Một trường hợp liên quan đến việc mua sắm vật tư tiêu hao hóa chất tại một bệnh viện ở TPHCM đã đặt ra vấn đề về đảm bảo cạnh tranh, công bằng và minh bạch trong đấu thầu. Sự việc này đã thu hút sự quan tâm của nhiều bên, trong đó có các nhà thầu và cơ quan quản lý.

Bệnh viện của bà Nguyễn Ánh đã phân loại vật tư tiêu hao hóa chất thành hai nhóm. Nhóm thứ nhất bao gồm các vật tư không bắt buộc phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng, trong khi nhóm thứ hai là các vật tư phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng. Đối với nhóm thứ hai, bệnh viện đã áp dụng quy định tại Điều 65 Nghị định số 98/2021/NĐ-CP về quản lý trang thiết bị y tế. Cụ thể, bệnh viện yêu cầu nhà thầu phải được “Chủ sở hữu thiết bị y tế xác nhận tương thích với thiết bị xxx”. Điều này đã gây ra một số phản ứng từ phía các nhà thầu.

Một số nhà thầu cho rằng quy định này có yếu tố hạn chế nhà thầu theo khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu. Về vấn đề này, Bộ Tài chính đã có ý kiến chính thức. Bộ Tài chính cho rằng việc áp dụng hình thức chỉ định thầu hoặc chào giá trực tuyến có thể được xem xét nếu gói thầu mua sắm vật tư tiêu hao hóa chất phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng để đảm bảo tính tương thích.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh rằng hồ sơ mời thầu không được nêu điều kiện dẫn đến làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Điều này nhằm đảm bảo công bằng và minh bạch trong quá trình đấu thầu.

Theo đó, để đảm bảo việc tổ chức đấu thầu mua sắm “vật tư tiêu hao hóa chất phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng” được bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình, các đơn vị cần căn cứ vào các quy định hiện hành để xây dựng hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu một cách phù hợp. Qua đó, giúp nâng cao hiệu quả và trách nhiệm giải trình trong các dự án mua sắm công.

Nguyên tắc cơ bản trong đấu thầu là đảm bảo cạnh tranh, công bằng và minh bạch. Các quy định về đấu thầu nhằm tạo ra một môi trường công bằng cho tất cả các nhà thầu, đồng thời đảm bảo hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình trong việc sử dụng nguồn lực công. Trong trường hợp này, việc tuân thủ các quy định về đấu thầu không chỉ giúp bệnh viện thực hiện dự án một cách hiệu quả mà còn góp phần nâng cao uy tín và niềm tin của công chúng vào hệ thống y tế.

Trong bối cảnh hệ thống y tế đang ngày càng phát triển, việc đảm bảo chất lượng và hiệu quả trong mua sắm vật tư y tế là cực kỳ quan trọng. Không chỉ các bệnh viện, mà còn các cơ quan quản lý và nhà thầu cũng cần phải hợp tác chặt chẽ để đảm bảo rằng quá trình đấu thầu và thực hiện dự án được thực hiện một cách minh bạch và hiệu quả.

Trong quá trình tham gia các gói thầu gần đây, nhiều nhà thầu đã gặp phải khó khăn khi thực hiện hồ sơ dự thầu (HSDT) do các biểu mẫu không được số hóa dưới dạng webform trong hồ sơ mời thầu (HSMT). Để giải quyết vấn đề này, Văn bản số 9648/BTC-QLĐT đã được ban hành, hướng dẫn cụ thể về việc số hóa biểu mẫu trong HSMT trong giai đoạn chuyển tiếp.

Cụ thể, tại tỉnh Bình Định, Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng đã phát hành HSMT cho Gói thầu Toàn bộ khối lượng thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị thuộc Dự án Sửa chữa, cải tạo, nâng cấp Đài Phát thanh và Truyền hình Bình Định với giá gói thầu là 13,025 tỷ đồng. Trong quá trình mời thầu, nhà thầu đã đề nghị làm rõ việc HSMT chưa phù hợp với quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 57/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15.

Nhà thầu đã chỉ ra rằng, tại Chương I – Chỉ dẫn nhà thầu, Chương IV – Biểu mẫu mời thầu và dự thầu yêu cầu nhà thầu lập HSDT theo các biểu mẫu được số hóa dưới dạng webform. Tuy nhiên, HSMT của Gói thầu không có các biểu mẫu này. Phúc đáp nội dung trên, Chủ đầu tư cho biết việc đăng tải HSMT và HSDT kể từ ngày 1/7/2025 được thực hiện theo hướng dẫn chuyển tiếp trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Tương tự, tại tỉnh Ninh Bình, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông đã phát hành HSMT cho Gói thầu số 6 Thi công xây dựng công trình thuộc Dự án Nâng cấp tuyến đường liên xã giáp sông Yêm huyện Kim Sơn với giá gói thầu là 33,855 tỷ đồng. Nhà thầu đã đề nghị Ban làm rõ về các biểu mẫu mời thầu và dự thầu trong HSMT, vì trên Hệ thống không thể hiện các mục kê khai cho các biểu mẫu thuộc Chương IV của HSMT.

Để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài chính đã ban hành Văn bản số 9648/BTC-QLĐT hướng dẫn việc quản lý tài khoản, tổ chức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Văn bản này nêu rõ rằng, trong thời gian từ ngày 1/7/2025 đến ngày Nghị định thay thế Nghị định số 24/2024/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 17/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, HSMT đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia phải được lập phù hợp với quy định của Luật Đấu thầu, Nghị định số 24/2024/NĐ-CP và nội dung trong các văn bản hướng dẫn còn phù hợp với quy định của Luật Đấu thầu.

Như vậy, để đảm bảo sự thông suốt trong quá trình lựa chọn nhà thầu, các nhà thầu cần cập nhật thông tin và thực hiện đúng các hướng dẫn chuyển tiếp theo quy định hiện hành. Việc số hóa biểu mẫu trong HSMT sẽ giúp nhà thầu dễ dàng thực hiện HSDT và đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong quá trình lựa chọn nhà thầu. Các nhà thầu cần tích cực cập nhật thông tin và thực hiện đúng các quy định để đảm bảo quyền lợi và lợi ích của mình.

Theo Thông tư số 22/2024/TT-BKHĐT, một số nội dung trong HSMT được số hóa dưới dạng webform sẽ được chủ đầu tư và nhà thầu nhập trực tiếp trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Điều này sẽ giúp giảm thiểu thời gian và công sức cho nhà thầu khi thực hiện HSDT.

Để biết thêm thông tin chi tiết về quy định và hướng dẫn chuyển tiếp, các nhà thầu có thể tham khảo Văn bản số 9648/BTC-QLĐT và các văn bản pháp luật liên quan khác. Đồng thời, các nhà thầu cũng cần thường xuyên kiểm tra và cập nhật thông tin trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để đảm bảo sự thông suốt trong quá trình lựa chọn nhà thầu.