Trong bối cảnh thế giới đang trải qua thời đại VUCA, đặc trưng bởi biến động, bất định, phức tạp và mơ hồ, các tổ chức cần có năng lực thích ứng để tồn tại và phát triển. Để đáp ứng nhu cầu này, cuốn sách “Quản trị Biến động và Khủng hoảng” của nhóm tác giả, trong đó có Tiến sĩ Lê Mạnh Hùng – Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam), đã đưa ra một hướng tiếp cận hệ thống cả về lý luận và thực tiễn.

Cuốn sách này không chỉ gây chú ý bởi tiêu đề mang hơi hướng thời sự mà còn bởi cách tư duy rất riêng của nhóm tác giả. Những khái niệm trong sách xuất phát từ những trải nghiệm thật, được chiêm nghiệm kỹ lưỡng trong quá trình điều hành thực tế. “Quản trị biến động” được giới thiệu như một phản xạ sống còn trước thực tại đầy bất ổn, chứ không phải là một trường phái lý luận mới trong quản trị hiện đại.

Mối quan hệ giữa biến động – khủng hoảng – rủi ro được phân tích bằng logic biện chứng, chặt chẽ nhưng không giáo điều; gần gũi đến mức người đọc có thể cảm nhận bằng trực giác. Cuốn sách gắn kết lý luận với các năng lực cụ thể trong quản trị tổ chức, từ hoạch định mục tiêu, dự báo rủi ro, điều chỉnh kế hoạch, ứng phó linh hoạt, cho đến cả một bước tiến dài là “kiến tạo động”, một cách dùng từ rất Việt Nam cho năng lực đổi mới có chủ đích trong điều kiện bất định.

Petrovietnam – một tổ chức mang tính chất “đặc biệt kép”: vừa vận hành trong lĩnh vực năng lượng vốn nhiều biến động, vừa là doanh nghiệp nhà nước với những ràng buộc và giới hạn đặc thù – đã trải qua một “khủng hoảng kép” vào năm 2020. Chính trong bối cảnh ấy, khái niệm “quản trị biến động” lần đầu tiên được hình thành và triển khai đồng bộ. Nhờ vậy, Petrovietnam không những đứng vững qua khủng hoảng mà còn đạt nhiều kết quả tích cực về sản lượng, tài chính, đóng góp ngân sách, quản trị nhân sự và năng lực điều hành.

Từ năm 2021 trở đi, “quản trị biến động” tại Petrovietnam không còn giữ vai trò ứng phó tình thế mà được nâng lên thành phương thức vận hành và văn hóa điều hành doanh nghiệp. Mỗi đơn vị, mỗi cán bộ bắt đầu hiểu rõ: kế hoạch là quan trọng, nhưng khả năng điều chỉnh, ứng biến kế hoạch trong điều kiện thay đổi còn quan trọng hơn.

Năm 2024, Petrovietnam lần đầu tiên ghi nhận mức doanh thu vượt mốc 1 triệu tỷ đồng – con số không chỉ phản ánh quy mô, còn là dấu ấn của một quá trình quản trị chủ động, linh hoạt và đủ bản lĩnh trước biến động liên tục của môi trường kinh tế – địa chính trị toàn cầu.

Tư duy kiểm soát cứng nhắc được thay thế bằng kiểm soát linh hoạt. Văn hóa “thực hiện theo chỉ đạo” dần nhường chỗ cho cách tiếp cận chủ động hơn, phản ứng theo “mục tiêu sống”. Đó là một chuyển hóa thực sự. Và cũng là minh chứng cho việc: một lý luận, nếu đủ sức đứng vững trong thực tiễn khắc nghiệt, sẽ tự thân tìm được chỗ đứng trong hệ vận hành tổ chức.

Cuốn sách “Quản trị Biến động và Khủng hoảng” không hô hào lý thuyết, cũng không cố chứng minh cái mới bằng cách phủ nhận cái cũ. Nhóm tác giả chọn một con đường khác, lặng lẽ hơn, nhưng có giá trị bền vững hơn: quan sát thực tiễn, chiết xuất tư duy, cấu trúc thành luận điểm, rồi chỉ ra cách vận hành, từ chiến lược cấp cao đến điều phối hệ thống và phát triển nguồn nhân lực.

Một điểm đáng chú ý là cuốn sách không tách bạch lý luận với thực hành. Các mô hình quản trị mục tiêu như MBO, KPI, BSC, OKRs được phân tích kỹ, không chỉ ở vai trò lịch sử mà còn trong khả năng thích nghi với môi trường biến động. Sự chuyển dịch từ “mục tiêu cứng” sang “mục tiêu sống”, mục tiêu có thể cập nhật, điều chỉnh theo tín hiệu thị trường và dữ liệu thời gian thực, được minh chứng cụ thể qua cách Petrovietnam vận hành hệ thống dashboard số hóa, cảnh báo và kiểm soát hiệu quả tại hiện trường.

Trong mạch suy nghĩ ấy, từng khái niệm như “quản trị chuỗi giá trị”, “quản trị điều kiện biên”, hay “kiến tạo giá trị mới” đều được trình bày mạch lạc, gắn liền với ví dụ cụ thể và dễ liên hệ đến các cấp độ khác nhau trong tổ chức.

Điều đáng trân trọng là cuốn sách không đặt mục tiêu chứng minh điều gì mới lạ. Giọng văn trung dung, tiết chế. Nhóm tác giả không cố khẳng định mình đúng, họ chỉ chọn cách ghi lại những gì đã thực sự được triển khai, đã kiểm nghiệm qua thực tiễn, với mong muốn chia sẻ một cách làm cụ thể, phù hợp với bối cảnh của một tổ chức có quy mô lớn, nhiệm vụ nặng nề và trách nhiệm đặc thù như Petrovietnam.

Vì thế, cuốn sách này không chỉ dành cho những nhà lãnh đạo cấp cao. Cuốn sách hữu ích cả với những người đang đảm trách vai trò điều hành trung gian, những người phải xoay xở giữa kế hoạch cũ và thực tế mới. Với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nơi khả năng dự báo gần như bằng không, cách tiếp cận “quản trị mục tiêu sống” trong sách này có thể mở ra một lối đi khác: không cần nhìn xa hàng trăm cây số, chỉ cần đủ tỉnh táo để thấy 100 mét phía trước, và bước cho đúng.

Cuộc khủng hoảng lương thực đang diễn ra ở mức báo động tại Dải Gaza, khi người dân phải đối mặt với nạn đói trầm trọng. Tổ chức Quỹ Nhân đạo Gaza (GHF), đơn vị duy nhất được phép cung cấp thực phẩm cứu trợ, đang bị cáo buộc liên quan đến các vụ tấn công dân thường và lính Israel. Kể từ khi GHF tiếp quản việc phân phối viện trợ ở Gaza vào tháng 5, đã có hơn 1.300 người thiệt mạng khi cố gắng tiếp cận nguồn lương thực này, theo số liệu của Liên Hợp Quốc.

Những người dân và nhân viên cứu trợ Liên Hợp Quốc tại Gaza đã chia sẻ về việc họ bị lính Israel hoặc nhân viên an ninh do GHF thuê nhắm bắn khi cố gắng tiếp cận các điểm phân phối thực phẩm. Mặc dù sự nguy hiểm, hàng nghìn người vẫn tới các địa điểm của GHF hàng ngày để nhận viện trợ. Người dân Gaza đã mô tả quá trình lấy lương thực từ GHF là một “hành trình chết chóc”, với cảnh chen lấn và bạo lực tại các điểm phân phối. Binh lính Israel và nhân viên an ninh của GHF bị cáo buộc nổ súng vào những người đang cố gắng lấy viện trợ.

Trong bối cảnh tuyệt vọng, nhiều người dân Gaza đã phải dùng đến các biện pháp cực đoan để có được lương thực, như buộc viên gạch vào bụng để giảm cơn đói. Người dân đã phản ánh về cuộc sống đầy khó khăn, không có đủ thực phẩm, phải chờ đợi hàng giờ để có một ít lương thực. Gaza đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lương thực trầm trọng. Kể từ khi xung đột bắt đầu, lượng lương thực vào Gaza đã giảm mạnh. Israel đã cắt giảm quyền tiếp cận các nhu yếu phẩm, bao gồm bột mì và gas nấu ăn. Lượng hàng viện trợ nhân đạo cũng giảm xuống mức thấp nhất.

Ít nhất 159 người, trong đó có 90 trẻ em và trẻ sơ sinh, đã chết vì suy dinh dưỡng và mất nước trong thời gian chiến sự. Liên Hợp Quốc đã cảnh báo về một cuộc nạn đói toàn diện tại Gaza và UNICEF cho biết một trong ba trẻ dưới 5 tuổi ở phía Bắc Gaza bị suy dinh dưỡng cấp tính. Người dân Gaza đã chia sẻ về sự tuyệt vọng và nỗi đau khi không thể cung cấp đủ lương thực cho gia đình. Tình hình đang trở nên trầm trọng hơn do sự phong tỏa và hạn chế viện trợ nhân đạo của Israel.

Cộng đồng quốc tế đã lên án các hành động này và kêu gọi tăng cường hỗ trợ nhân đạo cho Gaza. Liên Hợp Quốc và các tổ chức nhân đạo khác đang nỗ lực để cung cấp viện trợ cho người dân Gaza. Tuy nhiên, việc tiếp cận các khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột vẫn còn nhiều khó khăn. Để biết thêm thông tin về tình hình tại Gaza, vui lòng truy cập trang web của UNICEF hoặc Chương trình Lương thực Thế giới.

Cuốn sách này không đơn thuần chạy theo trào lưu quản trị hiện đại hay vay mượn các lý thuyết từ nước ngoài. Thay vào đó, nó tập trung vào việc ghi lại những trải nghiệm thực tế và được xây dựng thành một tư duy hệ thống rõ ràng. Nội dung chính của cuốn sách bao gồm các khía cạnh quan trọng như hoạch định mục tiêu, dự báo rủi ro, và điều chỉnh kế hoạch – những yếu tố then chốt giúp các tổ chức và cá nhân có thể điều hành hiệu quả trong môi trường kinh doanh đầy thách thức.

Một trong những điểm nổi bật của cuốn sách là việc giới thiệu và phát triển khái niệm “kiến tạo động”, một thuật ngữ được Việt hóa từ năng lực đổi mới. Khái niệm này nhấn mạnh vào khả năng thích ứng và đổi mới trong môi trường bất định, giúp các tổ chức và cá nhân không chỉ tồn tại mà còn có thể phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh thay đổi liên tục. Qua đó, cuốn sách cung cấp cho người đọc những công cụ và tư duy cần thiết để đối mặt với sự không chắc chắn và đạt được thành công.

Với cách tiếp cận dựa trên thực tế và tập trung vào xây dựng tư duy hệ thống, cuốn sách này kỳ vọng sẽ mang lại cho người đọc những góc nhìn mới và phương pháp thực tiễn để giải quyết các thách thức trong công việc và cuộc sống. Bằng cách tập trung vào việc phát triển năng lực đổi mới và khả năng thích ứng, cuốn sách hướng dẫn người đọc cách tạo ra động lực cho sự thay đổi và phát triển bền vững.

Thông qua việc kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, cuốn sách cung cấp một nguồn tham khảo quý giá cho những ai đang tìm kiếm cách cải thiện kỹ năng lãnh đạo, quản trị và phát triển cá nhân. Sự nhấn mạnh vào việc học hỏi từ thực tế và áp dụng linh hoạt các nguyên tắc quản trị vào từng tình huống cụ thể giúp tăng tính ứng dụng và hiệu quả của cuốn sách.

Cuối cùng, cuốn sách không chỉ là một cẩm nang quản trị mà còn là một tài liệu tham khảo giúp người đọc xây dựng tư duy chiến lược và định hình tương lai. Bằng cách nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoạch định mục tiêu, quản lý rủi ro và đổi mới, cuốn sách mang đến một cái nhìn toàn diện về cách thành công trong thế giới kinh doanh hiện đại.

Tượng đài công nghệ Mỹ Intel đang trải qua giai đoạn khó khăn chưa từng có khi đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt và chuỗi sai lầm chiến lược kéo dài. Mới đây, cổ phiếu của Intel đã giảm tới 8% vào ngày 25/7 sau thông báo của công ty về việc cắt giảm lực lượng lao động và hủy bỏ kế hoạch đầu tư hàng chục tỷ USD vào các nhà máy sản xuất chip mới ở châu Âu. Đây được xem là một trong những quyết định mạnh mẽ nhất từ CEO Intel, Lip-Bu Tan, nhằm giảm thiểu chi tiêu và giúp công ty vượt qua khó khăn.

Ông Lip-Bu Tan cho biết Intel sẽ tiếp tục cắt giảm lực lượng lao động, ngừng hoạt động của hai nhà máy ở châu Âu và giảm tốc độ hoạt động của một nhà máy khác ở Ohio. Điều này đồng nghĩa với việc Intel sẽ từ bỏ chiến lược trước đó tập trung vào việc xây dựng các cơ sở sản xuất tiên tiến. Thông báo này được đưa ra sau khi công ty công bố khoản lỗ điều chỉnh bất ngờ trong quý II và dự báo một khoản lỗ lớn hơn dự kiến trong quý III. Tình hình tài chính yếu kém này cho thấy Intel sẽ gặp nhiều khó khăn hơn sau nhiều năm quản lý yếu kém, khiến thị phần PC và trung tâm dữ liệu của hãng bị xói mòn.

Nhà phân tích Joshua Buchalter của TD Cowen cho biết những thông tin mới này làm dấy lên câu hỏi về cơ hội thành công của mảng kinh doanh đúc chip và con đường phía trước của Intel. Hiện tại, Intel dự kiến sẽ mất gần 8 tỷ đô la giá trị thị trường nếu tình hình vẫn tiếp diễn. Mức định giá hiện tại của công ty vào khoảng 100 tỷ USD, thấp hơn một nửa so với Advanced Micro Devices, đối thủ cạnh tranh của Intel, với hơn 260 tỷ USD.

Intel chính thức công bố kế hoạch cắt giảm khoảng 15% lực lượng lao động toàn cầu, tương đương gần 24.000 nhân viên. Đây được đánh giá là một trong những bước cải tổ quyết liệt nhất trong lịch sử của tập đoàn này. Trước đó, Intel đã trải qua một vòng sa thải lớn với khoảng 15.000 nhân viên. Việc liên tục cắt giảm nhân sự với quy mô lớn có nguy cơ làm xói mòn lòng trung thành của nhân viên và gây khó khăn trong việc giữ chân những nhân tài chủ chốt.

CEO Lip-Bu Tan nhấn mạnh cam kết thay đổi triệt để tư duy đầu tư của Intel, tập trung vào việc chỉ xây dựng những gì khách hàng cần, vào thời điểm họ cần, và giành lại niềm tin của họ bằng khả năng thực thi ổn định. Mục tiêu của Intel là tiếp tục giảm số lượng nhân sự xuống còn 75.000 người vào cuối năm nay, tương đương giảm 22% so với cuối năm 2024. Đồng thời, công ty sẽ triển khai hàng loạt biện pháp tái cơ cấu quy mô lớn, bao gồm hủy bỏ các dự án mở rộng nhà máy tại Ba Lan và Đức, làm chậm tiến độ xây dựng nhà máy lớn tại Ohio.

Bên cạnh đó, Intel sẽ đẩy nhanh lộ trình sản xuất quy trình chip 18A dành riêng cho các sản phẩm nội bộ. CEO Lip-Bu Tan tuyên bố sẽ đích thân xem xét và phê duyệt từng thiết kế chip quan trọng, nhằm đảm bảo chiến lược công nghệ không lặp lại những sai lầm trong quá khứ. Chuyên gia công nghệ thông tin Rob Enderle cho biết việc khởi xướng một đợt sa thải quy mô lớn trong giai đoạn tái cấu trúc thường được xem là biện pháp hiệu quả để cải tổ. Tuy nhiên, động thái này tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với nội lực của doanh nghiệp, đặc biệt là một tập đoàn công nghệ đang nỗ lực phục hồi như Intel.