Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đang bước vào một tình thế chưa từng có khi bước vào năm 2025. Thị trường chứng khoán đang dao động gần mức cao kỷ lục và các chỉ số suy thoái truyền thống vẫn chưa cho thấy dấu hiệu đáng lo ngại. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách đang phải cân nhắc áp lực gia tăng trong các chỉ số kinh tế hướng tới tương lai trong bối cảnh lo ngại lạm phát dai dẳng. Sự hội tụ độc đáo của các yếu tố này mang đến cả cơ hội và rủi ro có thể xác định quỹ đạo của chính sách tiền tệ trong phần còn lại của năm.

Trong phân tích kinh tế, sự khác biệt giữa dữ liệu ‘mềm’ – bao gồm các cuộc khảo sát, chỉ số tình cảm và các biện pháp dựa trên thị trường – và dữ liệu ‘cứng’, bao gồm các số liệu cụ thể như số liệu việc làm, sản xuất công nghiệp và tăng trưởng GDP, đã được nhận diện từ lâu. Hiện tại, hai loại dữ liệu này đang kể những câu chuyện khác nhau rõ rệt về sức khỏe của nền kinh tế Hoa Kỳ.

Dữ liệu cứng tiếp tục vẽ nên bức tranh về khả năng phục hồi. Thị trường lao động vẫn tương đối chặt chẽ, chi tiêu của người tiêu dùng cho thấy động lực bền vững và thu nhập của công ty nhìn chung đã vượt quá kỳ vọng. Tuy nhiên, các chỉ số dữ liệu mềm đang nhấp nháy các tín hiệu cảnh báo không thể bỏ qua.

Các biện pháp dựa trên khảo sát về niềm tin kinh doanh đã giảm đáng kể, với các chỉ số PMI sản xuất và dịch vụ cho thấy sự yếu kém đáng lo ngại trong các đơn đặt hàng mới và kỳ vọng trong tương lai. Tâm lý người tiêu dùng, mặc dù không ổn định, đã cho thấy sự yếu kém dai dẳng trong các thành phần hướng tới tương lai.

Tiền lệ lịch sử và các mô hình phản ứng của Fed cho thấy một mô hình rõ ràng: Cục Dự trữ Liên bang đã liên tục phản ứng với căng thẳng kéo dài trong các chỉ số dữ liệu mềm, thường là trước khi dữ liệu cứng cho thấy sự suy giảm đáng kể. Cách tiếp cận chủ động này đã chứng minh hiệu quả trong việc ngăn chặn suy thoái do tâm lý di căn thành suy thoái toàn diện.

Môi trường hiện tại đặt ra một thách thức độc đáo vì căng thẳng dữ liệu mềm đang xảy ra cùng với định giá tài sản tăng cao và áp lực lạm phát liên tục. Điều này tạo ra một ma trận quyết định phức tạp hơn cho các nhà hoạch định chính sách so với các chu kỳ trước.

Thị trường tài chính hiện đang phản ánh mức độ tin tưởng cao vào kịch bản ‘hạ cánh mềm’, với định giá cổ phiếu vẫn ở mức cao và chênh lệch tín dụng tương đối được kiểm soát. Vị thế này tạo ra cả cơ hội và rủi ro cho Cục Dự trữ Liên bang.

Việc cắt giảm lãi suất sẽ đòi hỏi dữ liệu cứng phải xấu đi đáng kể hoặc bằng chứng rõ ràng cho thấy căng thẳng dữ liệu mềm đang bắt đầu tác động đến các số liệu kinh tế cụ thể. Với sự nhấn mạnh của Fed vào sự phụ thuộc vào dữ liệu, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ thích chờ xác nhận bổ sung trước khi hành động.

Quy mô của bất kỳ chu kỳ nới lỏng nào sẽ phụ thuộc phần lớn vào tốc độ và quyết đoán của Fed. Bằng chứng lịch sử cho thấy việc nới lỏng chủ động sớm có xu hướng hiệu quả hơn trong việc ngăn ngừa suy thoái so với việc cắt giảm phản ứng được thực hiện sau khi dữ liệu cứng đã xấu đi.

Ngoài chính sách tiền tệ, động lực tài chính có thể đóng vai trò ngày càng quan trọng trong kết quả kinh tế. Sở thích phát hành nợ ngắn hạn có thể hoạt động hiệu quả như nới lỏng định lượng, cung cấp thêm kích thích cho tài sản rủi ro ngay cả khi không có hành động của Fed.

Câu hỏi then chốt đối với thị trường và các nhà hoạch định chính sách là liệu sự phân kỳ hiện tại giữa dữ liệu mềm và dữ liệu cứng có phải là hiện tượng tạm thời hay là giai đoạn đầu của sự suy thoái kinh tế đáng kể hơn. Tiền lệ lịch sử cho thấy rằng sự yếu kém kéo dài của dữ liệu mềm cuối cùng sẽ biểu hiện ở các số liệu cứng hơn, nhưng thời điểm và quy mô của sự truyền tải này vẫn chưa chắc chắn.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đề xuất cắt giảm ngân sách liên bang cho năm tài chính 2026, gây ra những lo ngại nghiêm trọng về tương lai của các chương trình y tế quan trọng và viện trợ toàn cầu.

Đề xuất này bao gồm việc cắt giảm tài trợ cho các chương trình vaccine toàn cầu, xóa bỏ bộ phận y tế toàn cầu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), và cắt giảm hỗ trợ tài chính cho Liên minh vaccine toàn cầu (Gavi).

Cụ thể, chính quyền Mỹ dự định cắt giảm 180 triệu USD cho chương trình xóa sổ bệnh bại liệt và 50 triệu USD cho chương trình phòng chống bệnh sởi cùng các bệnh có thể ngăn ngừa bằng vaccine khác. Ngoài ra, hỗ trợ tài chính cho Gavi, tổ chức chuyên viện trợ vaccine cho trẻ em ở các nước nghèo và đang phát triển, cũng bị đề xuất cắt giảm.

Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách của Nhà Trắng, ông Russell Vought, cho biết Nhà Trắng hy vọng sẽ trình lên Quốc hội các gói cắt giảm chi tiêu khác nếu yêu cầu ban đầu được thông qua. Đề xuất này cũng bao gồm việc cắt giảm lên tới 9,4 tỷ USD viện trợ nước ngoài và các cơ quan phát thanh, truyền hình công cộng của Mỹ.

Các biện pháp cắt giảm ngân sách này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan liên bang mà còn tác động đến chất lượng dữ liệu kinh tế quan trọng. Tờ Wall Street Journal đưa tin tình trạng thiếu hụt nhân sự do lệnh đóng băng tuyển dụng của chính quyền đã buộc bộ phận thống kê kinh tế của Bộ Lao động phải cắt giảm phạm vi thu thập dữ liệu về tỷ lệ lạm phát tại Mỹ.

Cục Thống kê Lao động Mỹ đã giảm số lượng doanh nghiệp mà họ thống kê phục vụ báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) do tình trạng thiếu hụt nhân sự. CPI là một trong những dữ liệu kinh tế quan trọng được các nhà kinh tế, nhà đầu tư và hoạch định chính sách căn cứ để ước tính gần như theo thời gian thực về tình trạng lạm phát.

Các nhà kinh tế lo ngại việc cắt giảm nhân viên thu thập dữ liệu sẽ gây ảnh hưởng đến chất lượng dữ liệu báo cáo này. Việc cắt giảm ngân sách và nhân sự có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với việc hoạch định chính sách kinh tế và y tế trong tương lai.

Tuần giao dịch vàng thế giới vừa qua đã chứng kiến những biến động mạnh mẽ do sự kết hợp giữa nhu cầu trú ẩn an toàn và những kỳ vọng về chính sách tiền tệ của Mỹ. Giá vàng đã trải qua những thăng trầm khi các nhà đầu tư phản ứng với tin tức về kinh tế và chính trị.

Giá vàng biến động mạnh trong tuần

Cuối tuần trước, giá vàng đã tăng vọt lên mức cao nhất trong ba tuần do lo ngại về kinh tế. Tuy nhiên, một báo cáo việc làm của Mỹ mạnh hơn dự kiến đã khiến giá vàng giảm mạnh vào ngày 6/6.

Kết thúc phiên giao dịch ngày 6/6, giá vàng giao ngay giảm hơn 1% xuống 3.316,13 USD/ounce, trong khi giá vàng Mỹ giao kỳ hạn giảm 0,8% xuống 3.346,60 USD/ounce. Dù vậy, tính chung cả tuần, giá vàng vẫn ghi nhận mức tăng 0,8%.

Trong phiên ngày 2/6, các nhà đầu tư đã đổ xô vào vàng do lo ngại rủi ro từ căng thẳng thương mại Mỹ-Trung leo thang và xung đột Nga-Ukraine. Giá vàng giao ngay tăng 2,5% lên 3.372,13 USD/ounce, mức cao nhất kể từ ngày 8/5.

Ảnh hưởng từ chính sách tiền tệ và dữ liệu kinh tế

Các diễn biến trong tuần cho thấy thị trường vàng rất nhạy cảm với các tín hiệu từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Việc Fed có thể cắt giảm lãi suất hay không đã ảnh hưởng trực tiếp đến giá vàng.

Sau khi báo cáo việc làm của Mỹ được công bố, các nhà giao dịch đã giảm bớt đặt cược vào khả năng Fed thực hiện nhiều đợt cắt giảm lãi suất. Hiện tại, họ chỉ dự báo khả năng cắt giảm lãi suất đầu tiên vào tháng 9/2025.

Song song đó, thị trường bạc cũng trải qua một tuần đầy biến động. Giá bạc tăng vọt lên mức cao nhất trong hơn 13 năm trước khi giảm 0,5% xuống 35,96 USD/ounce vào cuối tuần.

Triển vọng tuần tới

Sang tuần tới, thị trường sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ dữ liệu kinh tế Mỹ để tìm kiếm manh mối về đường hướng chính sách tiền tệ của Fed. Báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) vào ngày 11/6 sẽ là một phép thử quan trọng cho thị trường.