Thị trường lao động Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn khi làn sóng cắt giảm nhân sự đã và đang tác động mạnh mẽ đến tâm lý cũng như sự ổn định nghề nghiệp của người lao động. Mới đây, báo cáo thị trường lao động quý 2-2025 của Vieclam24h đã chỉ ra rằng, việc cắt giảm nhân sự đã ảnh hưởng đến nhiều ngành nghề khác nhau, bao gồm sản xuất, bán lẻ, tài chính và công nghệ. Điều này không chỉ gây ra nỗi lo lắng về việc bị sa thải mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, tâm lý nghề nghiệp và hành vi tìm việc làm của người lao động.

Đặc biệt, nhóm tuổi từ 18-24 và 35-54 là hai nhóm bị ảnh hưởng nặng nhất bởi làn sóng cắt giảm nhân sự. Các lao động trong nhóm này, tập trung ở các vị trí lao động phổ thông, vận hành, kỹ thuật và tài chính, đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong việc duy trì công việc hoặc tìm kiếm việc làm mới. Trong khi đó, các vị trí như marketing, bán hàng, nhân sự, chăm sóc khách hàng và công nghệ thông tin có xu hướng được duy trì ổn định.

Quá trình tái hòa nhập thị trường việc làm đối với những người lao động bị mất việc đang gặp nhiều khó khăn. Theo thống kê, 72,7% người lao động mất việc chủ động trở lại tìm việc đã mất cả tuần, thậm chí cả tháng để tìm được công việc mới. Người lao động ở lại sau khi có sự cắt giảm phải gánh vác thêm công việc, điều này dẫn đến áp lực và bất an về tương lai nghề nghiệp tồn tại ở mức cao. Gần 50% người lao động cho biết họ cảm thấy rõ ràng sự áp lực trong công việc, cùng với đó là sự suy giảm niềm tin vào tổ chức và động lực làm việc.

Các doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang nỗ lực để duy trì hoạt động và ổn định lực lượng lao động. Trong 12 tháng qua, 26,4% doanh nghiệp đã tiến hành tinh gọn bộ máy, trong khi 56,2% doanh nghiệp bày tỏ kế hoạch sẽ mở rộng quy mô nhân sự trong 6 tháng tới. Các vị trí có nhu cầu tuyển dụng chủ yếu gắn liền với sự tăng trưởng và vận hành của doanh nghiệp, bao gồm kinh doanh và bán hàng, kỹ sư sản xuất và kỹ thuật, lao động phổ thông có tay nghề…

Đáng chú ý, lao động Việt Nam đã thể hiện tinh thần tích cực cũng như khả năng thích nghi nổi bật trong bối cảnh khó khăn. Nếu như 70% người lao động thể hiện cảm xúc tiêu cực khi bị sa thải, thì 30% còn lại cho rằng đây chính là cơ hội để thay đổi và phát triển. Tỷ lệ này cao hơn đáng kể so với các nghiên cứu quốc tế.

Vieclam24h khuyến nghị các doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng về hệ lụy dài hạn khi tiến hành cắt giảm nhân sự. Doanh nghiệp cần đảm bảo sự minh bạch và thẳng thắn trong thông tin, lắng nghe ý kiến của người lao động và tối ưu hóa chiến lược tuyển dụng phù hợp với kỳ vọng của họ. Về phía người lao động, duy trì tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi, đồng thời đầu tư phát triển kỹ năng liên tục là điều quan trọng để nhanh chóng thích nghi với thay đổi.

Song song với đó, các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt với một thách thức khác khi tuyển dụng lao động đáp ứng đủ yêu cầu năng lực. Theo số liệu từ Anphabe, có đến 46% trong hàng ngàn doanh nghiệp Việt thừa nhận họ gặp khó khăn khi tuyển được người lao động đáp ứng đủ yêu cầu năng lực. Khoảng cách giữa nhu cầu thị trường và kỹ năng người lao động đang gia tăng, đặt ra thách thức cho cả doanh nghiệp và người lao động trong việc thích nghi và thay đổi để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Chuyển đổi số trong ngành tài chính không chỉ là một xu hướng mà đã trở thành động lực tăng trưởng tất yếu, giúp lĩnh vực này phát triển bền vững và minh bạch. Xu hướng này đang ngày càng được khẳng định tại Việt Nam thông qua các hoạt động thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành tài chính. Mới đây, Hội thảo chuyên đề “Thúc đẩy chuyển đổi số tài chính Việt Nam: các chiến lược thực tiễn về dữ liệu, đạo đức, liên minh thông minh và nguồn nhân lực” đã được tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh bởi Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh Quốc (ACCA).

Ông Josh Warland, Bí thư thứ nhất, Phụ trách Kinh tế số và Công nghệ – Tổng Lãnh sự quán Anh, nhấn mạnh rằng chuyển đổi số trong ngành tài chính không chỉ là một lựa chọn mà còn là một yêu cầu tất yếu để giúp lĩnh vực này phát triển bền vững và minh bạch. Trong bối cảnh công nghệ đang làm thay đổi căn bản hoạt động kinh doanh, ngành tài chính Việt Nam cần một chiến lược chuyển đổi số bài bản, đi kèm với sự đồng hành từ cả khu vực công và tư.

Ông Pulkit Abrol, Giám đốc ACCA khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, cũng có quan điểm tương tự về khái niệm “Smart Alliance” (Liên minh số). Theo ông, sự kết hợp giữa con người và công nghệ chính là chìa khóa định hình tương lai ngành tài chính – kế toán. Thay vì thay thế con người, công nghệ như AI, dữ liệu lớn, điện toán đám mây hay RPA sẽ giúp các chuyên gia tài chính tái định vị vai trò: Từ thực hiện nghiệp vụ kỹ thuật sang các chức năng chiến lược như tư vấn, quản trị rủi ro và ra quyết định.

“Công nghệ sẽ là công cụ, còn con người, với nền tảng đạo đức và năng lực phân tích, mới là nhân tố dẫn dắt”, ông Abrol nhấn mạnh. Điều này cho thấy rằng, mặc dù công nghệ đang phát triển nhanh chóng, nhưng vai trò của con người vẫn là không thể thay thế.

Thực tiễn từ các doanh nghiệp lớn tại Việt Nam như ngân hàng, tổ chức tài chính đang trực tiếp triển khai chuyển đổi số. Các đại diện doanh nghiệp nhấn mạnh, quá trình này không chỉ đòi hỏi đầu tư về công nghệ, mà còn cần sự thay đổi về văn hóa tổ chức, kỹ năng nhân sự và đặc biệt là tư duy lãnh đạo. Việc chuyển đổi số không chỉ giúp giảm chi phí, nâng cao hiệu quả vận hành mà còn cải thiện khả năng ra quyết định.

Những kết quả đạt được là minh chứng rõ ràng cho giá trị mà số hóa mang lại. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng, chuyển đổi số không đơn thuần là áp dụng công nghệ mới mà cần song hành với quy trình quản trị rủi ro, bảo mật dữ liệu và tuân thủ đạo đức nghề nghiệp. Điều này đòi hỏi các tổ chức phải có một chiến lược chuyển đổi số toàn diện và bài bản.

Hội thảo này là sự kiện nối tiếp chuỗi hoạt động chuyên đề do ACCA tổ chức tại Việt Nam, tập trung vào ba trụ cột chính: dữ liệu, đạo đức và nhân lực, được xem là nền tảng cho một hệ sinh thái tài chính số minh bạch, hiệu quả và bền vững. ACCA, với vai trò là tổ chức nghề nghiệp quốc tế lớn nhất và lâu đời nhất trên thế giới có mặt tại hơn 180 quốc gia, đã và đang chủ động ban hành các hướng dẫn đạo đức, khuyến nghị chính sách và xây dựng bộ khung chuẩn mực ứng xử chuyên môn trong môi trường số. Đây cũng là nền tảng để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành tài chính – kế toán trong kỷ nguyên công nghệ.

Ngày 21-7, Bộ Tài chính đã tổ chức lễ trao giải cuộc thi ‘Giải Báo chí toàn quốc về ngành tài chính lần thứ IX năm 2025’, nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống ngành tài chính Việt Nam. Tại đây, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã trao bằng khen cho báo Tuổi Trẻ vì đã có thành tích tiêu biểu trong cuộc thi và đóng góp tích cực vào kết quả công tác thông tin – tuyên truyền về lĩnh vực tài chính – đầu tư.

Theo đó, cuộc thi năm nay đã thu hút 2.750 tác phẩm thuộc các cơ quan báo chí gồm báo in, phát thanh, truyền hình, điện tử tham gia. Sau hai vòng sơ khảo và chung khảo, ban tổ chức đã lựa chọn được các tác phẩm tiêu biểu xuất sắc để trao giải. Giải đặc biệt đã được trao cho nhóm tác giả Cao Thị Thanh Trà và Vũ Văn Nhất của Ban Thời sự Đài Truyền hình Việt Nam với loạt phóng sự truyền hình ‘Ngành bảo hiểm nỗ lực hỗ trợ, bồi thường khách hàng bị thiệt hại do bão số 3 (Yagi)’. Đây là tác phẩm nổi bật, ghi nhận sự nỗ lực của ngành bảo hiểm trong việc hỗ trợ và bồi thường cho khách hàng bị thiệt hại do thiên tai.

Báo Tuổi Trẻ đã giành giải B với tác phẩm ‘Giảm thuế VAT, tăng kích cầu tiêu dùng’ của nhóm tác phẩm Lê Thanh – Thành Chung. Tác phẩm này đã phân tích sâu về chính sách giảm thuế VAT và tác động tích cực của nó đến việc kích cầu tiêu dùng, đóng góp vào sự phục hồi và phát triển kinh tế.

Cuộc thi năm nay được đánh giá là đặc biệt ý nghĩa khi gắn với sự kiện ngành tài chính kỷ niệm 80 năm xây dựng và phát triển. Các đề cử của giải thưởng năm nay đã bao quát hết được rộng khắp các lĩnh vực kinh tế – tài chính và cả các sự kiện nổi bật, làm sáng tỏ thêm những mốc son trong chặng đường lịch sử 80 năm xây dựng và phát triển của ngành tài chính, khẳng định vai trò của ngành tài chính trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thông qua cuộc thi, Bộ Tài chính nhằm vinh danh và tôn vinh những nhà báo, nhóm báo có tác phẩm xuất sắc, có tác động tích cực đối với xã hội, góp phần nâng cao nhận thức về lĩnh vực tài chính.