Kinh tế tư nhân Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức trong quá trình phát triển của mình. Kể từ năm 2011 đến nay, nhiều hạn chế và nút thắt đã được chỉ ra bởi các chuyên gia nghiên cứu từ Đại học Kinh tế quốc dân. Nguyên nhân cốt lõi của những hạn chế này bắt nguồn từ việc nhận thức chưa đầy đủ và chưa thống nhất về vai trò và tiềm năng của kinh tế tư nhân. Bên cạnh đó, hệ thống chính sách hiện hành vẫn còn nhiều khía cạnh chưa thực sự bao trùm và đảm bảo công bằng cho khu vực kinh tế tư nhân so với các khu vực kinh tế khác.
Theo đánh giá của các chuyên gia, lực lượng kinh tế tư nhân tại Việt Nam hiện chưa có mô hình phù hợp để kết nối và phát huy tối đa các bộ phận cấu thành. Hơn nữa, doanh nhân Việt Nam đang đối mặt với thách thức về việc thiếu những đặc tính và kỹ năng cần thiết để dẫn dắt doanh nghiệp trong bối cảnh nền kinh tế hiện đại với tính chất cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Điều này đòi hỏi một sự thay đổi cả về nhận thức và hành động từ các cấp hoạch định chính sách đến các doanh nghiệp tư nhân.
Nhằm khắc phục những hạn chế và nút thắt đang cản trở sự phát triển của kinh tế tư nhân, các chuyên gia đã đưa ra một số khuyến nghị quan trọng. Thứ nhất, cần hoàn thiện tư duy và cách thức nhìn nhận về khu vực kinh tế tư nhân, trong đó vai trò của người Việt là chủ yếu nhưng cũng cần lưu ý đến bộ phận kinh tế tư nhân Việt Nam ở nước ngoài. Việc có một cái nhìn toàn diện và thống nhất sẽ giúp huy động và phát huy tối đa nguồn lực của khu vực kinh tế này.
Thứ hai, cần đứng trên quan điểm phát triển bao trùm để tháo gỡ nút thắt về thể chế và chính sách trong phát triển kinh tế tư nhân. Điều này bao gồm việc hoàn thiện chính sách để tạo điều kiện bình đẳng cho các doanh nghiệp tư nhân so với các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch sẽ thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh và giúp doanh nghiệp tư nhân phát triển bền vững.
Thứ ba, cần hoàn thiện các mô hình gắn kết lực lượng kinh tế tư nhân của người Việt Nam. Thông qua việc liên kết các loại hình doanh nghiệp tư nhân trong nước và tổ chức liên kết doanh nghiệp của người Việt Nam ở nước ngoài và doanh nghiệp tư nhân trong nước, sẽ tạo ra sức mạnh tập thể và giúp nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Thứ tư, cần phát triển đội ngũ doanh nhân Việt đáp ứng được yêu cầu mới của nền kinh tế. Thông qua việc triển khai các chương trình đào tạo doanh nhân, hỗ trợ tài chính và chính sách khuyến khích doanh nhân tham gia đào tạo, sẽ giúp nâng cao năng lực và kỹ skills quản lý của đội ngũ doanh nhân. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp tư nhân thích ứng và phát triển trong bối cảnh kinh tế hiện đại.
Cuối cùng, cần phát triển tinh thần doanh nhân và văn hóa kinh doanh lành mạnh trên cơ sở triển khai đồng bộ việc xây dựng và phổ biến bộ Quy tắc đạo đức kinh doanh cho doanh nhân Việt Nam. Điều này sẽ góp phần tạo ra một môi trường kinh doanh văn minh, chuyên nghiệp và bền vững, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân một cách lành mạnh và hiệu quả.