Di tích lịch sử đình Đô Mỹ, tọa lạc tại xã Tống Sơn, tỉnh Thanh Hóa, đang đối mặt với nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào do tình trạng xuống cấp nghiêm trọng sau gần 200 năm tồn tại. Để ứng phó với tình trạng này, dự án tu bổ, tôn tạo di tích đã được triển khai với tổng mức đầu tư hơn 14,6 tỷ đồng.
Được xây dựng từ giữa thế kỷ XIX, ban đầu đình Đô Mỹ được dùng để thờ Thành hoàng Thái úy Tô Hiến Thành, cùng với hai vị Đô Bá và Nguyễn Thận Xuân. Vào năm 1996, đình được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh và nằm ở xã Hà Tân cũ, nay là xã Tống Sơn. Trải qua thời gian dài, công trình gỗ bề thế này đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Người dân địa phương đã nhiều lần đề nghị các cấp có thẩm quyền sớm xem xét để tôn tạo, tu bổ nhưng chưa có kinh phí.
Sau nhiều lần nâng lên, đặt xuống, dự án tu bổ, tôn tạo di tích đình Đô Mỹ đã được phê duyệt vào tháng 5/2025. Công trình được khởi công vào tháng 6/2025 và dự kiến hoàn thành, đưa vào sử dụng trước Tết Nguyên đán 2026. Đối với các công trình văn hóa, việc phục dựng, tôn tạo phải giữ được yếu tố gốc, các nét họa tiết, hoa văn đặc trưng của công trình gắn với thời kỳ lịch sử.
Phó Chủ tịch UBND xã Tống Sơn, bà Phan Thị Lan, cho hay: “Đình Đô Mỹ là một công trình kiến trúc tiêu biểu của thời Nguyễn, mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống. Việc đình được tu bổ là sự kiện lớn, mang lại niềm vui, sự phấn khởi cho hàng nghìn người dân trong vùng. Mọi người mong mỏi công trình được hoàn thành đúng tiến độ, vừa bảo tồn di sản, vừa phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong đời sống hiện nay.”
Để bảo tồn nguyên trạng kiến trúc gốc, trước khi hạ giải, các đơn vị có chuyên môn của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thanh Hóa, cùng với đại diện người dân, chính quyền, đơn vị thi công đã lập biên bản, quay clip, chụp ảnh từng nét hoa văn, họa tiết. Đình Đô Mỹ không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, đình còn là biểu tượng của truyền thống và lịch sử quê hương. Việc nâng cấp đình không chỉ góp phần bảo tồn di sản mà còn thể hiện sự quan tâm của chính quyền tới đời sống tinh thần của nhân dân.
Hiện nay, đơn vị thi công đang dọn dẹp mặt bằng, lấy cốt, phân loại các phiến đá còn sử dụng được, các phiến hư hỏng thì đặt đơn vị đục, đẻo cho đúng kích cỡ. Phần trụ cột bằng lim cũng được đo kỹ càng để khi thay thế đảm bảo chất lượng, chủng loại. Với những nỗ lực không ngừng, dự án tu bổ, tôn tạo di tích đình Đô Mỹ đang được triển khai khẩn trương, hứa hẹn sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng trong thời gian sớm.
Sau khi hoàn thành, đình Đô Mỹ sẽ không chỉ là một di tích lịch sử, mà còn là một điểm đến văn hóa, tâm linh quan trọng của người dân địa phương và du khách. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của du lịch địa phương, cũng như giáo dục về truyền thống và lịch sử cho thế hệ trẻ.
Trước những nỗ lực của chính quyền và người dân địa phương trong việc bảo tồn di tích đình Đô Mỹ, chúng ta có thể hy vọng rằng di tích này sẽ được bảo tồn và phát huy giá trị trong thời gian dài, trở thành một biểu tượng văn hóa và lịch sử quan trọng của tỉnh Thanh Hóa.
