Hai ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, hồ tiêu và thủy sản, đang gặp phải những vướng mắc liên quan đến chính sách thuế giá trị gia tăng (VAT) và đồng loạt kiến nghị Chính phủ điều chỉnh. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA) cho biết ngành hồ tiêu hiện sản xuất khoảng 200.000 tấn mỗi năm, trong đó 95% sản lượng được xuất khẩu và chỉ 5% tiêu thụ nội địa. Tuy nhiên, với việc áp thuế VAT 5% lên toàn ngành, VPSA nhận định rằng Nhà nước chỉ thu được 1 đồng nhưng phải hoàn lại 39 đồng.

Thực tế, số thuế VAT thực thu từ ngành hồ tiêu chưa đến 55 tỷ đồng mỗi năm, trong khi số thuế hoàn lại cho doanh nghiệp xuất khẩu lên tới hơn 2.100 tỷ đồng. Cơ chế hoàn thuế hiện nay cũng tồn tại nhiều kẽ hở, dễ bị lợi dụng để gian lận, gây thiệt hại cho ngân sách lẫn doanh nghiệp làm ăn chân chính. Từ đó, VPSA kiến nghị Chính phủ, Quốc hội và các bộ, ngành liên quan xem xét về thuế giá trị gia tăng đối với ngành hồ tiêu và gia vị. Cụ thể, hiệp hội đề xuất bãi bỏ thuế VAT đầu vào cho hàng hóa phục vụ xuất khẩu, thay vào đó là áp dụng thuế khoán 0,5% tính trên kim ngạch xuất khẩu. Đối với sản phẩm tiêu thụ trong nước, Hiệp hội kiến nghị tiếp tục giữ thuế VAT 5%.

Không chỉ ngành hồ tiêu, Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cũng kiến nghị Chính phủ về thuế, cho biết dù ngành đạt kim ngạch xuất khẩu hơn 10 tỷ USD năm 2024, nhưng lại đang chịu bất cập lớn về chính sách thuế VAT. Hiện tại, cùng một loại sản phẩm thủy sản nhưng có thể bị áp hai cách tính thuế khác nhau tùy theo điều khoản áp dụng của Luật Thuế VAT năm 2024. VASEP nêu lên bất cập về cơ chế hoàn thuế hiện nay phụ thuộc vào việc nộp thuế của bên bán, và đề xuất xây dựng hệ thống xác minh nghĩa vụ thuế bằng công nghệ số để doanh nghiệp có thể chủ động kiểm tra và rút ngắn thời gian hoàn thuế, giảm rủi ro khi kê khai.

Trước đó, Hiệp hội Lương thực Việt Nam và Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam cũng có công văn gửi Chính phủ và các bộ ngành liên quan, kiến nghị đưa 2 mặt hàng này vào danh mục không chịu thuế VAT. Các kiến nghị này thể hiện sự cần thiết phải điều chỉnh chính sách thuế VAT để hỗ trợ các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, đồng thời đảm bảo tính cạnh tranh và minh bạch trong hoạt động xuất khẩu.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, chính sách thuế VAT cần được xem xét và điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn và hỗ trợ các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Việc điều chỉnh chính sách thuế VAT có thể giúp giảm thiểu rủi ro gian lận, tăng cường tính minh bạch và cạnh tranh trong hoạt động xuất khẩu, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam phát triển bền vững.

Đại diện các hiệp hội ngành hàng cũng nhấn mạnh rằng, việc điều chỉnh chính sách thuế VAT cần được xem xét trên cơ sở thực tiễn và khoa học, đảm bảo tính hợp lý và hiệu quả trong việc thu thuế và hoàn thuế. Các kiến nghị của các hiệp hội ngành hàng cũng là cơ sở để các cơ quan chức năng xem xét và điều chỉnh chính sách thuế VAT trong thời gian tới.

Việc hoàn thiện chính sách thuế VAT không chỉ giúp hỗ trợ các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam mà còn đóng góp vào việc xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch và cạnh tranh. Đồng thời, việc điều chỉnh chính sách thuế VAT cũng cần đảm bảo mục tiêu thu ngân sách Nhà nước và hỗ trợ sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.

Hiện tại, các kiến nghị về việc điều chỉnh chính sách thuế VAT đối với các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đang được các cơ quan chức năng xem xét và nghiên cứu. Trên cơ sở các kiến nghị và đề xuất của các hiệp hội ngành hàng, các cơ quan chức năng sẽ xem xét và ban hành chính sách phù hợp để hỗ trợ các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Trong một tuyên bố gần đây vào ngày 28 tháng 7, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nhấn mạnh rằng việc giải quyết nạn đói đang trở thành ưu tiên hàng đầu tại Dải Gaza, nơi mà cuộc khủng hoảng nhân đạo đang ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Sau khi gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer tại Scotland, ông Trump thông báo rằng Hoa Kỳ sẽ thiết lập các trung tâm phân phối lương thực tại Gaza, giúp người dân có thể dễ dàng tiếp cận hơn.

Ông Trump làm rõ rằng các trung tâm này sẽ được thiết lập để người dân có thể đi bộ đến mà không gặp phải bất kỳ rào cản hoặc ranh giới nào. Mục tiêu chính của sáng kiến này là giúp người dân tại Gaza có thể tiếp cận lương thực một cách dễ dàng và thuận tiện hơn.

Cho đến nay, Hoa Kỳ đã cung cấp viện trợ lên tới 60 triệu USD cho Gaza. Ông Trump cũng kêu gọi các nước khác, đặc biệt là các quốc gia ở châu Âu và Anh, cùng tham gia vào nỗ lực hỗ trợ nhân đạo tại khu vực này. Thông qua việc hợp tác quốc tế, ông hy vọng có thể huy động được sự hỗ trợ cần thiết để giúp người dân Gaza vượt qua cuộc khủng hoảng hiện tại.

Về thông tin chi tiết liên quan đến các trung tâm phát lương thực cũng như thời gian cụ thể để triển khai, ông Trump chưa cung cấp thông tin chi tiết. Tuy nhiên, ưu tiên hàng đầu của ông là đảm bảo người dân tại Gaza có thể tiếp cận lương thực một cách dễ dàng và nhanh chóng.

Thông tin về viện trợ của Mỹ tại Gaza và nỗ lực của Tổng thống Trump trong việc giải quyết nạn đói tại khu vực này đã thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng quốc tế. Việc triển khai các trung tâm phát lương thực không chỉ giúp giảm bớt nạn đói mà còn góp phần ổn định tình hình nhân đạo tại Gaza.