Robot chăm sóc người già đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người cao tuổi tại Trung Quốc.

Trong một cuộc trò chuyện thân mật, robot Tiểu Lý đã dặn dò bà Lưu Hiền, một giáo viên nghỉ hưu tại Bắc Kinh: “Tôi đi đây.” – “Được rồi, tôi sẽ tiễn bạn ra cửa. Đừng quên mang điện thoại và chìa khóa nhé!”

Bà Lưu Hiền đã gặp robot Tiểu Lý tại Hội nghị Robot Thế giới 2024 và dần dần, robot này đã trở thành một thành viên quan trọng trong gia đình bà.

Robot nhắc nhở bà uống thuốc đúng giờ, tìm đồ thất lạc, trò chuyện mỗi ngày và hỗ trợ khi có sự cố. Nhờ có Tiểu Lý, bà không còn cảm thấy cô đơn trong những ngày dài ở nhà một mình.

Trung Quốc đang đối mặt với thách thức lớn khi dân số già hóa nhanh chóng. Cuối năm 2024, nước này đã ghi nhận hơn 200 triệu người trên 65 tuổi, tức cứ 7 người dân thì có 1 người cao tuổi.

Robot đã dần “len lỏi” vào nhiều khía cạnh của chăm sóc người già tại quốc gia tỷ dân này. Tại các trung tâm dưỡng lão, robot giúp nâng đỡ bệnh nhân, theo dõi sức khỏe, thậm chí hỗ trợ tắm rửa.

Ở một số viện dưỡng lão, người già có thể chơi cờ với robot hoặc trị liệu bằng máy xoa bóp nhiệt.

Hiện tại, phần lớn những đơn vị sử dụng robot là các cơ sở y tế, trong khi ứng dụng tại hộ gia đình vẫn còn hạn chế do những rào cản như kỹ thuật chưa hoàn thiện, giá thành cao và thiếu dịch vụ hỗ trợ đi kèm.

Chi phí cho robot cũng là một bài toán lớn. Một robot có khả năng trò chuyện và hỗ trợ y tế trực tuyến có thể có giá lên đến 140.000 nhân dân tệ (19.400 USD).

Ông Lưu Thanh Phong, Chủ tịch Tập đoàn công nghệ và trí tuệ nhân tạo iFLYTEK, dự đoán robot bầu bạn có thể phổ biến trong các gia đình trong 3 năm tới.

Chính phủ Trung Quốc đã ban hành hướng dẫn nhằm thúc đẩy ứng dụng công nghệ chăm sóc người cao tuổi để giải quyết bài toán già hóa dân số.

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng robot có thể hỗ trợ, nhưng không thể thay thế được sự quan tâm và tình cảm từ người thân. Công nghệ hiện đại đến đâu, thì hơi ấm gia đình vẫn là điều quý giá nhất đối với người cao tuổi.

Già hóa dân số đang trở thành một trong những thách thức lớn nhất của Việt Nam trong những thập kỷ tới. Theo các chuyên gia, thay đổi cơ cấu dân số sẽ kích cầu nhà ở dành cho người cao tuổi và các chủ đầu tư cần nhanh chóng nhập cuộc để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Nguyên nhân chính khiến Việt Nam tiến nhanh đến thời kỳ già hóa là do tuổi thọ người dân tăng cao và mức sinh giảm. Dự báo đến năm 2030, số người từ 60 tuổi trở lên sẽ xấp xỉ 18 triệu người, tăng gần 4 triệu người so với năm 2024.

Hiện nay, cả nước chỉ có khoảng 400 viện dưỡng lão, trong đó khoảng 50% là các trung tâm từ thiện hoặc do nhà nước đầu tư. Đặc biệt, thiếu hụt dịch vụ cao cấp như mô hình nhà ở dành cho người cao tuổi – sản phẩm bất động sản kết hợp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại gia.

Các khu vực có tuổi thọ trung bình cao thường là những nơi có kinh tế phát triển. Theo số liệu thống kê, năm 2024, Bà Rịa-Vũng Tàu, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đồng Nai là 5 tỉnh, thành có tuổi thọ người dân cao nhất Việt Nam.

Xu hướng già hóa dân số nhanh sẽ còn kéo dài, bởi tỷ trọng người cao tuổi sẽ tiếp tục gia tăng khi tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam được kỳ vọng vẫn tăng nhờ điều kiện sống được nâng cao.

Tiềm năng phát triển mô hình nhà ở tích hợp y tế cộng đồng là rất lớn vì phần lớn người già vẫn được con cháu chăm sóc tại gia và có xu hướng ưu tiên nhận được dịch vụ chăm sóc ngay tại nhà hoặc gần gia đình.

Các chuyên gia của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho rằng Việt Nam còn lợi thế cạnh tranh về cảnh quan thiên nhiên, văn hóa và chi phí sinh hoạt tương đối thấp so với nhiều nước phát triển.

Tầng lớp người cao tuổi hiện đại – có học vấn, tài chính vững và tâm lý đề cao chất lượng sống – đang ngày càng gia tăng, tạo ra một phân khúc khách hàng tiềm năng và ổn định dài hạn cho thị trường bất động sản.

Do đó, VARS khuyến nghị, việc phát triển mô hình nhà ở cho người cao tuổi cần được xem là chiến lược trung dài hạn của các chủ đầu tư, không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày một rõ rệt của xã hội mà còn giúp các doanh nghiệp đón đầu xu hướng già hóa.

Mô hình nhà ở cho người cao tuổi kỳ vọng sẽ mở ra thị trường đầy tiềm năng nhờ sản phẩm phù hợp với nhu cầu và tâm lý người cao tuổi hiện đại. Phân khúc sản phẩm này không giống viện dưỡng lão truyền thống.

Việc phát triển loại hình bất động sản này không những giúp chủ đầu tư đón đầu cơ hội nhờ nhu cầu cao mà còn giúp các chủ đầu tư hưởng lợi từ các chính sách khuyến khích phát triển.