Ngành logistics Việt Nam đang trải qua một giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng, với tốc độ trung bình 14-16%/năm, cao gần gấp đôi so với tốc độ tăng GDP. Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển nhanh, ngành vẫn đang đối mặt với thách thức trong việc áp dụng các giải pháp thân thiện môi trường. Tại tọa đàm Chính sách tài chính phát triển logistics xanh do Tạp chí Kinh tế – Tài chính tổ chức, các chuyên gia đã thảo luận về khó khăn và thách thức mà các doanh nghiệp logistics Việt Nam đang gặp phải trong việc chuyển đổi sang hướng phát triển xanh.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), cho biết rằng yêu cầu về chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đã dần được các doanh nghiệp nhận thức, nhưng việc thực thi trên thực tế còn hạn chế. Ông Đặng Vũ Thành, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), cũng cho rằng chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà đã và đang hiện diện trong từng hoạt động hằng ngày của doanh nghiệp logistics trên toàn cầu. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp logistics, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 95%, vẫn đang loay hoay với bài toán vốn, công nghệ và thực thi chính sách.

Các chuyên gia cho rằng, chuyển đổi xanh không thể chỉ trông chờ từ phía doanh nghiệp. Nhà nước cần sớm tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, đưa trạm sạc, kho xanh, logistics thông minh vào quy hoạch đầu tư công. TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho biết, điểm nghẽn đầu tiên là vấn đề “tiền đâu?”. Trong khi 95-97% doanh nghiệp logistics là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), thì thị trường tài chính xanh ở Việt Nam lại còn rất non trẻ.

Tính đến giữa năm nay, quy mô tài chính xanh chỉ chiếm 4,35% tổng tín dụng, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu 10% như kỳ vọng. Các chuyên gia đều thống nhất rằng cần có sự điều phối mạnh mẽ từ Nhà nước, đặc biệt là các bộ ngành như Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước… Không thể chỉ kỳ vọng vào nỗ lực của doanh nghiệp khi các điều kiện về tài chính, pháp lý, và hạ tầng vẫn còn quá nhiều bất cập.

Để phát triển xanh, cần có dòng vốn xanh. Và để có dòng vốn đó, cần sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường. Như vậy, việc chuyển đổi xanh trong ngành logistics không chỉ là thách thức đối với các doanh nghiệp Việt Nam mà còn đòi hỏi sự hỗ trợ và điều phối từ phía Nhà nước.

Đề xuất về việc tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh và đưa các giải pháp logistics xanh vào quy hoạch đầu tư công đang trở thành một giải pháp cấp thiết để đẩy mạnh sự phát triển của ngành logistics theo hướng bền vững. Việc tập trung vào các giải pháp tài chính xanh cũng như hỗ trợ từ chính sách sẽ là yếu tố quan trọng giúp các doanh nghiệp logistics Việt Nam có thể khắc phục được những khó khăn và nắm bắt được các cơ hội mới trong lĩnh vực này.

Xu hướng chuyển đổi xanh trong ngành logistics đang trở nên tất yếu và cấp thiết, và đòi hỏi sự tham gia và chung tay của cả doanh nghiệp và Nhà nước. Việc phối hợp giữa các bên sẽ giúp đẩy mạnh sự phát triển của ngành logistics theo hướng xanh và bền vững, đảm bảo sự phát triển lâu dài của ngành cũng như góp phần bảo vệ môi trường.

Nửa đầu năm 2025 đã chứng kiến nhiều tín hiệu tích cực cho nền kinh tế Việt Nam, nhưng cộng đồng doanh nghiệp vẫn bước vào 6 tháng cuối năm với tâm thế vừa kỳ vọng, vừa dè chừng. Tại webinar “Dự báo kinh tế 6 tháng cuối năm 2025 – Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp”, Phó Cục trưởng Cục Phát triển Doanh nghiệp tư nhân và Kinh tế tư nhân Trịnh Thị Hương cho rằng, số lượng doanh nghiệp thành lập mới đã đạt mức kỷ lục với hơn 24.000 doanh nghiệp được đăng ký, phản ánh làn sóng khởi nghiệp mạnh mẽ.

Tuy nhiên, quy mô của các doanh nghiệp mới thành lập phần lớn còn nhỏ. Số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường vẫn ở mức cao, với hơn 63% trong số đó chỉ tạm ngừng hoạt động có thời hạn để tái cấu trúc, chờ thị trường khả quan hơn. Bà Hương cũng lưu ý rằng bối cảnh kinh tế quốc tế nhiều biến động, chính sách thuế thay đổi, thương mại điện tử phát triển nhanh và hành vi tiêu dùng biến chuyển đang khiến doanh nghiệp phải thích nghi liên tục.

Để nắm bắt được cơ hội, doanh nghiệp cần đầu tư vào nội lực – từ công nghệ, quản trị đến tối ưu vận hành. Trong khi đó, Phó giám đốc chuyên môn, Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân Bùi Thanh Minh đánh giá rằng dù các chính sách hỗ trợ đã được ban hành, vẫn còn khoảng cách trong khả năng tiếp cận của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Các doanh nghiệp lớn tỏ ra “phấn khởi và mạnh mẽ hơn” khi mở rộng kinh doanh, còn các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang chịu áp lực chi phí từ thuế, cạnh tranh khốc liệt trên nền tảng số, và chưa đủ lực để chuyển đổi số hoặc chuyển đổi xanh. Một khảo sát mới đây cho thấy mức độ lạc quan về triển vọng kinh doanh năm nay đã giảm so với năm ngoái, với 63,7% doanh nghiệp vẫn tỏ ra thận trọng trước tình hình hiện tại.

Tuy vậy, nhiều doanh nghiệp vẫn lạc quan về triển vọng 6 tháng cuối năm, với 37,3% doanh nghiệp chế biến chế tạo dự báo tình hình sẽ cải thiện, 43,5% cho rằng sẽ ổn định. Riêng khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, 81% doanh nghiệp kỳ vọng hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ tốt hơn hoặc giữ ổn định. Với những tín hiệu tích cực và thách thức đan xen, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đang chuẩn bị cho một nửa cuối năm đầy hứa hẹn nhưng cũng nhiều thách thức.

Xu hướng khởi nghiệp đang ngày càng trở nên phổ biến, nhưng bên cạnh đó, cũng có nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong quá trình hoạt động. Để tháo gỡ những khó khăn này, nhiều chính sách hỗ trợ đã được ban hành nhằm giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

Thông tin về các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp có thể được tìm hiểu thêm tại Cổng thông tin điện tử Chính phủ và các nguồn tin cậy khác.