Cục An toàn bức xạ và hạt nhân cần trở thành cơ quan điều phối tổng thể chiến lược quốc gia về an toàn hạt nhân, với năng lực kỹ thuật vững vàng, có thẩm quyền độc lập và tư duy quốc tế hóa. Đây là định hướng lớn được Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh tại buổi làm việc với Cục An toàn bức xạ và hạt nhân nhân dịp kỷ niệm 31 năm ngày thành lập đơn vị.

Trong 31 năm qua, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Đơn vị này đã chủ trì, trình Quốc hội thông qua Luật Năng lượng nguyên tử tại Quốc hội khoá XV kỳ họp thứ 9 vừa qua. Cục cũng đã cấp hơn 7.000 giấy phép công việc bức xạ, 280 giấy đăng ký hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử, gần 4.800 chứng chỉ nhân viên bức xạ và chứng chỉ hành nghề. Đồng thời, Cục đã phê duyệt 220 kế hoạch ứng phó sự cố cấp cơ sở.

Bên cạnh đó, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân đã triển khai nhiều hoạt động hợp tác quốc tế hiệu quả về an toàn, an ninh, thanh sát hạt nhân và hợp tác kỹ thuật với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA), Liên minh châu Âu (EU) và các đối tác quốc tế. Cục cũng là đầu mối giúp Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai một số điều ước quốc tế trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.

Trong giai đoạn 2026-2030, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân đặt ra định hướng phát triển trọng tâm là hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo Luật Năng lượng nguyên tử năm 2025; triển khai Nghị quyết phát triển năng lượng nguyên tử; tăng cường năng lực toàn diện của cơ quan an toàn bức xạ hạt nhân quốc gia; xây dựng, vận hành, khai thác Nền tảng số về an toàn bức xạ và hạt nhân và phát triển năng lượng nguyên tử; phát triển công nghệ và ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển kinh tế – xã hội.

Cục An toàn bức xạ và hạt nhân đề xuất Bộ trưởng về Đề án Tăng cường năng lực của Cục; cho phép thực hiện Dự án đầu tư công 2026-2028, bắt đầu đầu tư xây dựng nền tảng số cho toàn bộ hoạt động theo dõi, cấp phép; xây dựng bộ tiêu chí, điều khoản Hợp đồng cho việc lựa chọn nhà thầu hỗ trợ tư vấn thẩm định nhà máy điện hạt nhân; bảo đảm kinh phí hoạt động của Cục An toàn bức xạ và hạt nhân; tạo điều kiện tăng cường cơ sở vật chất cho Cục An toàn bức xạ và hạt nhân tại trụ sở mới.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng khi Cục bước sang thập kỷ phát triển mới – gắn với định hướng chiến lược của Việt Nam xác lập điện hạt nhân là điện xanh và điện nền, đồng thời thúc đẩy ứng dụng năng lượng nguyên tử trong mọi mặt của đời sống. Bối cảnh mới đòi hỏi Cục phải khẳng định rõ nét vai trò điều phối tổng thể, thống nhất lực lượng và nắm giữ năng lực kỹ thuật lõi về an toàn hạt nhân.

Thành phố Đà Nẵng đang tích cực đẩy mạnh việc áp dụng Mô hình thông tin công trình (BIM) như một nền tảng số cốt lõi cho phát triển đô thị thông minh. Mới đây, tại hội thảo ‘Giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM) trên địa bàn thành phố’ tổ chức tại Đại học Duy Tân, các chuyên gia và lãnh đạo các sở, ngành, doanh nghiệp đã thảo luận về các giải pháp để thúc đẩy áp dụng BIM một cách hiệu quả.

Sở Xây dựng TP.Đà Nẵng đã xác định 5 vấn đề then chốt để hiện thực hóa việc ứng dụng BIM vào quản lý xây dựng và phát triển đô thị. Ông Võ Tấn Hà, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP.Đà Nẵng, nhấn mạnh rằng BIM không còn là một lựa chọn công nghệ đơn lẻ mà là yêu cầu cấp thiết, là hạ tầng mềm cốt lõi cho chuyển đổi số ngành xây dựng và quản trị đô thị thông minh.

Tuy nhiên, việc áp dụng BIM tại Việt Nam hiện còn nhiều bất cập. Các dự án chủ yếu dừng lại ở mô hình 3D trình diễn, chưa tích hợp quản lý tiến độ, chi phí, vận hành hay yếu tố bền vững môi trường. Cơ quan quản lý chưa có công cụ giám sát chất lượng, doanh nghiệp e dè đầu tư vì thiếu chính sách hỗ trợ và cơ chế chia sẻ rủi ro.

Để nâng cao hiệu quả áp dụng BIM, Sở Xây dựng TP.Đà Nẵng đã đề xuất 5 giải pháp chính, bao gồm hoàn thiện khung pháp lý và chính sách, thiết lập hệ sinh thái dữ liệu – tiêu chuẩn – công cụ, tổ chức mô hình điều phối và quản lý BIM, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực BIM tại địa phương và thí điểm triển khai mô hình Regulatory Sandbox BIM.

Các chuyên gia cũng đề xuất nhiều giải pháp chiến lược để đẩy mạnh áp dụng BIM tại Việt Nam, bao gồm xây dựng và ban hành Vietnam BIM Roadmap đến năm 2035, ban hành luật hoặc nghị định khung về BIM, thành lập cơ quan quốc gia chuyên trách quản lý BIM, hoàn thiện và bắt buộc áp dụng tiêu chuẩn BIM quốc gia.

Ông Lê Tùng Lâm, Trưởng ban Đô thị HĐND TP.Đà Nẵng, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, cho biết việc áp dụng BIM tại Việt Nam hiện thiếu khung pháp lý đầy đủ, chưa có cơ quan điều phối có thẩm quyền và nguồn lực rõ ràng.

Ông Đặng Việt Dũng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nhận định BIM là ‘cánh cổng’ đưa chúng ta bước vào quản trị công trình và đô thị bằng công nghệ số, tư duy hệ thống và dữ liệu, là một ‘tài nguyên chiến lược’ trong thời đại mới. Nếu không làm chủ BIM, Việt Nam sẽ tụt hậu cả về công nghệ, năng suất lẫn chất lượng phát triển đô thị.