Công ty Cổ phần Điện Trường Giang đã đạt được một thành tựu đáng kể khi sản xuất thành công máy cắt chân không VCB TV1 (24-40.5kV) đạt tiêu chuẩn quốc tế IEC và nhận được chứng nhận quốc tế KEMA, ASTA. Tuy nhiên, cùng với nhiều doanh nghiệp khác, họ đang phải đối mặt với một nghịch cảnh đáng tiếc: Sản phẩm của họ đạt chuẩn quốc tế nhưng lại không được sử dụng tại Việt Nam. Vấn đề không nằm ở năng lực sản xuất mà nằm ở những rào cản chính sách và sự thiếu thốn cơ chế hỗ trợ dành cho các doanh nghiệp nội địa.
Lượt Đấu thầu năm 2023 đã đưa ra quy định về việc ưu tiên cho các sản phẩm được sản xuất trong nước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều hồ sơ mời thầu của các đơn vị chủ đầu tư vẫn chưa bao gồm các tiêu chí cụ thể để đánh giá và ưu tiên cho sản phẩm trong nước. Điều này vô tình tạo ra một rào cản cho các doanh nghiệp Việt Nam khi họ muốn tham gia vào các dự án trong nước.
Ngoài ra, các doanh nghiệp trong nước đang phải đối mặt với những khó khăn về chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D) cao. Trong khi đó, họ không nhận được sự hỗ trợ cần thiết từ các chính sách hiện hành. Chi phí thử nghiệm sản phẩm cao là một trong những thách thức lớn mà họ phải đối mặt. Kết quả thử nghiệm tại các phòng thí nghiệm trong nước như Quatest không được công nhận, khiến cho các doanh nghiệp buộc phải tiến hành kiểm định quốc tế tại các tổ chức như KEMA, ASTA, CE, UL với chi phí cao hơn.
Một yếu tố khác làm tăng khó khăn cho các doanh nghiệp trong nước là sự thiếu thốn phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế tại Việt Nam. Điều này bắt buộc các doanh nghiệp phải thực hiện thử nghiệm tại châu Âu, dẫn đến thời gian và chi phí lớn hơn. Bên cạnh đó, ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, khiến cho các doanh nghiệp phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu.
Quá trình thương mại hóa và xuất khẩu sản phẩm cũng gặp phải những khó khăn do chi phí cao cho chứng nhận quốc tế như CE, UL. Hơn nữa, sự thiếu hỗ trợ về tiếp thị cũng như chuyển giao công nghệ từ các dự án FDI khiến cho các doanh nghiệp Việt Nam gặp khó khăn trong việc phát triển và cạnh tranh với các công ty nước ngoài.
Để khắc phục tình trạng này, các doanh nghiệp đang rất cần những cơ chế hỗ trợ đúng đắn và trúng để tạo điều kiện thuận lợi cho sản phẩm trong nước. Sự hỗ trợ này không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam phát triển và bứt phá mà còn giúp khơi thông tiềm lực quốc gia. Việc tạo ra một môi trường hỗ trợ doanh nghiệp trong nước sẽ giúp tăng cường khả năng cạnh tranh của các sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế.