Đức sẽ chuyển giao hai tổ hợp đánh chặn Patriot cho Ukraine trong thời gian tới, với các bệ phóng sẽ được bàn giao trong vài ngày tới và phần còn lại sẽ được chuyển giao trong vòng 2-3 tháng. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đã đưa ra thông báo này vào ngày 1 tháng 8. Quyết định này không ảnh hưởng đến đóng góp của Đức cho năng lực phòng thủ của NATO.

Ukraine đã nhận được hỗ trợ từ Mỹ và các đồng minh Tây Âu về hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot từ tháng 4/2023 và đã chứng minh khả năng của hệ thống này trong việc chặn tên lửa siêu vượt âm của Nga. Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự cho rằng, ngay cả khi Ukraine nhận được 17 tổ hợp tên lửa Patriot đầy đủ, họ vẫn sẽ đối mặt với thách thức trong việc chống đỡ các cuộc tập kích của Nga.

Các nhà phân tích cho rằng khả năng của Patriot trong việc hỗ trợ Ukraine phụ thuộc vào việc chúng được đưa đến Ukraine nhanh chóng và các nguồn bổ sung đạn tên lửa sau đó. Chiến thuật của Nga là gây áp lực lên Ukraine để tiêu tốn toàn bộ kho dự trữ phòng không hiện có và trở nên dễ bị tổn thương trước các đợt tập kích.

Phương án khả thi nhất là các nước châu Âu gửi số tên lửa Patriot mà họ đang có cho Ukraine, rồi đợi nguồn cung mới từ Mỹ để bù đắp cho kho dự trữ trong nước. Tuy nhiên, khả năng của Mỹ và đồng minh trong việc cung cấp hệ thống phòng không cho Ukraine trước các đòn tập kích ngày càng tăng của Nga không chỉ bị giới hạn bởi chi phí, mà còn là bởi năng lực sản xuất của phương Tây.

Tập đoàn quốc phòng Mỹ Lockheed Martin đã sản xuất 500 quả đạn tên lửa đánh chặn PAC-3 cho hệ thống Patriot vào năm ngoái và dự kiến tăng sản lượng lên 650 quả vào năm 2027. Giới quan sát cho rằng một cách để đáp ứng nhu cầu của Ukraine về Patriot là mua trực tiếp từ nhà sản xuất Lockheed Martin.

Các nhà phân tích ở Kiev tin tưởng những tổ hợp Patriot mới có thể triển khai ở các thành phố lớn và giúp giảm thiểu mức độ thiệt hại từ tên lửa Nga. Tuy nhiên, họ cho rằng bấy nhiêu là chưa đủ và Ukraine cần nhiều hơn để đối phó với các mối đe dọa từ Nga.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức, ông Boris Pistorius, thông báo rằng Đức sẵn sàng cung cấp thêm hai hệ thống phòng không Patriot cho Ukraine. Tuy nhiên, việc này phụ thuộc vào khả năng sớm bổ sung thiết bị thay thế để đảm bảo năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức. Ông Pistorius nhấn mạnh rằng việc bảo đảm năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội là ưu tiên hàng đầu, và nếu không có Patriot, lực lượng vũ trang sẽ không thể duy trì năng lực đào tạo trong vòng 1-2 năm.

Đức đang tích cực tìm cách phối hợp với các quốc gia châu Âu khác để xác định bên nào đang sở hữu hệ thống Patriot và có thể chuyển giao cho Ukraine. Các quốc gia này sẽ bán lại thiết bị để những nước khác viện trợ cho Kiev. Tuy nhiên, ông Pistorius cũng thừa nhận rằng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu Patriot phải đồng ý bàn giao.

Thủ tướng Na Uy, ông Jonas Gahr Store, đã thể hiện sự ủng hộ và tuyên bố rằng Na Uy sẵn sàng chia sẻ chi phí với Đức trong quá trình chuyển giao, cho rằng đây là giải pháp tức thời nhất có thể đưa ra ở thời điểm hiện tại.

Thủ tướng Đức, ông Friedrich Merz, nêu rõ rằng trong số 9 hệ thống Patriot mà quân đội Đức hiện sở hữu, sẽ có 2 tổ hợp được chuyển cho Ukraine. Việc này được thực hiện với kỳ vọng Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, hiện tại Đức vẫn chưa mua được thiết bị mới và vẫn đang thảo luận với Mỹ về nguồn cung.

Hệ thống Patriot là vũ khí có giá trị lớn nhất mà Mỹ và các đồng minh đã viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD. Ukraine đang vận hành các tổ hợp Patriot được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại do Mỹ sản xuất, với khả năng bắn hạ máy bay trong phạm vi 120km và tên lửa đạn đạo trong tầm 60km.

Theo truyền thông Mỹ, Ukraine đang có ít nhất 8 hệ thống Patriot, trong đó 6 tổ hợp đang hoạt động và 2 tổ hợp khác đang trong quá trình sửa chữa. Ukraine nhiều lần đánh giá cao hiệu quả của Patriot, coi đây là vũ khí duy nhất có khả năng đánh chặn tên lửa siêu vượt âm Kinzhal và tên lửa đạn đạo Iskander-M của Nga.

Tuy nhiên, hiệu quả của Patriot tại Ukraine đang giảm dần do lượng tên lửa và bệ phóng ngày càng cạn kiệt, trong khi một số khẩu đội đã bị Nga phá hủy trong các cuộc tập kích. Đại tá Yuri Ignat, Thư ký báo chí Bộ Tư lệnh không quân Ukraine, thừa nhận rằng việc Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M đã khiến Patriot không đạt hiệu quả như mong muốn.

Đức đã chính thức chuyển giao cho Ukraine 3 hệ thống phòng không Patriot cùng 5 tên lửa tương ứng, thông tin này được tiết lộ bởi tờ báo Mỹ Washington Post. Bộ trưởng Quốc phòng Đức, Boris Pistorius, đã xác nhận thông tin này trong một cuộc họp với các đồng minh của Ukraine, tuy nhiên ông không cung cấp thêm chi tiết cụ thể.

Berlin cũng đang trong quá trình đàm phán để gửi thêm một hệ thống Patriot nữa cho Kiev và sẽ nhận lại thiết bị thay thế từ Mỹ. Ngoài ra, có khả năng các hệ thống Patriot bổ sung cho Ukraine sẽ được cung cấp bởi các quốc gia ngoài khối NATO.

Bộ Quốc phòng Thụy Sĩ xác nhận họ đã đặt mua 5 hệ thống Patriot, nhưng thời gian bàn giao có thể bị trì hoãn do Mỹ đang ưu tiên hỗ trợ Ukraine. Động thái này diễn ra trong bối cảnh xung đột Nga – Ukraine kéo dài hơn 3 năm, và Ukraine tiếp tục thúc đẩy việc sở hữu vũ khí tấn công tầm xa để thực hiện các cuộc tập kích vào sâu lãnh thổ Nga.

Mặc dù Đức khẳng định không cung cấp tên lửa hành trình Taurus cho Ukraine, một số nhà ngoại giao NATO không loại trừ khả năng Mỹ sẽ cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine.

Trong một diễn biến khác, Ukraine vừa tiến hành một cuộc tập kích lớn vào vùng lãnh thổ Nga. Theo RT, Ukraine đã phóng loạt máy bay không người lái vào vùng Leningrad của Nga vào ngày 27-7. Thống đốc vùng Leningrad, Aleksandr Drozdenko, cho biết cuộc tập kích bằng UAV ‘quy mô lớn chưa từng có’ từ Ukraine vào vùng này đã bị lực lượng phòng không của Nga đẩy lùi phần lớn.

Tổng cộng 51 UAV của Ukraine đã bị bắn hạ, và một số đã rơi xuống các tòa nhà dân cư, gây ra hỏa hoạn. Bộ Quốc phòng Nga cũng tuyên bố gần 100 máy bay không người lái của Ukraine đã bị chặn trên không phận Nga vào ngày 27-7.

Trong một diễn biến mới nhất liên quan đến hỗ trợ quân sự cho Ukraine, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết nước này sẽ chuyển giao hai hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot cho Ukraine. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng việc chuyển giao này chỉ có thể diễn ra nếu Đức có thể thay thế chúng trong vòng 6-8 tháng tới. Điều này nhằm đảm bảo năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức không bị ảnh hưởng.

Nếu thiếu các hệ thống Patriot, lực lượng vũ trang Đức sẽ không thể duy trì hoạt động huấn luyện và đánh mất năng lực đào tạo trong vòng 1-2 năm. Vì vậy, ông Pistorius cũng cho biết Đức đang tìm kiếm giải pháp cho phép xác định quốc gia châu Âu nào sở hữu hệ thống Patriot có thể chuyển cho Ukraine. Đây không phải là điều vô vọng, nhưng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu chúng phải sẵn sàng bàn giao để những quốc gia khác mua lại rồi viện trợ cho Ukraine.

Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store ngày 21/7 cũng khẳng định nước này sẵn sàng chia sẻ chi phí để Đức chuyển Patriot cho Ukraine, cho biết đây là giải pháp tức thời nhất mà Oslo có thể đưa ra. Đức sẽ chuyển cho Ukraine hai trong 9 tổ hợp Patriot còn lại trong biên chế, sau đó Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, Đức và Mỹ vẫn chưa đạt được thỏa thuận về nguồn cung.

Patriot là hệ thống vũ khí đắt nhất mà Mỹ và đồng minh viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD, trong đó tên lửa có chi phí 690 triệu USD và các thành phần khác tốn khoảng 400 triệu USD. Các hệ thống Patriot của Ukraine được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại nhất do Mỹ sản xuất, có tầm bắn tối đa 120 km đối với máy bay và 60 km đối với tên lửa đạn đạo.

Tuy nhiên, tỷ lệ đánh chặn của Patriot ở Ukraine đang ngày càng suy giảm do tình trạng cạn kiệt tên lửa và bệ phóng, trong khi nhiều khẩu đội cũng bị Nga tập kích và phá hủy. Đại tá Yuri Ignat, thư ký báo chí Bộ tư lệnh không quân Ukraine, thừa nhận Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M và khiến hệ thống Patriot “không đạt hiệu quả như mong muốn”. Trong bối cảnh này, việc tìm kiếm và chuyển giao thêm hệ thống Patriot cho Ukraine là rất quan trọng để giúp nước này duy trì năng lực phòng thủ.

Trước đó, một số quốc gia đã cam kết hỗ trợ Ukraine trong việc tìm kiếm và chuyển giao hệ thống Patriot. Việc này không chỉ giúp Ukraine tăng cường năng lực phòng thủ mà còn thể hiện sự đoàn kết và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế đối với Ukraine trong giai đoạn khó khăn này.

Cuộc xung đột ở Ukraine đã kéo dài và gây ra nhiều thiệt hại về người và tài sản. Cộng đồng quốc tế đang tiếp tục tìm kiếm giải pháp để hỗ trợ Ukraine và tìm ra con đường hòa bình cho cuộc xung đột này.