Sản phẩm OCOP Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế với diện mạo chuyên nghiệp và bản sắc riêng độc đáo. Mới đây, Triển lãm số Vietnam OCOPEX 2025 đã diễn ra từ ngày 1 đến 3/8 tại Hà Nội, để lại nhiều ấn tượng đáng nhớ. Không chỉ dừng lại ở những con số ấn tượng, điều đáng nhớ là cách mà mỗi làng quê Việt Nam học cách kể câu chuyện của mình bằng ngôn ngữ số, chạm tới niềm tin của thế giới bằng sự chân thật và tử tế.

Từ những xưởng thủ công truyền thống giữa lũy tre làng, từ căn bếp nông thôn đầy ắp gia vị truyền thống, sản phẩm OCOP Việt Nam đã có mặt trên các kệ hàng tại Dubai, châu Âu, Nhật Bản. Đằng sau sự hiện diện này là những câu chuyện – một phần hồn cốt quê hương – được kể lại bằng ngôn ngữ số, bằng sự tử tế và chân thực. Đây là hành trình Việt Nam chạm vào trái tim thế giới – không bằng công nghệ tối tân, mà bằng bản sắc địa phương được đánh thức trong thời đại mới.

Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã mang lại một diện mạo mới cho sản vật làng quê Việt Nam. Tính đến tháng 7/2025, cả nước có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó 126 sản phẩm được chứng nhận 5 sao cấp quốc gia. Tuy nhiên, hơn 70% vẫn là sản phẩm 3 sao – cho thấy dư địa nâng tầm còn rất lớn để phát triển và mở rộng thị trường.

Bà Võ Hoàng Vân, Giám đốc Công ty TNHH V. KAUS, là hình ảnh tiêu biểu cho những người dám mơ lớn và tự mình mở lối ra thế giới. Từ 6 giờ sáng, bà Vân đã ngồi trước màn hình máy tính, mở Alibaba, dò từng tín hiệu khách hàng từ khắp nơi trên thế giới. Doanh nghiệp V. KAUS của bà Vân hiện đạt sản lượng xuất khẩu 200 tấn/tháng, doanh thu từ 1,3 triệu USD (2023) lên 3,6 triệu USD (2024), và đạt 2,4 triệu USD chỉ trong nửa đầu năm 2025.

Hội nghị chuyên đề bên lề Vietnam OCOPEX 2025 với chủ đề “Ứng dụng chuyển đổi số trong phát triển các sản phẩm OCOP xuất khẩu” thu hút đông đảo doanh nghiệp và đối tác quốc tế tham dự. Chương trình Vietnam Pavilion do Bộ Công Thương phối hợp với Alibaba triển khai đã hỗ trợ doanh nghiệp Việt – đặc biệt là SMEs – xuất khẩu qua nền tảng Alibaba.com.

Tuy nhiên, việc “lên tầm” không chỉ dừng lại ở kỹ thuật số. Nó còn nằm ở cách định vị giá trị văn hóa và bản sắc của từng sản phẩm – thứ không thể sao chép, và cần được kể lại một cách đắt giá. Ông Phương Đình Anh, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, nhấn mạnh: “Sản phẩm OCOP phải thật đắt!”

Sự kiện Vietnam OCOPEX 2025 – cả offline và online – được kỳ vọng là bước đi chiến lược cho một chương trình dài hạn: xây thương hiệu quốc gia từ từng sản phẩm bản địa. Khi mỗi sản phẩm mang theo một vùng đất, một con người, một câu chuyện – thì đó không còn là hàng hóa, mà là bản sắc sống.

Ngày 23-7, tại Hà Nội, hội nghị ‘Bứt phá xuất khẩu: Thương hiệu Việt cất cánh toàn cầu’ đã được tổ chức bởi Cục Xúc tiến Thương mại (Vietrade) – Bộ Công Thương và Amazon Global Selling Việt Nam. Hội nghị này nhằm công bố thiết lập quan hệ đối tác 3 năm cùng triển khai chương trình ‘Thương hiệu Việt tăng trưởng toàn cầu’ (V-Brands Go Global with Amazon). Chương trình này hướng tới mục tiêu hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường thương mại điện tử toàn cầu.

Theo chương trình, từ 2025 đến 2027, sẽ có 1.000 doanh nghiệp Việt Nam được cung cấp chương trình đào tạo toàn diện và chứng nhận xuất khẩu trực tuyến. Bên cạnh đó, 30 thương hiệu quốc gia sẽ được tăng cường hiện diện quốc tế thông qua thương mại điện tử với Amazon.

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại, Bộ Công Thương, cho biết việc chủ động đa dạng hóa các hoạt động xúc tiến thương mại trên môi trường số là điều kiện tiên quyết để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Ông Larry Hu, Tổng Giám đốc Amazon Global Selling Đông Nam Á, nhận thấy xuất khẩu qua thương mại điện tử đang trở thành một động lực quan trọng trong chiến lược thương mại quốc tế và phát triển thương hiệu của Việt Nam. Thông qua hợp tác với Cục Xúc tiến Thương mại, Amazon sẽ hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam đổi mới sản phẩm, chuyển đổi số hoạt động và vươn ra toàn cầu.

Sau khi công bố hợp tác chiến lược, Cục Xúc tiến Thương mại và Amazon Global Selling Việt Nam sẽ triển khai một chương trình tổng thể nhằm hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam mở rộng kinh doanh ra thị trường quốc tế. Chương trình sẽ tập trung trang bị kiến thức và các hỗ trợ cần thiết, giúp các nhà sản xuất và doanh nghiệp Việt Nam xây dựng thương hiệu vững mạnh, từ đó gia tăng giá trị xuất khẩu.

Chương trình sẽ được triển khai qua hai giai đoạn chính. Giai đoạn 1 sẽ là đào tạo xúc tiến xuất khẩu trực tuyến nhằm nâng cao kỹ năng xúc tiến thương mại trên môi trường số cho 1.000 doanh nghiệp Việt Nam. Giai đoạn 2 sẽ là chuỗi sự kiện trực tiếp tại các tỉnh công nghiệp trọng điểm của Việt Nam, nhằm cung cấp hướng dẫn thực tế cho các nhà sản xuất sẵn sàng chuyển đổi từ mô hình sản xuất truyền thống sang mô hình xây dựng và phát triển thương hiệu để cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Hiện có hơn 60% số lượng sản phẩm bán trên Amazon đến từ các đối tác bán hàng bên thứ ba, trong đó có hàng nghìn doanh nghiệp Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam đã đạt được tăng trưởng ấn tượng, số lượng sản phẩm do doanh nghiệp Việt bán ra trên Amazon tăng hơn 300% trong 5 năm qua.

Trong bối cảnh toàn cầu đang ngày càng ưu tiên các giá trị bền vững, xu hướng xanh hóa không chỉ là một xu thế mà còn là điều kiện cần thiết để duy trì và nâng cao năng lực cạnh tranh. Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) Vĩnh Long đã tổ chức hội thảo ‘Tiếp cận tiêu chuẩn, xanh hóa ngành chủ lực’ với mục đích khẳng định rằng chuyển đổi xanh là một điều tất yếu để có thể gia nhập sâu và rộng vào thị trường cũng như chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Trần Văn Đức, Chủ tịch Hiệp hội DN Bến Tre và Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Benico, cho biết rằng Bến Tre có ngành dừa phát triển mạnh và Việt Nam là một trong năm nước có diện tích dừa lớn nhất cũng như sản lượng đứng thứ năm thế giới. Tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành dừa đạt trên 1,1 tỷ USD vào năm 2024. Vĩnh Long có diện tích trồng dừa đạt gần 117,3 ngàn hecta, chiếm gần 60% ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và sản lượng chiếm 58%. Hiện nay, tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội và quản trị) và xu hướng thị trường ngành dừa đang đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng sẽ mang lại nhiều lợi ích.

Ông Đức nhấn mạnh rằng ESG không chỉ là lợi thế cạnh tranh mà đang trở thành điều kiện tiên quyết để sản phẩm dừa tiếp cận các thị trường xuất khẩu khắt khe như thị trường EU, Mỹ, Nhật, Hàn Quốc… Ngoài ra, việc triển khai ESG giúp DN nhận diện, đo lường và quản trị hiệu quả các rủi ro như biến đổi khí hậu, gián đoạn chuỗi cung ứng, thay đổi chính sách xuất nhập khẩu hoặc giải quyết tranh chấp hiệu quả. Đây có thể xem là nền tảng để ngành dừa phát triển bền vững theo hướng sinh thái, công bằng và hiệu quả lâu dài.

Được thành lập trong tháng 6/2025, HTX Nông nghiệp bền vững Lạc Địa đã xác định mục tiêu chiến lược là cung cấp tín chỉ carbon, hướng tới mục tiêu Net-Zero của Việt Nam vào năm 2050, bằng cách áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn cho cây dừa bản địa, tạo ra đa giá trị, thích nghi với biến đổi khí hậu và giảm phát thải.

Theo ông Trần Anh Thuy, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Bến Tre và Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty CP Phú Lễ, HTX hiện có 56 thành viên, trong đó có 3 công ty cùng 53 cá nhân tự nguyện tham gia góp vốn sản xuất kinh doanh đều là những người dân địa phương. Nhờ đó, ba yếu tố kinh tế, xã hội và môi trường được phát triển hài hòa, kiến tạo nên một cộng đồng sống lành mạnh và phát triển bền vững.

Ông Thuy chia sẻ rằng vùng dừa được hình thành mang lại cơ hội du lịch bền vững như là tour du lịch học tập về ESG, du lịch sinh thái cộng đồng, mang lại cơ hội tạo sinh kế xanh cho người dân địa phương.

Theo ông Nguyễn Tường Nam, Chủ tịch Hiệp hội DN Vĩnh Long, hiệp hội luôn đẩy mạnh chuyển đổi xanh trong các DN. Trong đó, tổ chức tập huấn, hội thảo; hợp tác chuyên gia, nhà tư vấn, nhà đầu tư cũng như giới thiệu DN xanh tiêu biểu, kiến nghị chính sách chuyển đổi xanh.

Hiện nay, Hiệp hội DN tỉnh tăng cường liên kết DN, phát triển DN xanh; Câu lạc bộ DN dẫn đầu, Thương hiệu tiêu biểu tỉnh Vĩnh Long, thúc đẩy liên kết DN; tiếp cận tiêu chuẩn xanh hóa ngành lúa gạo; xanh hóa ngành gốm… Ông Nam cho rằng sản xuất xanh sẽ góp phần giúp DN áp dụng tiêu chuẩn mới, đổi mới công nghệ, cải thiện quy trình sản xuất theo hướng thân thiện môi trường, đáp ứng các hàng rào kỹ thuật, gia nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Ông Nam cũng nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi xanh sẽ giúp DN chủ động thay đổi tư duy, từng bước nâng cao năng lực quản trị, đổi mới mô hình sản xuất-kinh doanh, vừa bảo vệ môi trường, vừa nâng tầm thương hiệu quốc gia, vì một nền kinh tế phát triển bền vững.

Có thể nói, tiếp cận tiêu chuẩn xanh hóa ngành hàng chủ lực là một chủ đề mang ý nghĩa thời sự, thiết thực và chiến lược trong bối cảnh kinh tế xanh và tăng trưởng bền vững đang trở thành xu hướng tất yếu toàn cầu.

Hiện ba tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre và Trà Vinh đã hợp nhất thành tỉnh Vĩnh Long mới sẽ mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tái cấu trúc ngành hàng, liên kết vùng và đặc biệt là xanh hóa ngành hàng chủ lực, xanh hóa toàn diện quá trình sản xuất-tiêu dùng để sử dụng hiệu quả tài nguyên và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo Sở Công Thương, thời gian qua, tỉnh đã tập trung nguồn lực, ưu tiên hỗ trợ các ngành hàng như dừa, gốm, năng lượng tái tạo… hướng đến giảm phát thải, nâng cao giá trị gia tăng và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Tuy nhiên, nhìn thẳng vào thực tiễn, phần lớn các cơ sở sản xuất vẫn còn quy mô nhỏ, công nghệ lạc hậu, chưa đạt tiêu chuẩn quốc tế, khó tiếp cận các chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng khắt khe về ESG, carbon thấp, truy xuất nguồn gốc…

Ông Trần Quốc Tuấn, Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở Công Thương, cho biết xác định chuyển đổi xanh không phải là lựa chọn, mà là con đường tất yếu. Ngành công thương sẽ triển khai một số định hướng để phát triển trong lĩnh vực kinh tế xanh.

Ông Tuấn nói rằng bằng nhiều giải pháp, ngành công thương sẽ cố gắng kết nối DN với hệ thống tiêu chuẩn ESG, thương mại xanh, chuyển đổi số. Nếu không đi cùng DN thì DN sẽ tốn nhiều thời gian mới có thể về đích.

Trong bối cảnh hiện nay, hệ sinh thái khởi nghiệp của châu Phi đang trải qua một giai đoạn phát triển mạnh mẽ, với nhiều giải pháp sáng tạo được đưa ra để giải quyết các thách thức địa phương và thu hút sự chú ý của toàn cầu. Các ngành chủ chốt như fintech, thương mại điện tử và chăm sóc sức khỏe đang dẫn đầu sự phát triển này, nhờ vào các mô hình kinh doanh sáng tạo và sự lãnh đạo tài nguyên.

Năm 2024, các công ty khởi nghiệp tại châu Phi đã huy động được 2,8 tỷ USD, với các quốc gia như Nigeria, Kenya, Nam Phi và Ai Cập chiếm ưu thế trong lĩnh vực này. Sự thành công của các công ty khởi nghiệp châu Phi có thể được lý giải bằng nhiều yếu tố. Trước hết, họ tập trung vào việc giải quyết các vấn đề thực tế như bất ổn tài chính, chăm sóc sức khỏe và chuỗi cung ứng. Bằng cách tập trung vào các vấn đề này, các công ty khởi nghiệp có thể tạo ra các giải pháp có tác động thực sự và có khả năng mở rộng.

Về chiến lược tài chính, các công ty khởi nghiệp đang khám phá các hình thức tài trợ mới như nợ vốn đầu tư, quan hệ đối tác doanh nghiệp và đầu tư địa phương. Điều này cho phép họ đa dạng hóa nguồn vốn và giảm thiểu rủi ro. Các nhà lãnh đạo của các công ty khởi nghiệp châu Phi thường có những đặc điểm chung như khả năng phục hồi, minh bạch và xây dựng đội ngũ. Họ cũng thích nghi với thị trường bằng cách cung cấp các giải pháp di động, hợp tác địa phương và trải nghiệm khách hàng tùy chỉnh.

Một số CEO nổi bật như Olugbenga Agboola (Flutterwave) và Jeremy Johnson (Andela) đã mở rộng công ty của mình thành những người chơi toàn cầu, tận dụng dữ liệu và cố vấn. Câu chuyện thành công của họ cung cấp bài học cho các doanh nhân trên toàn thế giới về cách xây dựng niềm tin và giải quyết các vấn đề cấp bách. Hệ sinh thái khởi nghiệp châu Phi không chỉ phát triển về quy mô mà còn về sự đa dạng trong các ngành và lĩnh vực.

Các công ty như Flutterwave, Andela, và Wave đang tạo ra tác động lớn trong lĩnh vực fintech và thương mại điện tử. Tuy nhiên, họ cũng đối mặt với những thách thức như huy động vốn, phát triển nhân lực và thích nghi với thị trường. Để vượt qua những thách thức này, các CEO châu Phi đang áp dụng các chiến lược sáng tạo như hợp tác với các nhà đầu tư địa phương, xây dựng đội ngũ đa dạng và tập trung vào trải nghiệm khách hàng.

Nhìn chung, hệ sinh thái khởi nghiệp châu Phi đang phát triển mạnh mẽ và có tiềm năng trở thành một trong những khu vực khởi nghiệp hàng đầu trên thế giới. Với sự hỗ trợ từ các mô hình kinh doanh sáng tạo, sự lãnh đạo tài nguyên và khả năng thích nghi với thị trường, các công ty khởi nghiệp châu Phi đang tạo ra một tương lai đầy hứa hẹn cho khu vực này.