Sa thải – Nhipcaudoanhnhan.com

Làn sóng sa thải tiếp diễn, thị trường lao động gặp khó

Linh — Mon, 06 Oct 2025 10:22:44 +0000

Thị trường lao động Việt Nam hiện đang đối mặt với tình trạng lệch pha nghiêm trọng giữa cung và cầu lao động. Theo báo cáo mới nhất của nền tảng tìm kiếm việc làm Vieclam24h, mặc dù nhiều doanh nghiệp vẫn có nhu cầu tuyển dụng lớn, nhưng quá trình tuyển dụng đang trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Đồng thời, người lao động bị sa thải đang gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm công việc mới.

Làn sóng sa thải vẫn diễn ra mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2025. Ảnh minh hoạ: Phương Lâm.

Báo cáo Thị trường lao động quý II/2025 của Vieclam24h chỉ ra rằng, làn sóng sa thải vẫn tiếp tục diễn ra mạnh mẽ trong nửa đầu năm nay, gây ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý của người lao động và làm cho hành trình tìm kiếm việc làm mới trở nên đầy thách thức. Có đến 72,7% người lao động chủ động quay lại thị trường lao động, tuy nhiên chỉ 24,7% trong số họ tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn.

Ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp vẫn đang đối mặt với tình trạng thiếu nhân sự nghiêm trọng. Có đến 77,4% công ty đánh giá rằng việc tuyển dụng khó khăn hơn so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt là ở nhóm nhân viên chính thức và cấp trung – những vị trí đóng vai trò then chốt trong vận hành.

Doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tuyển dụng do không đáp ứng được kỳ vọng từ phía ứng viên. Ảnh minh hoạ: Phương Lâm.

Tình trạng có cung, có cầu nhưng lệch pha đang diễn ra phổ biến. Những con số trên phản ánh sự đứt gãy ngày càng sâu sắc trong kết nối giữa người tìm việc và nhà tuyển dụng. Vấn đề không chỉ nằm ở năng lực, mà còn đến từ khoảng cách trong kỳ vọng, tâm lý và niềm tin sau các đợt cắt giảm.

Nhóm tuổi 45-54 và 35-44 bị cắt giảm không tương xứng nhiều nhất. Đáng chú ý, tỷ lệ cắt giảm của nhóm tuổi 45-54 là 9,5%, trong khi tỷ lệ ở lại chỉ đạt 4,1%. Về cấp bậc, các công ty có xu hướng tinh gọn bộ máy từ dưới lên trên, với nhân sự cấp thấp chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Nhân viên chính thức chiếm 42,5% trong nhóm nhân sự phải rời đi, so sánh với chỉ 32,8% được giữ lại.

Khảo sát cũng chỉ ra rằng 70% người lao động bị sa thải rơi vào trạng thái cảm xúc tiêu cực. 29,4% lo lắng về tài chính cá nhân, phản ánh mối quan tâm thiết thực và cấp bách nhất. Bên cạnh những con số ảm đạm này, nhiều tín hiệu tích cực cũng được ghi nhận. Cụ thể, 14,3% cảm thấy bình thản, đã lường trước tình huống, 12,6% nhận ra đây là cơ hội, thậm chí 3% thấy giải thoát sau khi bị sa thải.

Sau khi trải qua những biến động về mặt cảm xúc, phần lớn người lao động quay trở lại thị trường để tìm kiếm việc làm mới. Tuy nhiên, bức tranh thực tế lại tương đối cam go, với nhiều rào cản. Từ phía doanh nghiệp, công tác tuyển dụng năm nay cũng được đánh giá là thách thức hơn so với cùng kỳ năm ngoái. 84,7% công ty cho biết khó chiêu mộ nhân sự ở cấp nhân viên chính thức, thực thi.

Khó khăn lớn nhất mà các doanh nghiệp gặp phải là thiếu ứng viên có kỹ năng chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp (46,3%). Xếp ngay sau đó là vấn đề về ứng viên có kỳ vọng quá cao (45,1%). Nhìn chung, sự lệch pha trong tuyển dụng đến từ kỳ vọng của nhân sự và chiến lược thu hút nhân tài từ phía doanh nghiệp.

Trong bối cảnh thị trường lao động có nhiều biến động gần đây, đặc biệt khi làn sóng sa thải xảy ra rộng rãi, người lao động bắt đầu tập trung hơn vào các yếu tố mang tính đảm bảo tức thì như phúc lợi (64%), công việc có tính ổn định (59,8%) và mức lương tốt (58,7%).

Mất việc vì AI, nhưng không hoàn toàn do AI

Linh — Wed, 17 Sep 2025 04:52:45 +0000

Làn sóng sa thải hàng loạt trong ngành công nghệ gần đây đã gây ra những tác động nghiêm trọng, khiến hàng ngàn kỹ sư phần mềm mất việc làm. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng nguyên nhân của tình trạng này không hoàn toàn do sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI). Marc Kriguer, một kỹ sư phần mềm có 28 năm kinh nghiệm, đã chia sẻ về việc ông bị sa thải 4 lần, nhưng ông tin rằng AI không phải là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.

Các công ty công nghệ hàng đầu đã cắt giảm hàng ngàn nhân sự từ đầu năm 2025. (Nguồn: Forbes)

Marc Kriguer cho rằng nguyên nhân sâu xa của các đợt sa thải là do các công ty tuyển dụng quá nhanh và quá nhiều, dẫn đến chi phí vượt quá doanh thu. Ông cũng cho rằng kỹ sư phần mềm thường bị nhắm đến vì mức lương cao, nên khi cần cắt giảm chi phí, các kỹ sư thường bị sa thải. Điều này cho thấy rằng các công ty cần phải cân nhắc kỹ lưỡng về chiến lược tuyển dụng và quản lý nhân sự để tránh những tình trạng như vậy trong tương lai.

Kỹ sư lập trình Marc Krieger trên một trang tuyển dụng. (Nguồn: Xing)

Dylan Serota, CEO của nền tảng tuyển dụng Terminal, có quan điểm khác về vấn đề này. Ông cho rằng AI không thay thế kỹ sư phần mềm mà đang làm thay đổi bản chất công việc. Ông cho biết các CTO trong ngành đều đồng thuận rằng AI giúp tăng năng suất, nhưng vẫn cần con người để xử lý các vấn đề phức tạp, sáng tạo và mang tính chiến lược. Điều này cho thấy rằng AI không phải là một sự thay thế mà là một công cụ hỗ trợ cho kỹ sư phần mềm.

Tuy nhiên, AI đã góp phần không nhỏ vào làn sóng sa thải hàng loạt tại nhiều tập đoàn công nghệ lớn. Microsoft đã công bố kế hoạch cắt giảm khoảng 9.000 nhân viên vào năm 2025 trong quá trình tái cấu trúc để tăng cường đầu tư vào AI. IBM cũng sa thải khoảng 8.000 nhân sự, chủ yếu thuộc bộ phận nhân sự, vốn được thay thế bằng các hệ thống AI tự động hóa quá trình tuyển dụng và quản lý nhân viên. Điều này cho thấy rằng các công ty cần phải thích nghi với sự thay đổi của thị trường và công nghệ để tồn tại và phát triển.

Các chuyên gia cho rằng AI không phải là ‘kẻ thù’ của kỹ sư phần mềm. Daron Acemoglu, nhà kinh tế học MIT, cho rằng AI hiện tại chỉ ảnh hưởng đến khoảng 5% công việc và chưa đủ khả năng thay thế hoàn toàn con người. Ông cảnh báo rằng việc quá kỳ vọng vào AI có thể dẫn đến sai lầm chiến lược, và kêu gọi phát triển AI theo hướng hợp tác với con người, thay vì thay thế. Điều này cho thấy rằng chúng ta cần phải có một cái nhìn khách quan và cân bằng về vai trò của AI trong ngành công nghệ.

Marc Kriguer cũng cho rằng AI chưa thể thay thế con người, thậm chí cả viết mã nguồn. Ông nhận định rằng nhiều công việc hiện nay yêu cầu kinh nghiệm với AI, nhưng ông không cảm thấy bị loại khỏi thị trường. Dù đã mất việc nhiều lần, Marc Kriguer chưa bao giờ thất nghiệp quá 5 tháng. Hiện tại, ông đã nộp đơn cho khoảng 40 công ty và tham gia phỏng vấn tại 15 nơi. Ông nhận định rằng thị trường vẫn còn cơ hội cho kỹ sư phần mềm, và họ sẽ cần thích nghi với vai trò mới, kết hợp tư duy hệ thống, sáng tạo và khả năng làm việc cùng AI.

Thị trường lao động陷入 trạng thái giằng co

Linh — Thu, 21 Aug 2025 07:37:52 +0000

Thị trường lao động Việt Nam đang đối mặt với một nghịch lý đáng chú ý: trong bối cảnh nhiều người lao động bị sa thải, các doanh nghiệp lại đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân sự nghiêm trọng. Kết quả khảo sát từ gần 3.000 người tham gia trên nền tảng Vieclam24h trong quý 2/2025 đã phơi bày một bức tranh toàn diện về tình trạng tâm lý của người lao động và sự gián đoạn trong kết nối giữa cung và cầu lao động trên thị trường.

Trong nửa đầu năm 2025, làn sóng cắt giảm nhân sự đã lan rộng trên toàn cầu, không chỉ giới hạn trong các ngành công nghệ và bán lẻ mà còn ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực khác. Ngành công nghệ toàn cầu đã ghi nhận việc cắt giảm đến 72.000 lao động, trong khi ngành bán lẻ mất hơn 64.000 việc làm. Tại Việt Nam, hơn 2.500 nhân sự trong ngành ngân hàng đã bị tinh giản, và nhiều khu công nghiệp cũng báo cáo về việc cắt giảm quy mô lớn trong các ngành dệt may, da giày, và điện tử. Điều này cho thấy xu hướng layoff đang trở thành một chiến lược dài hạn của nhiều doanh nghiệp, không chỉ còn giới hạn trong các đợt khủng hoảng ngắn hạn.

Tâm lý bất ổn đang làm đứt gãy mối liên kết giữa người lao động và doanh nghiệp. Cụ thể, gần 43,3% người lao động cho biết họ đang phải gánh thêm công việc, trong khi 42,8% lo sợ sẽ là người tiếp theo bị sa thải. Đáng chú ý, gần 30% người lao động đã mất niềm tin vào tổ chức, và 27,3% cảm thấy giảm động lực làm việc. Điều này cho thấy một thách thức lớn trong việc duy trì sự ổn định và gắn kết của lực lượng lao động trong bối cảnh hiện nay.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng 77,4% doanh nghiệp được khảo sát cho biết tình hình tuyển dụng đang trở nên khó khăn hơn so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, nhóm nhân viên chính thức và thực thi gặp khó khăn nhất với tỷ lệ 84,7%, tiếp theo là nhóm chuyên viên, cấp trung và trưởng nhóm với 66,1%. Trong khi đó, 72,7% người lao động mất việc đã quay lại tìm việc, nhưng chỉ 24,7% tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn.

Lao động lớn tuổi và lao động phổ thông đang chịu thiệt thòi nặng nề trong bối cảnh này. Nhóm tuổi 45-54 là đối tượng bị cắt giảm nhiều nhất với tỷ lệ 9,5%, nhưng chỉ có 4,1% được giữ lại. Nhóm trên 55 tuổi gần như không còn hiện diện trong lực lượng lao động được giữ lại. Điều này đặt ra một thách thức lớn về việc bảo vệ quyền lợi và tạo cơ hội cho các nhóm lao động dễ bị tổn thương.

Ngoài ra, lực lượng lao động trẻ cũng đang thiếu cơ hội để gia nhập thị trường. Chỉ 23,4% doanh nghiệp có kế hoạch tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp hoặc thực tập sinh. Trong khi đó, nhóm tuổi 18-24 chiếm tỷ lệ đáng kể trong nhóm bị sa thải. Sự thiếu hụt cơ hội việc làm cho lao động trẻ đang đặt ra một thách thức lớn cho sự phát triển bền vững của thị trường lao động.

Kỳ vọng lệch pha giữa người lao động và doanh nghiệp đang làm cho cung và cầu lao động càng khó gặp nhau. Người lao động đang tìm kiếm sự ổn định và các điều kiện làm việc có lợi hơn, trong khi doanh nghiệp lại ưu tiên các biện pháp như tăng kênh tuyển dụng và truyền thông thương hiệu nhà tuyển dụng. Sự khác biệt này đòi hỏi cả hai phía cần có sự điều chỉnh và linh hoạt để thu hẹp khoảng cách.

Dù vậy, báo cáo cũng chỉ ra những tín hiệu tích cực từ người lao động và doanh nghiệp Việt. Thị trường đang hồi phục chậm và mang tính chọn lọc, nhưng 56,2% doanh nghiệp cho biết sẽ mở rộng quy mô nhân sự trong 6 tháng tới. Người lao động Việt Nam thể hiện tinh thần tích cực và khả năng thích nghi nổi bật so với xu hướng chung trên thế giới.

Để thu hẹp khoảng cách giữa người lao động và doanh nghiệp, cả hai phía cần chủ động thay đổi. Khi có sự lắng nghe và điều chỉnh từ cả hai bên, cung và cầu lao động mới có thể vận hành như một thể thống nhất thay vì tiếp tục đứng ở hai đầu không gặp nhau. Thị trường lao động Việt Nam cần những giải pháp sáng tạo và sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan để vượt qua những thách thức hiện tại và hướng tới sự phát triển bền vững.