Trong thời gian gần đây, khu vực doanh nghiệp tư nhân đã có những đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Không chỉ đóng góp vào GDP và ngân sách nhà nước, các doanh nghiệp tư nhân còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người lao động, đặc biệt là ở khu vực nông thôn. Một trong những đóng góp nổi bật của các doanh nghiệp tư nhân là việc hỗ trợ nông dân cải thiện năng suất và ứng dụng công nghệ mới trong sản xuất thông qua việc thực hiện chuyển đổi số trong nông nghiệp.

Quá trình chuyển đổi số trong nông nghiệp không chỉ giúp doanh nghiệp và nông dân cải thiện năng suất và chất lượng sản phẩm, mà còn đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn quốc tế về nông dược. Công ty Cổ phần Rau quả Thực phẩm An Giang (Antesco) là một ví dụ điển hình về việc áp dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp. Hiện công ty quản lý hơn 10.000ha đất nguyên liệu và liên kết với hơn 6.000 hộ nông dân và hợp tác xã, tạo việc làm cho hơn 20.000 nông dân. Antesco đã áp dụng chuyển đổi số để kiểm soát chặt chẽ quy trình sản xuất và đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn quốc tế về nông dược.

Tổng Giám đốc Công ty Antesco Nguyễn Hoàng Minh cho biết, với sản lượng hơn 100.000 tấn nguyên liệu mỗi năm, số hóa là yếu tố bắt buộc để quản lý quy mô lớn. Trước đây, nông dân chưa quen với công nghệ, nhưng giờ đây nhờ sự hỗ trợ của doanh nghiệp, họ đã sử dụng các giải pháp công nghệ dễ sử dụng, nâng cao hiệu quả công việc. Nông dân Nguyễn Văn Cọp, trồng bắp và nuôi bò ở xã Long Kiến cho biết: nhờ sự hỗ trợ của doanh nghiệp, tôi đã áp dụng công nghệ hiệu quả vào canh tác. Ngoài tạo việc làm, doanh nghiệp còn triển khai các chương trình đào tạo kỹ thuật giúp nông dân canh tác bền vững, giảm sử dụng hóa chất, thay thế bằng phân bón hữu cơ để nâng cao năng suất.

Chính sách hỗ trợ vốn linh hoạt giúp bà con an tâm sản xuất và giảm thiểu rủi ro tài chính. Anh Nguyễn An Nhàn – Quyền Giám đốc khối thu mua và vùng trồng Công ty Antesco chia sẻ: đội ngũ kỹ thuật viên nông nghiệp, nhân viên vùng trồng đã đồng hành sát sao cùng bà con triển khai số hóa các hoạt động quản lý sản xuất vùng nguyên liệu. Ứng dụng công nghệ vào quản trị, từ hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch đến số hóa trong giám sát canh tác và sản xuất, đảm bảo hiệu quả mùa vụ và giúp nông dân hưởng lợi nhiều nhất.

Ở xã Cù Lao Giêng, cây xoài là cây trồng chủ lực với diện tích hơn 4.000ha. Với sự đồng hành và liên kết của doanh nghiệp, nhà vườn đã ứng dụng khoa học, kỹ thuật trồng xoài theo tiêu chuẩn VietGAP xuất khẩu sang các thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Australia… Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc Hợp tác xã GAP Cù Lao Giêng Nguyễn Minh Hiền cho biết: từ năm 2022, hợp tác xã liên kết với nông dân, ký hợp đồng liên kết và tiêu thụ xoài giữa nông dân và các công ty cung ứng, thu mua. Đến nay, hợp tác xã đã cung cấp cho các công ty xuất khẩu hơn 2.100 tấn xoài tượng và xoài hạt lép sang Hàn Quốc, Trung Quốc, Úc, New Zealand, Hoa Kỳ…; cung ứng hơn 4.000 tấn xoài cho thị trường trong nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong việc hợp tác, hỗ trợ và tạo dựng mối quan hệ tin cậy với người nông dân. Các doanh nghiệp cần chuyển từ việc chỉ mua – bán sang hợp tác, liên kết với người nông dân, xây dựng niềm tin và cùng nhau phát triển. Điều này sẽ giúp tạo ra giá trị gia tăng cao hơn, nâng cao thu nhập và đời sống của nông dân. Qua đó, có thể thấy rằng sự hợp tác giữa doanh nghiệp và nông dân là rất quan trọng trong việc phát triển nông nghiệp bền vững và nâng cao thu nhập cho người nông dân.

Khánh Hòa đang đẩy mạnh phát triển giống nho mới cho quả có vị ngon hơn và đẹp mắt, kết hợp phát triển du lịch nông nghiệp bằng cách đưa du khách đến tham quan các vườn nho trĩu quả. Mùa hè này, du khách có thể trải nghiệm nghề trồng nho và thưởng thức những quả nho mọng nước tại các vườn nho ở đây, mang lại cảm xúc thú vị.

Tại xã Ninh Phước, ông Tống Minh Hải là một trong những nông dân tiên phong ứng dụng công nghệ cao vào canh tác nho. Với 6 giống nho trồng theo tiêu chuẩn VietGAP và công nghệ nhà màng, ông Hải đã gặt hái thành công với các giống nho chủ lực như nho hạ đen, nho ngón tay đen và nho mẫu đơn.

Ông Hải chia sẻ, những giống nho này dễ đậu bông, cho chùm quả to, trái lớn, mẫu mã quả đẹp nên được du khách ưa chuộng. Tùy theo chất lượng, mỗi loại nho có giá bán dao động từ 70.000 đồng – 300.000 đồng/kg.

Nhờ áp dụng mô hình nông nghiệp công nghệ cao, vườn nho của gia đình ông Hải luôn trĩu quả, mang vẻ đẹp tựa như những nông trại nho ở châu Âu, thu hút đông đảo du khách đến tham quan và thưởng thức những quả nho tươi ngay tại vườn.

Không chỉ có Ninh Phước, làng nho Thái An với diện tích khoảng 200 ha thuộc xã Vĩnh Hải cũng đang là điểm dừng chân lý tưởng cho du khách. Tại đây, du khách có thể thỏa sức du ngoạn trong những vườn nho bạt ngàn đang vào thời điểm quả chín rộ.

Ông Nguyễn Khắc Phòng, Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ tổng hợp nông nghiệp Thái An, cho biết mô hình trồng nho theo công nghệ cao hiện nay được khách du lịch đến tham quan rất thích. Hợp tác xã đang vận động bà con nhân rộng mô hình này để có sản phẩm nho liên tục phục vụ du khách và cung cấp cho thị trường những sản phẩm nho ăn quả tươi tốt nhất.

Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố đang tích cực nghiên cứu và phát triển nhiều giống nho mới, mục tiêu là tạo ra những giống nho có năng suất cao và mẫu mã đẹp, góp phần phục vụ nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng và ngành du lịch.

Với hơn 1.000 ha nho, tỉnh Khánh Hòa là địa phương có diện tích trồng nho lớn nhất cả nước, mỗi năm cung cấp cho thị trường từ 26.000 – 28.000 tấn quả nho tươi. Sự đa dạng các giống nho mới được trồng theo mô hình nông nghiệp công nghệ cao đang mở ra tiềm năng kinh tế lớn, mang lại thu nhập từ 500 triệu đến 600 triệu đồng/ha/vụ và từ 1 đến 1,2 tỷ đồng/ha/năm.

UBND tỉnh Khánh Hòa đang chỉ đạo ngành nông nghiệp phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan tăng cường phối hợp cùng các địa phương rà soát, điều chỉnh bổ sung quy hoạch sản xuất nho phù hợp với thực tế về đất đai và khu vực trồng, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học và kỹ thuật vào sản xuất.

Ngày 10/7, tại Hà Nội, Bộ Giao thông Vận tải đã tổ chức lễ ký kết một dự án quan trọng, đánh dấu bước tiến mới trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Ông Lê Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, với 84% diện tích đất tự nhiên là đất nông nghiệp, chính sách đất đai đóng vai trò nền tảng quan trọng để phát triển nông nghiệp.

Theo ông Lê Văn Bình, mặc dù chính sách đất đai đã có những tác động tích cực, nhưng vẫn tồn tại một số vướng mắc trong quản lý và sử dụng đất nông nghiệp. Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã chỉ ra những tồn tại này và đề ra các quan điểm chỉ đạo để khắc phục. Các quan điểm này đã được thể chế hóa trong Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Một trong những điểm nổi bật của Luật Đất đai 2024 là việc nâng hạn mức giao đất nông nghiệp. Hạn mức giao đất trồng cây lâu năm cho cá nhân không quá 10 ha đối với xã, phường, thị trấn ở đồng bằng; không quá 30 ha đối với xã, phường, thị trấn ở trung du, miền núi. Hạn mức giao đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất là rừng trồng cho cá nhân không quá 30 ha đối với mỗi loại đất.

Thời hạn sử dụng đất cũng đã được nâng lên so với trước kia. Người trực tiếp sản xuất nông nghiệp được Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất (đối với phần diện tích trong hạn mức giao đất) với thời hạn là 50 năm, khi hết thời hạn này, họ được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định mà không phải làm thủ tục gia hạn.

Ông Lê Văn Bình cho biết, quy định này tạo điều kiện thuận lợi cho người trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, hợp tác sản xuất, kinh doanh bằng quyền sử dụng đất, thế chấp quyền sử dụng đất…

Liên quan đến vấn đề chuyển đổi mục đích sử dụng đất, ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Luật Đất đai 2024 đã xóa bỏ khung giá đất, đồng thời giao cho địa phương trách nhiệm ban hành bảng giá đất phù hợp với thực tiễn, áp dụng từ ngày 1/1/2026. Tuy nhiên, hiện nhiều địa phương chưa kịp thời cập nhật biến động thị trường, dẫn đến bảng giá đất không sát với thực tế.

Để khắc phục vấn đề này, ông Mai Văn Phấn cho hay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có văn bản đề nghị các địa phương: xây dựng bảng giá đất sát thực tế, đánh giá tác động của thị trường và tiềm năng phát triển kinh tế – xã hội; theo dõi và cập nhật thường xuyên dữ liệu giá đất, tổ chức hệ thống quản lý thông tin chặt chẽ.

Liên quan đến vấn đề mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp với Bộ Tài chính để điều chỉnh cách tính. Luật Đất đai 2024 cũng cho phép cá nhân và doanh nghiệp mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp lên không quá 15 lần hạn mức giao đất. Luật cũng mở rộng đối tượng được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp cho tổ chức kinh tế; cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa trong hạn mức được giao đất nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân có năng lực về vốn, khoa học kỹ thuật có quyền tiếp cận đất đai, đầu tư sản xuất nông nghiệp hàng hóa, hạn chế tình trạng bỏ hoang hoặc sử dụng đất nông nghiệp manh mún không hiệu quả.

Ông Lê Văn Bình cũng cho biết, với những quy định mới, người dân và doanh nghiệp sẽ có cơ hội để phát triển sản xuất nông nghiệp trên quy mô lớn hơn, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất và tăng thu nhập cho người dân.

Nguồn: Website Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam