Các nhà khoa học đang phát cảnh báo về một hệ quả không mong muốn từ việc cắt giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu, cho rằng điều này có thể đang đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu, bất chấp những lợi ích đáng kể cho sức khỏe cộng đồng. Một nghiên cứu gần đây được đăng trên tạp chí Communications Earth & Environment chỉ ra rằng việc giảm ô nhiễm không khí ở Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã làm mất đi ‘hiệu ứng làm mát’ do bụi bẩn trong không khí gây ra.

Những hạt bụi trong không khí trước đây có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Tuy nhiên, khi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, ‘tấm chắn’ này đã biến mất. Mặc dù vậy, các nhà khoa học khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe. Vấn đề đặt ra là nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn.

Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia trong lĩnh vực này, cho biết: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’ Để giải quyết vấn đề này, một số giải pháp đã được đề xuất, bao gồm trồng cây, thu giữ carbon, và chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo. Các giải pháp này được đánh giá là con đường đúng đắn, dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn.

Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng. Đây là một thách thức lớn, nhưng với sự hợp tác và quyết tâm của toàn cầu, chúng ta có thể đạt được mục tiêu giảm thiểu biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai.

Nhìn chung, mặc dù việc cắt giảm ô nhiễm không khí mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó cũng đặt ra thách thức mới trong việc giải quyết vấn đề nóng lên toàn cầu. Thông qua việc tìm hiểu và áp dụng các giải pháp phù hợp, chúng ta có thể hướng tới một tương lai bền vững hơn.

Chất lượng không khí tại Kinshasa, Cộng hòa Dân chủ Congo, đang ở mức báo động, với chỉ số chất lượng không khí được ghi nhận là không lành mạnh cho dân số nói chung vào ngày 8 tháng 8 năm 2025. Thành phố này đã vượt qua các thành phố khác để trở thành thành phố lớn bị ô nhiễm nặng nhất trên thế giới tại một thời điểm nhất định. Đây không phải là lần đầu tiên Kinshasa xuất hiện trong danh sách này, vì trong tháng qua, thành phố liên tục đứng đầu danh sách các thành phố lớn bị ô nhiễm nhất.

Các chuyên gia chỉ ra rằng chất lượng không khí tại Kinshasa nằm trong thể loại ‘không lành mạnh’, có thể gây ra các hiệu ứng sức khỏe cho mọi người. Tình trạng ô nhiễm không khí ở Kinshasa hiện nay làm cho thành phố trở thành một trong những trung tâm đô thị bị ảnh hưởng nhiều nhất ở Trung Phi. Các chuyên gia cũng lưu ý rằng tình trạng ô nhiễm không khí ở Kinshasa có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho người dân, đặc biệt là những người có bệnh lý nền.

Có nhiều yếu tố dẫn đến chất lượng không khí kém tại Kinshasa. Một trong những nguyên nhân chính là việc đốt cháy sinh khối rộng rãi do nông nghiệp, sản xuất than, và các đám cháy dư lượng cây trồng trong và xung quanh thành phố. Ngoài ra, khí thải từ bếp củi gia đình và sử dụng nhiên liệu rắn khác trong các hộ gia đình đô thị cũng góp phần vào tình trạng ô nhiễm. Tình trạng ô nhiễm môi trường lâu dài từ các chất ô nhiễm công nghiệp như asen, chì, dẫn xuất DDT và PCB cũng tiếp tục ảnh hưởng đến dân số thông qua không khí, nước và chuỗi thực phẩm.

Thực thi hạn chế các quy định môi trường và kiểm soát chất thải và khí thải không đầy đủ ở khu vực đô thị và ven đô cũng làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Để bảo vệ bản thân khỏi chất lượng không khí kém, người dân được khuyên nên thực hiện các biện pháp bảo vệ như tránh hoạt động thể chất ngoài trời và theo dõi mức chất lượng không khí thường xuyên. Người dân cũng nên sử dụng khẩu trang khi ra đường và tránh các khu vực có mức ô nhiễm cao.

Để giải quyết tình trạng ô nhiễm không khí tại Kinshasa, cần có sự phối hợp giữa chính phủ, các tổ chức môi trường và người dân. Chính phủ cần có các chính sách và quy định môi trường hiệu quả, cũng như tăng cường kiểm soát chất thải và khí thải. Người dân cũng cần có ý thức về bảo vệ môi trường và thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe của mình.

Thông tin thêm về tình trạng ô nhiễm không khí tại Kinshasa có thể được tìm thấy tại các trang web của các tổ chức môi trường quốc tế. Người dân cũng có thể theo dõi mức chất lượng không khí thường xuyên thông qua các ứng dụng di động và trang web của các cơ quan môi trường địa phương.