Ông Trần Hướng Dương, Phó cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, đã lên tiếng về việc không có sự ưu ái cho bất kỳ nghệ sĩ hay người nổi tiếng nào liên quan đến các bê bối vi phạm pháp luật. Phát biểu này được đưa ra trong bối cảnh nhiều nghệ sĩ và người nổi tiếng gần đây bị phát hiện dính líu đến các vụ việc vi phạm pháp luật, bao gồm cả vấn đề sử dụng trái phép chất ma túy.

Trước đó, rapper Bình Gold, tên thật là Vũ Xuân B., bị phát hiện dương tính với chất ma túy cần sa và bồ đà khi lái xe trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai, gây rối trật tự công cộng. Về vấn đề này, ông Dương nhấn mạnh rằng không có ngoại lệ cho người nổi tiếng. Các nghệ sĩ, cũng như công dân khác, phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Cục Nghệ thuật biểu diễn đã xây dựng một bộ quy tắc ứng xử cho những người làm nghệ thuật dựa trên khuôn khổ pháp luật và yêu cầu thực hiện nghiêm túc. Mọi vi phạm về pháp luật và nguyên tắc đều bị xử lý nghiêm đúng theo quy định của pháp luật.

Ông Trần Hướng Dương cho rằng, người nổi tiếng càng phải nâng cao ý thức và khi vi phạm xảy ra, cần xử lý nghiêm và đúng để nêu gương. Quan điểm của Cục Nghệ thuật biểu diễn là không có vùng cấm, không có ngoại lệ cho bất kỳ ai, bất kể họ có nổi tiếng hay không. Điều này thể hiện sự quyết tâm trong việc duy trì một môi trường giải trí lành mạnh và đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

Song song với đó, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cũng đang đẩy mạnh hoạt động phối hợp xử lý các vấn đề liên quan đến việc làm sạch môi trường mạng và ngăn chặn hàng giả, hàng nhái. Luật Quảng cáo sửa đổi, có hiệu lực từ 01.01.2026, đã bổ sung quy định về nghĩa vụ của người nổi tiếng khi tham gia quảng cáo. Điều này nhằm tăng cường trách nhiệm của người nổi tiếng trong việc quảng cáo và giảm thiểu việc quảng cáo sai sự thật.

Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đang làm việc để hạn chế đăng tải thông tin và hình ảnh của nghệ sĩ vi phạm pháp luật trên các phương tiện truyền thông. Mặc dù hiện tại việc này mới chỉ dừng lại ở mức khuyến khích, cơ quan chức năng đang hướng tới thể chế hóa bằng pháp luật để có biện pháp cụ thể và hiệu quả hơn. Mục tiêu là tạo ra một môi trường thông tin lành mạnh và kiểm soát tốt hơn việc lan truyền thông tin sai lệch.

Với những nỗ lực này, người dân có thể kỳ vọng vào một môi trường giải trí và thông tin ngày càng trong lành và an toàn hơn. Đồng thời, người nổi tiếng cũng cần ý thức hơn về vai trò và trách nhiệm của mình trong việc tuân thủ pháp luật và quảng cáo có trách nhiệm.

Trong thời gian gần đây, vấn đề nghệ sĩ và người nổi tiếng vi phạm pháp luật hoặc chuẩn mực đạo đức đã trở thành một vấn đề đáng quan tâm và cần được giải quyết. Với sức ảnh hưởng lớn đến cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ, việc ban hành chế tài đối với những cá nhân này là điều cần thiết để đảm bảo tính nghiêm khắc và răn đe.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa Xã hội của Quốc hội, cho rằng cần có chế tài cụ thể để răn đe và đảm bảo tính nghiêm khắc trong việc xử lý vi phạm. Theo ông, có ba nguyên nhân chính dẫn đến việc nghệ sĩ vi phạm pháp luật hoặc chuẩn mực đạo đức. Thứ nhất, việc chạy theo hào quang quá nhanh mà thiếu nền tảng văn hóa, giáo dục, đạo đức đã dẫn đến sự hình thành của những nghệ sĩ thiếu trách nhiệm. Thứ hai, môi trường showbiz nhiều cám dỗ và áp lực nổi tiếng nhanh, kiếm tiền nhiều đã khiến một số nghệ sĩ sa vào những hành vi vi phạm. Thứ ba, cơ chế quản lý và định hướng chưa đủ mạnh đã tạo ra lỗ hổng trong quản lý.

Bộ Quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật đã được Bộ VH-TT&DL ban hành từ năm 2021. Tuy nhiên, quy tắc này chỉ xác định các chuẩn mực trong hành vi ứng xử mà không có chế tài xử phạt cụ thể. Điều này đã tạo ra lỗ hổng trong quản lý và khiến cho việc xử lý vi phạm trở nên khó khăn.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn khẳng định đã đến lúc cần rà soát và bổ sung quy định pháp lý rõ ràng hơn để bảo vệ giá trị nghệ thuật chân chính và gìn giữ niềm tin của công chúng đối với giới nghệ sĩ. Ông cũng nhấn mạnh rằng nghệ sĩ vi phạm không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân họ mà còn đến người hâm mộ, cộng đồng và xã hội. Công chúng có quyền đòi hỏi nghệ sĩ phải có ý thức trách nhiệm trước cộng đồng xã hội và không chỉ xin lỗi mà còn phải chịu trách nhiệm cụ thể.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn đề xuất cần mạnh dạn áp dụng các biện pháp chế tài nghiêm khắc hơn, bao gồm cả việc cấm xuất hiện trên báo chí, truyền thông, mạng xã hội hay tạm dừng hoạt động nghệ thuật. Điều này sẽ giúp tăng cường trách nhiệm của các nghệ sĩ với công chúng và đảm bảo tính nghiêm khắc trong việc xử lý vi phạm.

GS.TS Từ Thị Loan, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Viện Văn hóa Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam, cũng đồng tình với việc cần có biện pháp mạnh tay hơn nữa với những chế tài cụ thể để tăng cường trách nhiệm của các nghệ sĩ với công chúng. Việc này sẽ giúp bảo vệ giá trị nghệ thuật chân chính và gìn giữ niềm tin của công chúng đối với giới nghệ sĩ.

Như vậy, việc ban hành chế tài đối với những nghệ sĩ vi phạm pháp luật hoặc chuẩn mực đạo đức là điều cần thiết để đảm bảo tính nghiêm khắc và răn đe. Cần có biện pháp mạnh tay hơn nữa với những chế tài cụ thể để tăng cường trách nhiệm của các nghệ sĩ với công chúng và bảo vệ giá trị nghệ thuật chân chính.

Quảng cáo thuốc lá trên mạng xã hội – một vấn đề nhức nhối

Mặc dù thuốc lá là mặt hàng nằm trong danh mục bị cấm quảng cáo theo quy định pháp luật, tình trạng rao bán và giới thiệu sản phẩm liên quan đến thuốc lá trên không gian mạng vẫn diễn ra khá phổ biến. Các hội nhóm kín trên mạng xã hội, với lượng lớn thành viên tham gia, trở thành ‘cầu nối’ cho việc quảng cáo và mua bán thuốc lá trái phép.

Trên những nhóm này, các bài đăng thường sử dụng tên giả hoặc tài khoản ảo để đăng bài, kèm theo thông tin liên hệ riêng để tránh sự giám sát của cơ quan chức năng. Việc mua bán thuốc lá diễn ra linh hoạt, từ bán lẻ đến bán nguyên cây, với mức giá dao động từ 300.000 đến 900.000 đồng/cây tùy theo loại sản phẩm.

Quảng cáo thuốc lá – vi phạm pháp luật

Theo luật sư Dương Lê Ước An, Công ty Luật Hợp danh Đại An Phát, pháp luật Việt Nam nghiêm cấm hoàn toàn việc quảng cáo thuốc lá dưới mọi hình thức và trên mọi nền tảng. Luật Quảng cáo 2012 (sửa đổi 2025) và Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá 2012 quy định rõ rằng thuốc lá là mặt hàng cấm quảng cáo, khuyến mại hay tiếp thị, trừ một số hoạt động tài trợ nhân đạo đặc biệt.

Các hành vi quảng cáo thuốc lá trên mạng xã hội, như đăng bài, quay clip sử dụng hoặc giới thiệu thuốc lá, đều có thể bị coi là quảng cáo trái phép và bị xử phạt từ 50 đến 70 triệu đồng theo Nghị định 38/2021/NĐ-CP.

Khó khăn trong xử lý vi phạm

Luật sư An nhấn mạnh rằng, việc xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn do vấn đề thẩm quyền pháp lý, truy vết danh tính và tốc độ lan truyền nội dung quá nhanh. Tuy nhiên, Việt Nam đã có công cụ pháp lý như Luật An ninh mạng 2018, Nghị định 53/2022/NĐ-CP và Nghị định 181/2013/NĐ-CP để yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm và buộc các nền tảng tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam.

Giải pháp

Về mức xử phạt hiện nay, luật sư An đánh giá chưa đủ sức răn đe, đặc biệt với những đối tượng thu lợi lớn từ quảng cáo thuốc lá. Ông đề xuất tăng mức phạt, bổ sung các hình thức xử lý bổ sung như tịch thu lợi nhuận, đình chỉ hoạt động, công khai danh tính vi phạm… và hoàn thiện khung pháp lý quản lý thuốc lá điện tử – vốn đang là kẽ hở trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện nay. Điều này sẽ giúp ngăn chặn tình trạng quảng cáo và mua bán thuốc lá trái phép trên mạng xã hội.