Đức đang phải đối mặt với một thách thức lớn khi tỷ lệ sinh giảm mạnh. Trung bình, một phụ nữ tại đây chỉ sinh 1,35 con, một con số thấp kỷ lục. Sự sụt giảm này đã引发 nhiều quan ngại cũng như tranh luận về quyền tự quyết của phụ nữ và tác động đến nền kinh tế, phúc lợi xã hội.

Nhiều phụ nữ như Julia Brandner, 28 tuổi, đã quyết định triệt sản và lên tiếng chỉ trích áp lực mà xã hội đặt lên vai phụ nữ khi làm mẹ. Họ cho rằng việc sinh con thường đi kèm với gánh nặng một mình và nguy cơ nghèo đói. Tình trạng này không chỉ diễn ra ở Đức mà còn là một hiện tượng toàn cầu, đặc biệt là ở các quốc gia như Hàn Quốc.

Ngược lại, một số khu vực như vùng Sahel ở châu Phi vẫn duy trì tỷ lệ sinh cao. Các chuyên gia như nhà xã hội học Michaela Kreyenfeld cho rằng các cuộc khủng hoảng toàn cầu như đại dịch, biến đổi khí hậu và lạm phát đã ảnh hưởng đến quyết định không sinh con của nhiều người. Điều này không chỉ là sự ích kỷ mà còn là một hình thức tự quyết trước những bất ổn của cuộc sống hiện đại.

Bên cạnh đó, cũng có những nỗ lực nhằm khuyến khích tỷ lệ sinh, ví dụ như Elon Musk và một số nhóm ủng hộ sinh đẻ ở Mỹ. Một số quốc gia như Nga cũng áp dụng các chính sách nhằm khuyến khích sinh nở, mặc dù điều này thường đi kèm với những lo ngại về phúc lợi của bà mẹ và trẻ em.

Một bài học từ quá khứ là trường hợp của Romania vào những năm 70. Khi áp dụng các biện pháp cực đoan để tăng tỷ lệ sinh, họ đã chứng kiến sự gia tăng đột ngột về số ca sinh nhưng cũng dẫn đến những hậu quả xã hội nghiêm trọng. Chuyên gia Martin Bujard nói về ‘khoảng cách sinh sản’ – sự chênh lệch giữa số con mong muốn và số con thực tế mà phụ nữ có.

Nhiều phụ nữ muốn có hai con nhưng vì lý do kinh tế, xã hội hoặc cá nhân, họ có thể chỉ có một hoặc không có con. Để giải quyết vấn đề này, Đức đã cải thiện các chính sách gia đình như hỗ trợ tài chính và mở rộng hệ thống trường mẫu giáo. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức như thiếu giáo viên, dịch vụ không đầy đủ và khó khăn trong việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống.

Nếu tỷ lệ sinh tiếp tục giảm, hệ thống lương hưu và an sinh xã hội sẽ chịu hậu quả. Tình trạng thiếu hụt lao động có trình độ có thể trầm trọng hơn và sẽ khó có thể giải quyết chỉ bằng biện pháp nhập cư.

Biến đổi khí hậu đang ngày càng gia tăng và đang trở thành mối đe dọa lớn đối với hệ thống thực phẩm toàn cầu. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, nắng nóng khắc nghiệt và cháy rừng đã trở nên thường xuyên hơn và có tác động nghiêm trọng đến sản lượng nông nghiệp, giá thực phẩm và nền kinh tế của nhiều quốc gia.

Một nghiên cứu gần đây của tổ chức nghiên cứu Barcelona Supercomputing Center cho thấy biến đổi khí hậu không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng nông nghiệp mà còn dẫn đến sự gia tăng đột biến giá thực phẩm. Điều này gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho nền kinh tế và đời sống người dân ở nhiều quốc gia. Theo nghiên cứu, trong những năm gần đây, nhiều loại thực phẩm đã trải qua những đợt tăng giá chóng mặt chỉ trong thời gian ngắn do ảnh hưởng của thời tiết cực đoan.

Ví dụ, giá dầu olive ở châu Âu đã tăng 50% trong năm qua do hạn hán kéo dài ở miền Nam Tây Ban Nha. Tại Ấn Độ, giá hành củ đã tăng 89% trong tháng 5/2024 do đợt nắng nóng khắc nghiệt. Tại Nhật Bản, giá gạo đã tăng 48% vào tháng 9/2024 sau đợt nắng nóng vào tháng 8. Ở hai bang California và Arizona của Mỹ, giá rau củ đã tăng 80% vào tháng 11/2022 do hạn hán.

Những biến động này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn làm gia tăng áp lực lạm phát tại các nền kinh tế, đặc biệt là ở những nước có mức độ phụ thuộc lớn vào nhập khẩu thực phẩm. Chuyên gia Maximilian Kotz của Barcelona Supercomputing Center, trưởng nhóm tác giả của nghiên cứu, cho rằng nhiều hiện tượng thời tiết bất lợi dẫn tới những đợt tăng giá thực phẩm này là “hoàn toàn chưa từng có tiền lệ từ góc độ lịch sử”.

Nhiệt độ đã “vượt xa khỏi phạm vi mà chúng ta có thể kỳ vọng trong hình thái khí hậu ổn định không có các hành vi gây ô nhiễm của con người”, ông Kotz nhấn mạnh. “Chúng ta biết rằng các hiện tượng thời tiết cực đoan đang trở nên dữ dội và thường xuyên hơn so với 30-40 năm trước. Chúng tôi dự báo xu hướng này sẽ tiếp tục chừng nào lượng khí thải nhà kính còn tiếp tục tăng”, ông Kotz cho biết.

Nếu hệ thống thực phẩm toàn cầu “tiếp tục phản ứng theo cách mà chúng ta đã thấy gần đây, thì điều tương tự sẽ còn xảy ra với giá thực phẩm, thậm chí có thể theo những cách cực đoan hơn và khó lường hơn”, ông Kotz nhận định với tờ báo Financial Times. Nghiên cứu kết luận rằng sự leo thang của giá thực phẩm có thể lan tỏa từ các khu vực riêng lẻ ra phạm vi toàn cầu thông qua thương mại.

Ví dụ, giá chocolate đã tăng vọt ở Anh sau khi giá cacao tăng gấp ba lần do hạn hán và nắng nóng khắc nghiệt ở Ghana và Bờ Biển Ngà. Hoạt động đầu cơ thị trường và “chính sách sai lầm” thường cũng làm trầm trọng thêm tác động của việc tăng giá thực phẩm liên quan đến biến đổi khí hậu – theo chuyên gia Raj Patel thuộc Đại học Texas.

Chẳng hạn, khi thời tiết nóng bức ở Nga gây ra các vụ cháy rừng khiến giá lúa mì tăng vọt vào năm 2010, Moscow đã áp đặt lệnh cấm vận xuất khẩu lúa mì, “đẩy giá lúa mì toàn cầu lên cao ngất ngưởng” – ông Patel lưu ý. Thực tế này góp phần gây ra các cuộc bạo loạn bánh mì ở những nơi xa xôi như Mozambique.

Đồng tác giả báo cáo, bà Anne Taylor, Giám đốc điều hành của tổ chức Food Foundation trụ sở tại Anh, cho rằng các quốc gia như Anh, vốn phụ thuộc nhiều vào hàng hóa nhập khẩu, đặc biệt dễ bị tổn thương trước các cú sốc khí hậu ở nước ngoài.

Nghiên cứu cũng đặt ra một số câu hỏi cho các ngân hàng trung ương, khi giá thực phẩm tăng cao đe dọa nỗ lực kiểm soát lạm phát chung, nhất là ở các nền kinh tế mới nổi – nơi thực phẩm chiếm tỷ trọng lớn hơn trong rổ hàng hóa tiêu dùng. “Nhiệt độ cao bất thường ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ lạm phát nói chung và động lực chính là sự tăng giá thực phẩm”, ông Kotz nói.

Tuần trước, Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) cho biết tốc độ lạm phát ở nước này trong tháng 6 là 3,6%, cao nhất 18 tháng, một phần do giá lương thực tăng.

Biến đổi khí hậu và sóng nhiệt đang trở thành những thách thức lớn đối với khả năng chịu đựng của con người. Mới đây, người dân tại Hà Nội và các tỉnh thành khác ở đồng bằng Bắc Bộ đã trải qua một đợt sóng nhiệt nghiêm trọng vào đầu hè năm 2025, với nhiệt độ cao nhất lên đến trên 40 độ C và độ ẩm dao động từ 40-45%. Cảnh tượng đường phố vắng vẻ hơn, những người giao hàng, bán hàng rong, bảo vệ… tìm kiếm bóng cây ven đường để tạm nghỉ. Những giọt mồ hôi chưa kịp rơi đã bốc hơi trên chiếc áo chống nắng khô giòn.

Sóng nhiệt không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà còn diễn ra trên toàn thế giới. Giáo sư Phan Văn Tân, chuyên gia hàng đầu về khí tượng, khí hậu của Việt Nam, nhận định rằng sóng nhiệt là một hệ quả trực tiếp của biến đổi khí hậu. Nếu xem xét lại trong khoảng năm thập kỷ qua, số ngày nắng nóng trong mùa hè đã gia tăng đáng kể theo thời gian ở hầu hết các vùng trên cả nước Việt Nam.

Sóng nhiệt không chỉ là một hiện tượng thời tiết cực đoan đơn lẻ mà còn gắn liền với hạn hán, hình thành một cặp hiện tượng thiên tai phức hợp. Hệ quả của sự kết hợp này là làm tăng mức độ nghiêm trọng của sóng nhiệt. Tác động của sóng nhiệt lên sức khỏe con người cũng rất nghiêm trọng. Sóng nhiệt và tiếp xúc với nhiệt gần như là một trong những vấn đề sức khỏe đáng lo ngại nhất trên toàn cầu trong thế kỷ 21.

TS. Trần Nữ Quý Linh, nhà khoa học nghiên cứu về ảnh hưởng của sóng nhiệt và các hiện tượng thời tiết cực đoan lên sức khỏe con người, cho rằng sóng nhiệt có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, từ đau đầu, chóng mặt, mất nước đến tử vong. Nhóm người dễ bị tổn thương nhất bao gồm trẻ em, người già, những người có bệnh mãn tính hoặc công nhân, nông dân lao động ngoài trời. Nghiên cứu cho thấy sóng nhiệt làm tăng đáng kể số ca nhập viện do nhiều nguyên nhân và do bệnh truyền nhiễm.

Việc thích ứng với sóng nhiệt ngày càng khốc liệt là một thách thức lớn đối với các nhóm dễ bị tổn thương. TS. Trần Nữ Quý Linh cho rằng cần phải nâng cao nhận thức về vấn đề này trong cộng đồng và có những giải pháp có mức chi phí thấp nhất, dễ áp dụng nhất và nhanh chóng nhất, như tăng cường khả năng tự thích ứng của cá nhân, phân biệt được những dấu hiệu cảnh báo đầu tiên về sức khỏe.

Các chuyên gia cũng kêu gọi các chính phủ quan tâm hơn nữa đến chính sách thích ứng với sóng nhiệt đa dạng hơn, không chỉ ở đô thị mà còn ở nông thôn. Điều này bao gồm việc thiết kế các không gian công cộng nhiều cây xanh, mặt nước, tạo bóng râm, không khí thoáng đãng, và bổ sung các phương tiện làm mát như quạt, điều hòa nhiệt độ… để giúp giảm thiểu tác động của sóng nhiệt đối với sức khỏe con người.

Biến đổi khí hậu đang có những tác động nghiêm trọng đến giá thực phẩm trên toàn cầu, đồng thời gây ra những rủi ro rộng lớn hơn cho xã hội. Một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng thời tiết cực đoan đã làm tăng giá của nhiều loại hàng hóa thiết yếu, từ rau củ ở California đến cà phê ở Brazil. Những điều kiện thời tiết cực đoan mà chưa từng có trong lịch sử trước năm 2020 đã góp phần làm tăng giá thực phẩm trong ngắn hạn.

Các nhà nghiên cứu đã phân tích 16 ví dụ tại 18 quốc gia, nơi giá cả tăng đột biến trong ngắn hạn do nắng nóng cực đoan, hạn hán hoặc mưa lớn trong giai đoạn 2022-2024. Tại California và Arizona, giá rau củ đã tăng đến 80% vào tháng 11/2022 so với cùng kỳ năm trước do hai bang này trải qua nắng nóng khắc nghiệt và thiếu nước vào mùa hè. Hàn Quốc cũng ghi nhận giá bắp cải tăng 70% vào tháng 9 năm ngoái sau đợt nắng nóng vào tháng 8.

Không chỉ ở châu Mỹ và châu Á, giá dầu ô-liu tại châu Âu cũng đã tăng 50% vào tháng 1/2024 sau đợt hạn hán kéo dài ở Ý và Tây Ban Nha trong các năm 2022 và 2023. Ở Mexico, giá trái cây và rau củ tăng 20% trong cùng tháng do một trong những đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong thập kỷ qua. Tại Nhật Bản, giá gạo tăng vọt 48% vào tháng 9/2024 sau một đợt nắng nóng kỷ lục.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng giá ca cao toàn cầu tăng đến 280% vào tháng 4 năm đó do nắng nóng tại Ghana và Bờ Biển Ngà. Điều này cho thấy mức độ ảnh hưởng lớn của thời tiết cực đoan đến giá cả hàng hóa thực phẩm trên toàn cầu.

Thật đáng lo ngại khi thực phẩm lành mạnh thường có giá đắt hơn các lựa chọn kém lành mạnh. Khi giá tăng, các hộ gia đình thu nhập thấp có xu hướng cắt giảm các loại thực phẩm bổ dưỡng như trái cây và rau củ. Điều này dẫn đến những rủi ro dây chuyền về xã hội, bao gồm suy dinh dưỡng, tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch. Hơn nữa, việc giá thực phẩm tăng do thời tiết cực đoan cũng làm trầm trọng thêm lạm phát nói chung, có thể dẫn đến bất ổn chính trị và xã hội.

Những phát hiện này là lời cảnh báo về những thách thức mà thế giới sẽ đối mặt nếu không có những giải pháp hiệu quả để ứng phó với biến đổi khí hậu. Giảm thiểu và thích nghi với biến đổi khí hậu không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn góp phần đảm bảo an ninh lương thực và ổn định xã hội.

Miền bắc Pakistan đang đối mặt với tình hình lũ lụt và sạt lở đất nghiêm trọng sau những đợt mưa lớn gần đây. Tình trạng này đã gây ra sự gián đoạn giao thông trên một tuyến đường cao tốc quan trọng gần huyện Chilas, khiến hơn 200 du khách địa phương bị mắc kẹt. Một số phương tiện đã bị chôn vùi dưới đống đổ nát, làm tăng lo ngại về số người mất tích.

Lực lượng cứu hộ đã nhanh chóng huy động máy móc hạng nặng để tiến hành tìm kiếm người mất tích. Song song với đó, trực thăng quân đội đã được triển khai để sơ tán người dân, trong đó có nhiều phụ nữ và trẻ em, những người đang cần được giúp đỡ khẩn cấp. Trước tình hình này, người dân địa phương cũng như du khách đang phải đối mặt với nhiều khó khăn và nguy hiểm.

Trước khi xảy ra trận mưa lớn này, Cơ quan Quản lý thảm họa quốc gia Pakistan đã ban hành cảnh báo lũ lụt, khuyến cáo người dân tránh đến các khu vực miền bắc do nguy cơ sạt lở đất cao. Đầu tháng này, nhà chức trách cũng đã cảnh báo về nguy cơ xảy ra thời tiết khắc nghiệt tương tự như trận lũ lụt năm 2022, khi 1/3 đất nước bị nhấn chìm và gây ra 1.737 người thiệt mạng. Điều này cho thấy tình hình thời tiết cực đoan ở Pakistan đang ngày càng trở nên nghiêm trọng.

Theo thống kê từ ngày 26/6 đến nay, lượng mưa cao bất thường tại Pakistan đã khiến ít nhất 225 người thiệt mạng và hơn 500 người khác bị thương. Các chuyên gia nhận định biến đổi khí hậu đang là nguyên nhân chính dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan trong khu vực. Tình hình này đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt cũng như các biện pháp ứng phó hiệu quả từ chính phủ và cộng đồng quốc tế để giảm thiểu rủi ro và tác động tiêu cực đến người dân.

Các hoạt động cứu hộ đang được tích cực triển khai với sự hỗ trợ từ nhiều bên, bao gồm cả quân đội và các tổ chức cứu trợ. Việc sơ tán người dân khỏi các khu vực nguy hiểm và cung cấp hỗ trợ khẩn cấp đang được ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, tình hình thời tiết có thể tiếp tục diễn biến phức tạp, đòi hỏi sự chuẩn bị và cảnh giác cao độ từ tất cả các bên liên quan.

Nhiều nhà đầu tư quốc tế đang chuyển hướng tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu tại châu Âu và châu Á-Thái Bình Dương, thay vì tiếp tục rót vốn vào Mỹ. Sự thay đổi này xuất phát từ chính sách mới của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Kết quả này được đưa ra từ khảo sát thường niên ‘Global Climate Investing Survey 2025’ của Robeco, với sự tham gia của 300 tổ chức đầu tư trên thế giới, quản lý tổng tài sản hơn 31 nghìn tỷ USD.

Khảo sát cho thấy sự sụt giảm rõ rệt trong việc coi biến đổi khí hậu là yếu tố trọng tâm trong chính sách đầu tư, từ 62% năm ngoái xuống còn 46% năm nay. Sự giảm này rõ rệt nhất tại Bắc Mỹ, nơi chỉ 23% tổ chức đầu tư coi khí hậu là ưu tiên, thấp hơn nhiều so với 62% ở châu Âu và 59% ở châu Á – Thái Bình Dương. Nguyên nhân chủ yếu là do thay đổi chính sách khí hậu tại Mỹ, với gần 60% nhà đầu tư cho biết họ sẽ chờ đợi chính sách mới từ Washington trước khi quyết định đầu tư.

Tuy nhiên, đa số nhà đầu tư tin rằng tác động tiêu cực từ chính sách mới của Mỹ chỉ là tạm thời. Có tới 56% kỳ vọng đà chuyển đổi khí hậu toàn cầu sẽ phục hồi sau khi chính quyền hiện tại kết thúc nhiệm kỳ, và 53% nhận định ảnh hưởng này sẽ không kéo dài. Điều này cho thấy các nhà đầu tư vẫn lạc quan về tương lai của đầu tư khí hậu.

Xu hướng dịch chuyển vốn đầu tư ngày càng rõ rệt, với 58% nhà đầu tư châu Âu, 62% nhà đầu tư châu Á – Thái Bình Dương và 38% nhà đầu tư Bắc Mỹ cho biết sẽ ưu tiên tìm kiếm cơ hội đầu tư khí hậu ngoài thị trường Mỹ. Mặc dù vậy, 39% nhà đầu tư vẫn dự kiến tăng phân bổ vốn vào các giải pháp khí hậu. Điều này chứng tỏ rằng, dù có sự dịch chuyển, nhiều nhà đầu tư vẫn tiếp tục quan tâm đến đầu tư khí hậu.

Khảo sát cũng chỉ ra các rào cản lớn đối với đầu tư vào thích ứng khí hậu như thiếu sản phẩm đầu tư phù hợp, khó tìm doanh nghiệp đủ tin cậy và lo ngại về lợi suất rủi ro cạnh tranh. Những thách thức này cần được giải quyết để thúc đẩy đầu tư khí hậu trong tương lai.

Chiến lược gia Lucian Peppelenbos của Robeco nhận định: ‘Dù nhiều nhà đầu tư vẫn cam kết mục tiêu khí hậu, mức độ ưu tiên toàn cầu đang giảm. Điều này cho thấy tầm quan trọng của sự kiên định và linh hoạt, đặc biệt khi bối cảnh chính sách và thị trường thay đổi nhanh chóng’. Khảo sát toàn cầu về đầu tư khí hậu 2025 của Robeco đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về xu hướng và thách thức trong đầu tư khí hậu, giúp các nhà đầu tư và các bên liên quan hiểu rõ hơn về cơ hội và thách thức trong lĩnh vực này.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế vừa tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15, năm 2025. Sự kiện này đã tập hợp các nhà khoa học, hoạch định chính sách và quản lý để thảo luận và chia sẻ các nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

Với chủ đề ‘Các giải pháp quản lý và công nghệ xanh hướng tới phát triển bền vững và phát thải ròng bằng 0’, hội thảo đã trở thành nơi hội tụ của các chuyên gia từ nhiều quốc gia. Hội thảo IFGTM 2025 được tổ chức thành 1 phiên toàn thể và 3 phiên chuyên đề, với hơn 24 báo cáo khoa học trình bày. Phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả mời là các giáo sư hàng đầu từ Nhật Bản, Singapore và Việt Nam.

Bên cạnh đó, hội thảo còn có 27 báo cáo treo (poster), đa số là của các nhà nghiên cứu trẻ và nghiên cứu sinh. Theo PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, chủ đề của IFGTM 2025 phản ánh xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và nỗ lực đạt đến phát thải ròng khí nhà kính bằng không (Net-Zero).

Các báo cáo trình bày tại hội thảo tập trung vào các nhóm nội dung chính, bao gồm: Các giải pháp công nghệ xanh trong kiểm soát ô nhiễm; Các công cụ và giải pháp tiên tiến cho quản lý tài nguyên và môi trường; Năng lượng và biến đổi khí hậu; Kết nối học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng trong tiến trình đạt mục tiêu Net-Zero.

Các báo cáo có chất lượng sẽ trải qua quá trình bình duyệt để công bố trên Kỷ yếu thuộc hệ thống của Nhà xuất bản Trans Tech Publications và trên các tạp chí: Khoa học Đại học Huế: Khoa học Tự nhiên, Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Khoa học.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế (trực tiếp là Khoa Môi trường) là thành viên tích cực của mạng lưới CGTMR từ những ngày đầu thành lập, đã từng đăng cai tổ chức thành công IFGTM 2015. Đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế về môi trường là một trong các thế mạnh của Trường nhiều năm qua.

IFGTM là diễn đàn khoa học thường niên của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) – mạng lưới bao gồm các đơn vị (Trường, Viện) có đào tạo và nghiên cứu về môi trường trong nước và các đối tác quốc tế. Hiện CGTMR có 17 đơn vị thành viên trong nước và 4 đối tác quốc tế. Kể từ khi hình thành đến nay, đã có 14 hội thảo IFGTM được các đơn vị khắp các miền đất nước đăng cai tổ chức.

Thông tin thêm về hội thảo và các hoạt động liên quan có thể được tìm thấy tại trang web của Nhà xuất bản Trans Tech Publications hoặc trang web của Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế.

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây đã thu hút sự chú ý của toàn cầu. Từ những tia sét đỏ với hình dạng kỳ dị như trong phim khoa học viễn tưởng, hiện tượng ‘biển sữa’, đến sự tẩy trắng đồng loạt của san hô, tất cả đều cho thấy sự biến đổi khí hậu và tác động xấu tới môi trường đang ngày càng trở nên nghiêm trọng.

Sét đỏ, một hiện tượng hiếm gặp, đã được ghi nhận tại dãy Himalaya vào năm 2022. Các nhà nghiên cứu cho rằng mặc dù sét đỏ xảy ra ở tầng khí quyển trên, nhưng chúng thường liên quan đến các biến đổi về thời tiết, có khi rất cực đoan. Nghiên cứu hiện tượng này không chỉ giúp giải mã những bí ẩn đang tồn tại, mà còn góp phần lý giải cách các cơn bão ngày càng trở nên phức tạp và khó dự đoán.

Burcu Kosar, nhà vật lý khí quyển tại NASA, cho rằng nhiệt độ toàn cầu tăng do biến đổi khí hậu có thể làm gia tăng cường độ và tần suất giông bão, đồng thời cũng dẫn đến hoạt động sét mạnh hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần thêm thời gian để tìm hiểu và có những lý giải xác đáng về mối liên hệ giữa sét đỏ với các cơn bão và những gì xảy ra ở ngoài vũ trụ.

Hiện tượng ‘biển sữa’ cũng là một trong những sự kiện hiếm hoi và bí ẩn. Mặt biển phát sáng đồng đều, lan rộng đến tận chân trời với ánh sáng xanh lục nhạt như ánh dạ quang. Các nhà nghiên cứu đã biên soạn cơ sở dữ liệu toàn diện nhất cho đến nay về những sự kiện này, kết hợp với các báo cáo, thông tin, ghi chép khi đi biển của các thủy thủ suốt 400 năm. Dự án này nhằm mục đích chuyển các câu chuyện truyền miệng nhiều thế kỷ thành bằng chứng khoa học và tìm ra mối liên hệ giữa những vùng biển phát sáng ấy với cách mà hành tinh xanh đang vận hành.

Thế nhưng, câu hỏi lớn nhất hiện vẫn chưa có lời giải: liệu hiện tượng này là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh hay là biểu hiện của mất cân bằng sinh học? Câu hỏi này mở ra hướng nghiên cứu mới về vai trò của vi khuẩn trong hệ sinh thái đại dương.

San hô ở nhiều vùng biển cũng đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Theo công bố vào cuối tháng 4/2025, tình trạng tẩy trắng đã lan rộng đến 84% rạn san hô của đại dương, đây là sự kiện nghiêm trọng nhất từng xảy ra trên quy mô toàn cầu. Đây là lần thứ tư hiện tượng san hô bị tẩy trắng diễn ra trên toàn cầu kể từ năm 1998.

Nguyên nhân được cho là do đại dương ấm lên và chưa biết khi nào sẽ kết thúc. Các nhà khoa học cho rằng cách tốt nhất để bảo vệ các rạn san hô là giải quyết tận gốc nguyên nhân của biến đổi khí hậu. Điều đó có nghĩa là giảm lượng khí thải của con người, chủ yếu từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tóm lại, những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây không chỉ mang đến cảnh tượng gây sửng sốt mà còn tiềm ẩn mối lo về sự biến đổi khí hậu và tác động xấu tới môi trường. Để bảo vệ hành tinh xanh, chúng ta cần phải hành động quyết liệt để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.