Ngành bao bì đang trải qua một quá trình chuyển đổi xanh đáng kể, không chỉ do áp lực từ luật pháp trong nước mà còn từ nhu cầu tiêu dùng bền vững và các tiêu chuẩn quốc tế. Xu hướng này đòi hỏi các doanh nghiệp phải có những thay đổi mạnh mẽ trong hoạt động sản xuất và kinh doanh của mình, nhằm đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải. Trong bối cảnh đó, Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất.

Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả ấn tượng, như thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Thành tựu này không chỉ thể hiện nỗ lực của các doanh nghiệp thành viên mà còn cho thấy tiềm năng phát triển của ngành tái chế tại Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh những thành công, ngành tái chế vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức. Việc phân loại rác tại nguồn chưa được thực hiện hiệu quả và thiếu chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác là những khó khăn đáng kể. Ngoài ra, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.

Để giải quyết những thách thức này, Pro Việt Nam đã đặt ra các mục tiêu và giải pháp cụ thể. Trước hết, họ sẽ tập trung mở rộng mạng lưới hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức và cơ quan chính phủ để nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế và ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Đồng thời, các doanh nghiệp thành viên sẽ được khuyến khích thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và dễ tái chế. Mục tiêu dài hạn của Pro Việt Nam là đến năm 2030, toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế, góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Một số doanh nghiệp tái chế như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã bắt đầu áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới. Hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa của công ty này không chỉ giúp giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường mà còn tạo ra các sản phẩm tái chế có giá trị kinh tế. Tuy nhiên, để kinh tế tuần hoàn phát triển một cách bền vững, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách của chính phủ, nhà sản xuất, hiệp hội ngành nghề, khối thu gom phi chính thức, cùng với truyền thông và giáo dục cộng đồng.

Trong thời gian tới, việc tăng cường hợp tác và đồng bộ hóa các hoạt động tái chế sẽ là yếu tố then chốt giúp ngành bao bì và tái chế tại Việt Nam phát triển bền vững. Thông qua việc ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo và nâng cao ý thức của cộng đồng về tầm quan trọng của tái chế, hy vọng rằng mục tiêu kinh tế tuần hoàn sẽ sớm được hiện thực hóa, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế bền vững cho Việt Nam.

Ngành logistics Việt Nam đang trải qua một giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng, với tốc độ trung bình 14-16%/năm, cao gần gấp đôi so với tốc độ tăng GDP. Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển nhanh, ngành vẫn đang đối mặt với thách thức trong việc áp dụng các giải pháp thân thiện môi trường. Tại tọa đàm Chính sách tài chính phát triển logistics xanh do Tạp chí Kinh tế – Tài chính tổ chức, các chuyên gia đã thảo luận về khó khăn và thách thức mà các doanh nghiệp logistics Việt Nam đang gặp phải trong việc chuyển đổi sang hướng phát triển xanh.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), cho biết rằng yêu cầu về chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đã dần được các doanh nghiệp nhận thức, nhưng việc thực thi trên thực tế còn hạn chế. Ông Đặng Vũ Thành, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), cũng cho rằng chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà đã và đang hiện diện trong từng hoạt động hằng ngày của doanh nghiệp logistics trên toàn cầu. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp logistics, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 95%, vẫn đang loay hoay với bài toán vốn, công nghệ và thực thi chính sách.

Các chuyên gia cho rằng, chuyển đổi xanh không thể chỉ trông chờ từ phía doanh nghiệp. Nhà nước cần sớm tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, đưa trạm sạc, kho xanh, logistics thông minh vào quy hoạch đầu tư công. TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho biết, điểm nghẽn đầu tiên là vấn đề “tiền đâu?”. Trong khi 95-97% doanh nghiệp logistics là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), thì thị trường tài chính xanh ở Việt Nam lại còn rất non trẻ.

Tính đến giữa năm nay, quy mô tài chính xanh chỉ chiếm 4,35% tổng tín dụng, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu 10% như kỳ vọng. Các chuyên gia đều thống nhất rằng cần có sự điều phối mạnh mẽ từ Nhà nước, đặc biệt là các bộ ngành như Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước… Không thể chỉ kỳ vọng vào nỗ lực của doanh nghiệp khi các điều kiện về tài chính, pháp lý, và hạ tầng vẫn còn quá nhiều bất cập.

Để phát triển xanh, cần có dòng vốn xanh. Và để có dòng vốn đó, cần sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường. Như vậy, việc chuyển đổi xanh trong ngành logistics không chỉ là thách thức đối với các doanh nghiệp Việt Nam mà còn đòi hỏi sự hỗ trợ và điều phối từ phía Nhà nước.

Đề xuất về việc tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh và đưa các giải pháp logistics xanh vào quy hoạch đầu tư công đang trở thành một giải pháp cấp thiết để đẩy mạnh sự phát triển của ngành logistics theo hướng bền vững. Việc tập trung vào các giải pháp tài chính xanh cũng như hỗ trợ từ chính sách sẽ là yếu tố quan trọng giúp các doanh nghiệp logistics Việt Nam có thể khắc phục được những khó khăn và nắm bắt được các cơ hội mới trong lĩnh vực này.

Xu hướng chuyển đổi xanh trong ngành logistics đang trở nên tất yếu và cấp thiết, và đòi hỏi sự tham gia và chung tay của cả doanh nghiệp và Nhà nước. Việc phối hợp giữa các bên sẽ giúp đẩy mạnh sự phát triển của ngành logistics theo hướng xanh và bền vững, đảm bảo sự phát triển lâu dài của ngành cũng như góp phần bảo vệ môi trường.

Acecook Việt Nam – 30 Năm Đổi Mới Và Phát Triển: Mang Đến Hạnh Phúc Cho Người Tiêu Dùng Và Xã Hội

Trải qua 30 năm hình thành và phát triển, Acecook Việt Nam đã không ngừng đổi mới để theo đuổi mục tiêu nhất quán: mang đến hạnh phúc cho người tiêu dùng, xã hội và nhân viên. Với chất lượng làm nền móng vững chắc, Acecook đã xây dựng được một thương hiệu mạnh và uy tín trên thị trường Việt Nam.

Nhớ lại ngày đầu tiên tại Việt Nam, vào năm 1995, Acecook đã giới thiệu sản phẩm mì Phở hương vị Bò và Gà, được sản xuất theo công nghệ và tiêu chuẩn Nhật Bản nhưng mang hương vị Việt đặc trưng. Sản phẩm này đã tạo nên một dấu ấn quan trọng trong lịch sử phát triển của công ty.

Năm 2000, Acecook tiếp tục giới thiệu sản phẩm mì Hảo Hảo, một bước ngoặt lớn không chỉ cho công ty mà còn cho toàn thị trường mì ăn liền lúc bấy giờ. Sự kết hợp giữa công nghệ Nhật Bản và hương vị chua cay độc đáo, hợp khẩu vị người Việt, cùng mức giá hợp lý đã giúp Hảo Hảo nhanh chóng trở thành cái tên quen thuộc trong mọi căn bếp gia đình. Đến nay, đã có hơn 36 tỷ gói mì Hảo Hảo được bán ra thị trường.

Không chỉ dừng lại ở đó, Acecook còn không ngừng đổi mới và sáng tạo để đáp ứng nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng. Công ty đã cho ra mắt đa dạng các sản phẩm khác như bún, phở, cháo ăn liền, phục vụ nhu cầu thay đổi khẩu vị và nhu cầu ăn uống tiện lợi của người tiêu dùng. Một số sản phẩm đã được Acecook tiên phong phát triển thành công theo định hướng này như bổ canxi trong Hảo Hảo, vitamin B12 trong Miến Phú Hương, sử dụng thịt thật, rau củ thật trong phở, bún ăn liền.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, Acecook đã giữ vững vị trí dẫn đầu thị trường mì ăn liền tại Việt Nam. Theo Hiệp hội Mì ăn liền Thế giới (WINA), năm 2024, Việt Nam tiêu thụ khoảng 8,2 tỷ gói mì. Trong đó, Acecook chiếm đến 40% thị phần, và có hơn 3,3 tỷ sản phẩm được bán ra tại thị trường nội địa.

Acecook không chỉ dừng lại ở việc kinh doanh, mà còn hướng đến việc mang đến hạnh phúc cho người tiêu dùng, xã hội và nhân viên. Giá trị cốt lõi của Acecook xoay quanh “3H”: Happy Consumers – Happy Society – Happy Employees. Đây là kim chỉ nam cho mọi hoạt động, từ cải tiến sản phẩm đến xây dựng môi trường làm việc và đóng góp cho cộng đồng.

Trong thời gian tới, Acecook Việt Nam đặt mục tiêu trở thành “doanh nghiệp cung cấp thực phẩm tổng hợp bền vững, vươn tầm thế giới”. Với chiến lược phát triển mới – “Cook Happiness Through Innovation – Đổi mới nâng tầm hạnh phúc”, Acecook sẽ tiếp tục đổi mới và sáng tạo để mang đến những sản phẩm chất lượng, an toàn và đáng tin cậy cho người tiêu dùng.

Ông Kaneda Hiroki – Tổng Giám đốc của Công ty Acecook Việt Nam chia sẻ: “Với tiềm lực ấy, Acecook tự tin có đủ nguồn lực cần thiết để chuyển mình mạnh mẽ. Xuất phát từ khát vọng làm phong phú bữa ăn của người Việt, Acecook định hướng xây dựng một hệ sinh thái ẩm thực toàn diện, đáp ứng trọn vẹn nhu cầu và hành vi tiêu dùng ngày càng đa dạng.”

Song song đó, Acecook đang đầu tư mạnh mẽ toàn diện vào quá trình chuyển đổi xanh. Hiện tại, 54% nhà máy của Acecook đã sử dụng nhiên liệu sinh khối; mục tiêu đến năm 2030 nâng tỷ lệ này lên 80%. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng tích cực cải tiến sản phẩm để giảm thiểu tác động môi trường, với 90% bao bì mì ly, tô, khay hiện nay đã chuyển sang sử dụng bao bì giấy thân thiện.

“Đổi mới không chỉ để tăng trưởng, mà còn để tạo ra giá trị hạnh phúc dài lâu cho con người và xã hội” – Tổng Giám đốc của Công ty Acecook Việt Nam nhấn mạnh.

Chuyển đổi xanh đang trở thành xu hướng tất yếu đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở khẩu hiệu, nhiều công ty đã bắt đầu thực hiện những bước đi cụ thể để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Trong ngành bán lẻ, Trung tâm Bách hóa Tổng hợp và Siêu thị AEON Xuân Thủy đã triển khai dịch vụ cho thuê túi môi trường, giúp giảm thiểu việc sử dụng túi nilon. Trong năm 2024, dịch vụ này đã ghi nhận 22.000 lượt thuê. Khách hàng có thể thuê túi tái chế với giá 5.000 đồng và được hoàn tiền 100% khi trả lại túi. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rác thải nhựa mà còn nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người tiêu dùng.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp sản xuất cũng đang ứng dụng đổi mới công nghệ để xanh hóa quy trình sản xuất. Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau đã chủ động nghiên cứu chế tạo sản phẩm đa chức năng, giúp tiết kiệm chi phí cho nông dân và giảm thiểu sự ảnh hưởng đến môi trường. Việc áp dụng công nghệ xanh không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường mà còn giúp tăng cường hiệu quả sản xuất và competitiveness trên thị trường.

Theo khảo sát của Ban IV, có 48,7% doanh nghiệp cho rằng việc giảm phát thải và chuyển đổi xanh là cần thiết hoặc rất cần thiết. Điều này cho thấy nhận thức đang dần thay đổi trong cộng đồng doanh nghiệp. Chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà đang trở thành tiêu chuẩn mới trong phát triển kinh tế.

Dù còn nhiều thách thức về chi phí và công nghệ, nhưng sự chủ động của doanh nghiệp Việt Nam trong việc thích ứng, thay đổi và hợp tác là tín hiệu tích cực cho một tương lai tăng trưởng xanh – bền vững – có trách nhiệm. Ông Võ Trí Thành, chuyên gia kinh tế, cho rằng chuyển đổi xanh là một quá trình tất yếu, không chỉ là câu chuyện cam kết chính trị của các quốc gia, mà còn là câu chuyện của thị trường và đòi hỏi từ người tiêu dùng.

Ông Frederick Teo, CEO Gen Zero, Tập đoàn Temasek Holdings, Singapore, nhận định rằng Việt Nam có tiềm năng lớn để khử carbon và chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp và năng lượng. Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi xanh sẽ giúp Việt Nam đạt được mục tiêu phát triển bền vững và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Chuyển đổi xanh đang trở thành xu hướng tất yếu đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam, và việc áp dụng công nghệ xanh, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường đang trở thành tiêu chuẩn mới trong phát triển kinh tế. Các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động thích ứng, thay đổi và hợp tác để đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Trong bối cảnh toàn cầu đang ngày càng ưu tiên các giá trị bền vững, xu hướng xanh hóa không chỉ là một xu thế mà còn là điều kiện cần thiết để duy trì và nâng cao năng lực cạnh tranh. Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) Vĩnh Long đã tổ chức hội thảo ‘Tiếp cận tiêu chuẩn, xanh hóa ngành chủ lực’ với mục đích khẳng định rằng chuyển đổi xanh là một điều tất yếu để có thể gia nhập sâu và rộng vào thị trường cũng như chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Trần Văn Đức, Chủ tịch Hiệp hội DN Bến Tre và Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Benico, cho biết rằng Bến Tre có ngành dừa phát triển mạnh và Việt Nam là một trong năm nước có diện tích dừa lớn nhất cũng như sản lượng đứng thứ năm thế giới. Tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành dừa đạt trên 1,1 tỷ USD vào năm 2024. Vĩnh Long có diện tích trồng dừa đạt gần 117,3 ngàn hecta, chiếm gần 60% ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và sản lượng chiếm 58%. Hiện nay, tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội và quản trị) và xu hướng thị trường ngành dừa đang đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng sẽ mang lại nhiều lợi ích.

Ông Đức nhấn mạnh rằng ESG không chỉ là lợi thế cạnh tranh mà đang trở thành điều kiện tiên quyết để sản phẩm dừa tiếp cận các thị trường xuất khẩu khắt khe như thị trường EU, Mỹ, Nhật, Hàn Quốc… Ngoài ra, việc triển khai ESG giúp DN nhận diện, đo lường và quản trị hiệu quả các rủi ro như biến đổi khí hậu, gián đoạn chuỗi cung ứng, thay đổi chính sách xuất nhập khẩu hoặc giải quyết tranh chấp hiệu quả. Đây có thể xem là nền tảng để ngành dừa phát triển bền vững theo hướng sinh thái, công bằng và hiệu quả lâu dài.

Được thành lập trong tháng 6/2025, HTX Nông nghiệp bền vững Lạc Địa đã xác định mục tiêu chiến lược là cung cấp tín chỉ carbon, hướng tới mục tiêu Net-Zero của Việt Nam vào năm 2050, bằng cách áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn cho cây dừa bản địa, tạo ra đa giá trị, thích nghi với biến đổi khí hậu và giảm phát thải.

Theo ông Trần Anh Thuy, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Bến Tre và Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty CP Phú Lễ, HTX hiện có 56 thành viên, trong đó có 3 công ty cùng 53 cá nhân tự nguyện tham gia góp vốn sản xuất kinh doanh đều là những người dân địa phương. Nhờ đó, ba yếu tố kinh tế, xã hội và môi trường được phát triển hài hòa, kiến tạo nên một cộng đồng sống lành mạnh và phát triển bền vững.

Ông Thuy chia sẻ rằng vùng dừa được hình thành mang lại cơ hội du lịch bền vững như là tour du lịch học tập về ESG, du lịch sinh thái cộng đồng, mang lại cơ hội tạo sinh kế xanh cho người dân địa phương.

Theo ông Nguyễn Tường Nam, Chủ tịch Hiệp hội DN Vĩnh Long, hiệp hội luôn đẩy mạnh chuyển đổi xanh trong các DN. Trong đó, tổ chức tập huấn, hội thảo; hợp tác chuyên gia, nhà tư vấn, nhà đầu tư cũng như giới thiệu DN xanh tiêu biểu, kiến nghị chính sách chuyển đổi xanh.

Hiện nay, Hiệp hội DN tỉnh tăng cường liên kết DN, phát triển DN xanh; Câu lạc bộ DN dẫn đầu, Thương hiệu tiêu biểu tỉnh Vĩnh Long, thúc đẩy liên kết DN; tiếp cận tiêu chuẩn xanh hóa ngành lúa gạo; xanh hóa ngành gốm… Ông Nam cho rằng sản xuất xanh sẽ góp phần giúp DN áp dụng tiêu chuẩn mới, đổi mới công nghệ, cải thiện quy trình sản xuất theo hướng thân thiện môi trường, đáp ứng các hàng rào kỹ thuật, gia nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Ông Nam cũng nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi xanh sẽ giúp DN chủ động thay đổi tư duy, từng bước nâng cao năng lực quản trị, đổi mới mô hình sản xuất-kinh doanh, vừa bảo vệ môi trường, vừa nâng tầm thương hiệu quốc gia, vì một nền kinh tế phát triển bền vững.

Có thể nói, tiếp cận tiêu chuẩn xanh hóa ngành hàng chủ lực là một chủ đề mang ý nghĩa thời sự, thiết thực và chiến lược trong bối cảnh kinh tế xanh và tăng trưởng bền vững đang trở thành xu hướng tất yếu toàn cầu.

Hiện ba tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre và Trà Vinh đã hợp nhất thành tỉnh Vĩnh Long mới sẽ mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tái cấu trúc ngành hàng, liên kết vùng và đặc biệt là xanh hóa ngành hàng chủ lực, xanh hóa toàn diện quá trình sản xuất-tiêu dùng để sử dụng hiệu quả tài nguyên và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo Sở Công Thương, thời gian qua, tỉnh đã tập trung nguồn lực, ưu tiên hỗ trợ các ngành hàng như dừa, gốm, năng lượng tái tạo… hướng đến giảm phát thải, nâng cao giá trị gia tăng và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Tuy nhiên, nhìn thẳng vào thực tiễn, phần lớn các cơ sở sản xuất vẫn còn quy mô nhỏ, công nghệ lạc hậu, chưa đạt tiêu chuẩn quốc tế, khó tiếp cận các chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng khắt khe về ESG, carbon thấp, truy xuất nguồn gốc…

Ông Trần Quốc Tuấn, Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở Công Thương, cho biết xác định chuyển đổi xanh không phải là lựa chọn, mà là con đường tất yếu. Ngành công thương sẽ triển khai một số định hướng để phát triển trong lĩnh vực kinh tế xanh.

Ông Tuấn nói rằng bằng nhiều giải pháp, ngành công thương sẽ cố gắng kết nối DN với hệ thống tiêu chuẩn ESG, thương mại xanh, chuyển đổi số. Nếu không đi cùng DN thì DN sẽ tốn nhiều thời gian mới có thể về đích.

Logistics xanh đang trở thành chiến lược sống còn đối với các doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh thị trường kinh tế toàn cầu biến động và cạnh tranh gay gắt. Tuy nhiên, việc triển khai logistics xanh vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Chuyển đổi xanh trong hoạt động logistics không còn là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu tất yếu, quyết định sức cạnh tranh và thậm chí là yếu tố sống còn của doanh nghiệp trong quá trình hội nhập toàn cầu. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam hiện đứng thứ 43 trong bảng xếp hạng Chỉ số hiệu quả logistics toàn cầu. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai vẫn còn cách khá xa chính sách.

Các doanh nghiệp Việt Nam đang gặp nhiều rào cản trong việc triển khai logistics xanh, bao gồm chi phí cao, thiếu thông tin và chính sách hỗ trợ. Để thực hiện chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và tối ưu hóa quy trình vận hành, các doanh nghiệp cần có sự hỗ trợ thiết thực từ các cơ quan quản lý nhà nước.

Hệ thống pháp lý chưa đầy đủ và thiếu tính liên kết để hỗ trợ logistics xanh. Dù Chính phủ đã có Chiến lược phát triển kinh tế tuần hoàn, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, hay Dự thảo Luật Giao thông đường bộ sửa đổi có đề cập đến hạ tầng hỗ trợ phương tiện xanh, nhưng việc triển khai còn chậm và thiếu liên kết.

Chuyển đổi xanh đòi hỏi chi phí đầu tư không nhỏ và các doanh nghiệp cũng gặp thách thức khi lựa chọn công nghệ cũng như thiếu đội ngũ chuyên gia am hiểu và đủ năng lực thực hiện. Hơn nữa, nhận thức, thói quen và hạ tầng hiện tại vẫn chưa đáp ứng yêu cầu phát triển phương tiện vận chuyển xanh.

Nền kinh tế toàn cầu đang biến động mạnh mẽ kéo theo xu hướng tái cấu trúc và dịch chuyển chuỗi cung ứng. Lĩnh vực logistics cũng theo đó chịu áp lực chuyển đổi sâu rộng chưa từng có, buộc doanh nghiệp phải thích ứng kịp thời để tồn tại giữa biến động.

Bên cạnh đó, Chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế đã đưa ra những mục tiêu giảm phát thải chặt chẽ, như: Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon, các sáng kiến từ Gói Fit for 55 của Liên minh châu Âu (EU) đến lộ trình giảm carbon của Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO)… buộc doanh nghiệp logistics phải xanh hóa quy trình và hướng tới mục tiêu Net Zero…

Để triển khai logistics xanh, các doanh nghiệp cần chủ động chuyển đổi để tồn tại. Quá trình xanh hóa logistics tại Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức, nhất là khi các doanh nghiệp muốn tiếp cận sâu hơn vào thị trường EU.

Các doanh nghiệp châu Âu đã chủ động triển khai nhiều giải pháp cụ thể tại Việt Nam như sử dụng năng lượng mặt trời tại kho vận, văn phòng; triển khai đội xe giao nhận xanh; tích hợp công cụ số để tối ưu lộ trình, tiết kiệm nhiên liệu và giảm phát thải… Đây là chiến lược dài hạn giúp tối ưu vận hành và nâng cao hiệu quả kinh tế.

Tuy nhiên, các hạn chế như hạ tầng logistics tại Việt Nam chưa đồng bộ, một số chính sách, quy định thiếu nhất quán… khiến doanh nghiệp gặp nhiều vướng mắc khi áp dụng vào thực tế.

Phát triển xanh là quá trình không thể thuê ngoài mà cần sự chung tay giữa doanh nghiệp, Chính phủ và các bên liên quan. Với việc cải thiện nhận thức, nguồn lực tài chính, kỹ năng và kinh nghiệm cùng sự đồng bộ chính sách và thống nhất quan điểm, Việt Nam hoàn toàn có thể tiến rất nhanh.

Điều cốt lõi là thúc đẩy mô hình logistics tích hợp đa phương thức. Cùng với đó, xây dựng hành lang chính sách và tài chính bền vững để hỗ trợ doanh nghiệp thực thi chuyển đổi một cách thực chất.

Một số doanh nghiệp đang triển khai mô hình mới tại Việt Nam, tích hợp nhà ga hàng hóa hàng không, kho ngoại quan, kho thường và các giải pháp giao thông kết nối xuyên biên giới. Đây là mô hình chưa phổ biến trong khu vực nhưng có tiềm năng tạo ra lợi thế cho Việt Nam trong chuỗi cung ứng quốc tế.

Tuy nhiên, chuyển đổi xanh của doanh nghiệp chỉ thực sự hiệu quả khi có sự đồng hành từ chính sách và tài chính. Do đó cần khuyến khích tài chính xanh và các cơ chế kết hợp công – tư, từ các tổ chức tài chính quốc tế như IFC, WB và hệ thống ngân hàng trong nước.