Nhật Bản đang trải qua một quá trình tái cấu trúc kiến trúc an ninh của mình thông qua việc tăng cường hợp tác quốc tế về công nghệ quốc phòng và mức tăng chi tiêu quốc phòng chưa từng có. Sự phát triển này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Tokyo đang nỗ lực tận dụng hợp tác quốc tế để tăng cường năng lực răn đe và khẳng định vai trò của mình như một trụ cột công nghệ cao trong việc duy trì ổn định khu vực.

Nhật Bản dự kiến sẽ dành khoảng 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng vào năm 2025, tương đương khoảng 55 tỷ đô la Mỹ. Mức tăng 9,4% so với năm trước cho thấy cam kết mạnh mẽ của nước này trong việc hiện đại hóa quân đội và nâng cao năng lực quốc phòng. Số tiền này sẽ được sử dụng để mua sắm các thiết bị quân sự hiện đại, bao gồm 400 tên lửa Tomahawk do Hoa Kỳ sản xuất và tên lửa đối hạm Lớp 12 được nâng cấp.

Quá trình hiện đại hóa quân đội Nhật Bản đang tập trung vào việc phát triển hai tàu ASEV (Advanced Spy and Strike Vessel) đang được đóng bởi Mitsubishi Heavy Industries và Japan Marine United. Các ‘siêu tàu khu trục’ này được trang bị để phòng thủ tên lửa đạn đạo với radar theo dõi tầm xa, tên lửa SM-6 và 128 ống phóng thẳng đứng. Hệ thống radar tiên tiến sẽ cho phép các tàu ASEV đánh chặn đồng thời nhiều tên lửa đạn đạo, bao gồm cả các mối đe dọa siêu thanh.

Chuyên gia chính sách Cyril Tregub của tổ chức nghiên cứu Friends of Europe có trụ sở tại Brussels (Bỉ) nhận định: ‘Nhật Bản hiểu rằng khả năng răn đe hiện đại đòi hỏi lợi thế về công nghệ.’ Chiến lược quốc gia của Nhật Bản kêu gọi tăng cường năng lực tấn công tầm xa và phòng không, phát triển nhiều hệ thống không người lái hơn, và tích hợp các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo vào quân đội.

Những năng lực này, bao gồm cả công nghệ lưỡng dụng, đã được nhấn mạnh tại Triển lãm Quốc phòng lớn nhất Nhật Bản — DSEI Japan 2025. Thủ tướng Nhật Bản, ông Shigeru Ishiba, nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác sâu rộng hơn nhằm ‘giúp tăng cường khả năng răn đe không chỉ cho đất nước chúng tôi mà còn cho các Đồng minh và Đối tác’.

Nhật Bản và các đối tác quốc tế đang đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng. Ví dụ, vào tháng 12 năm 2023, Nhật Bản đã khởi động Chương trình Máy bay Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) cùng với Ý và Vương quốc Anh để phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu vào năm 2035. London và Tokyo cũng đang phối hợp tổ chức các cuộc tập trận hải quân chung trong chuyến thăm sắp tới của tàu sân bay HMS Prince of Wales thuộc Hải quân Hoàng gia Anh tới Nhật Bản.

Nhật Bản và Liên minh châu Âu cũng đã ký kết thỏa thuận hợp tác an ninh và quốc phòng vào tháng 11 năm 2024, tập trung vào các cuộc tập trận hải quân, khả năng phục hồi trên không gian mạng và tình báo dựa trên không gian. Những sáng kiến như vậy của Nhật Bản ‘không chỉ mang tính biểu tượng — mà còn làm sâu sắc thêm hợp tác trong các miền trọng yếu như an ninh hàng hải, không gian vũ trụ, an ninh mạng và chống lại các mối đe dọa hỗn hợp’, ông Tregub nhận định.

Vai trò ngày càng thay đổi của Nhật Bản diễn ra trong bối cảnh các mối đe dọa khu vực ngày càng phức tạp, bao gồm sự quyết đoán của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông và Biển Đông, các chương trình tên lửa và hạt nhân bất hợp pháp của Bắc Triều Tiên, cũng như mối quan hệ quân sự ngày càng gia tăng giữa Trung Quốc và Nga.

Đại học Columbia đã đạt được thỏa thuận với chính quyền Tổng thống Donald Trump, giúp khôi phục hàng tỷ USD tài trợ liên bang cho trường. Theo thỏa thuận này, phần lớn các khoản tài trợ liên bang đã bị cắt hoặc đình chỉ vào tháng 3 sẽ được khôi phục, cho phép Đại học Columbia tiếp cận hàng tỷ USD trong hiện tại và tương lai.

Để đạt được thỏa thuận này, Đại học Columbia sẽ phải chi 200 triệu USD cho chính phủ trong vòng ba năm và trả 21 triệu USD để dàn xếp các cuộc điều tra do Ủy ban Cơ hội Việc làm Bình đẳng Mỹ (EIA) khởi xướng. Quyền Hiệu trưởng Đại học Columbia Claire Shipman cho hay thỏa thuận này đánh dấu một bước tiến quan trọng sau thời gian trường chịu sự giám sát liên tục của chính quyền liên bang.

Thỏa thuận được xây dựng cẩn thận để bảo vệ các giá trị mang tính định hình của trường và đưa quan hệ giữa Đại học Columbia và chính phủ Mỹ trở lại đúng hướng. Ngoài ra, thỏa thuận còn gồm điều khoản yêu cầu Đại học Columbia duy trì lực lượng an ninh để ngăn các cuộc biểu tình trong khuôn viên. Trường cũng sẽ siết kiểm tra lý lịch với sinh viên quốc tế và thông tin này sẽ được chia sẻ với chính phủ.

Chính quyền Trump cam kết cấp lại nguồn tài trợ liên bang cho Đại học Columbia là tín hiệu tốt cho ngôi trường đang chịu áp lực tài chính ngày càng tăng. Đây cũng là chiến thắng cho Tổng thống Mỹ, người nhiều lần chỉ trích các trường đại học danh tiếng vì để xảy ra những cuộc biểu tình ủng hộ người Palestine.

Đại học Columbia năm ngoái trở thành tâm điểm gây tranh cãi gay gắt về những cáo buộc bài Do Thái, sau khi loạt cuộc biểu tình phản đối chiến dịch của Israel ở Dải Gaza nổ ra ngay trong khuôn viên trường. Một số sinh viên Do Thái nói rằng họ bị đe dọa và chỉ trích nhà trường đã không hành động để bảo vệ họ. Cựu hiệu trưởng Minouche Shafik từ chức hồi tháng 8/2024, chỉ vài tuần trước khi bắt đầu năm học mới, với lý do bị giám sát về cách xử lý các cuộc biểu tình.

Sau khi bị cắt giảm hàng trăm triệu USD tài trợ nghiên cứu liên bang, Đại học Columbia đã thực hiện loạt chính sách mới theo yêu cầu của chính quyền ông Trump. Việc đạt được thỏa thuận này giúp trường có thể tập trung vào việc cung cấp giáo dục và nghiên cứu chất lượng cao cho sinh viên, đồng thời duy trì mối quan hệ tốt đẹp với chính phủ Mỹ.

Thông tin về thỏa thuận này có thể giúp giảm bớt sự căng thẳng và lo lắng trong cộng đồng học thuật và sinh viên của Đại học Columbia. Trường có thể tiếp tục phát triển và tạo ra môi trường học tập tốt cho tất cả sinh viên.

Chính quyền tỉnh Nghệ An đang tích cực triển khai kế hoạch di dời gần 100 hộ dân, tương đương với gần 400 nhân khẩu, đến nơi an toàn hơn. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh tình hình an ninh trật tự tại các khu vực biên giới của tỉnh đang diễn biến phức tạp và có những diễn biến đáng lo ngại.

Trước những rủi ro tiềm ẩn và để chủ động phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ có thể xảy ra, chính quyền tỉnh Nghệ An đã quyết định thực hiện kế hoạch di dời. Mục tiêu chính của kế hoạch này là đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho người dân đang sinh sống tại các khu vực biên giới.

Việc di dời dự kiến sẽ được hoàn thành trong thời gian sớm nhất, giúp người dân nhanh chóng ổn định cuộc sống tại khu vực mới. Chính quyền địa phương cũng cam kết sẽ hỗ trợ tối đa cho người dân trong quá trình di dời, đảm bảo quyền lợi và cung cấp các điều kiện sống cơ bản cho họ.

Trong thời gian tới, chính quyền tỉnh Nghệ An sẽ tiếp tục tăng cường các biện pháp đảm bảo an ninh trật tự tại các khu vực biên giới, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để theo dõi tình hình và có những biện pháp ứng phó kịp thời.

Kế hoạch di dời này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro cho người dân mà còn thể hiện sự quan tâm, trách nhiệm của chính quyền tỉnh Nghệ An đối với việc đảm bảo an sinh xã hội và xây dựng môi trường sống an toàn, ổn định cho người dân.

Thông tin về kế hoạch di dời của tỉnh Nghệ An có thể được tìm hiểu thêm tại các nguồn tin cậy.

Các chuyên gia đánh giá thị trường EFTA, bao gồm các quốc gia Thụy Sĩ, Na Uy, Iceland và Liechtenstein, có tiềm năng lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam có năng lực và sản phẩm chất lượng. Mới đây, Trường Đại học Ngoại thương và Sở Công Thương TP. Đà Nẵng đã tổ chức Hội nghị đối thoại công – tư với chủ đề ‘Tiềm năng thị trường khối EFTA trong bối cảnh đàm phán và ký kết Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EFTA’. Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EFTA hiện đang trong giai đoạn đàm phán và dự kiến sớm được ký kết.

Các chuyên gia nhận định EFTA có nhiều điểm tương đồng với các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) thế hệ mới mà Việt Nam đã ký trước đó như CPTPP, EVFTA hay UKVFTA. Điều này giúp doanh nghiệp Việt Nam nhanh chóng thích ứng và tận dụng những kinh nghiệm sẵn có trong việc tuân thủ cam kết, nâng cao chất lượng sản phẩm và quy trình sản xuất.

Thị trường EFTA tuy có quy mô không quá lớn so với các khối FTA khác, nhưng lại là khu vực có thu nhập cao và yêu cầu tiêu chuẩn khắt khe. Đây là cơ hội cho những doanh nghiệp có năng lực và sản phẩm chất lượng cao.

Bà Đỗ Thị Quỳnh Trâm, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Đà Nẵng, cho biết các lĩnh vực như chế biến thực phẩm, thủy sản, dệt may, thiết bị điện tử, hàng tiêu dùng cao cấp, vốn là thế mạnh của doanh nghiệp miền Trung, hoàn toàn có cơ hội gia nhập chuỗi cung ứng EFTA nếu có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược phù hợp.

Ông Đinh Sỹ Minh Lăng, đại diện Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ (Bộ Công Thương), đánh giá thị trường EFTA có dân số khoảng 14 triệu người nhưng GDP bình quân đầu người thuộc hàng cao nhất thế giới. Đặc biệt, thị trường này có tiềm năng lớn với yêu cầu cao về chất lượng, tính bền vững và giá trị gia tăng của sản phẩm.

Để thâm nhập thị trường này, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực hội nhập, tìm hiểu quy tắc xuất xứ, thị trường EFTA, tiêu chuẩn kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần đầu tư xây dựng thương hiệu, gắn với ESG (môi trường, xã hội và quản trị), truyền thông thương hiệu phù hợp thị hiếu châu Âu.

TS. Vũ Thị Phương Mai, Đại học Ngoại Thương Hà Nội, cho rằng doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn vào thị trường cao cấp EFTA. Tuy nhiên, để vào thị trường này, doanh nghiệp cần chủ động nâng cao năng lực hội nhập, chuẩn bị nguồn lực, công nghệ, truy xuất nguồn gốc, bao bì bền vững, năng lực sản xuất sạch.

Sở Công Thương TP. Đà Nẵng cũng đã và đang triển khai nhiều chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu như: Chương trình xúc tiến thương mại, chính sách khuyến công và phát triển sản xuất sản phẩm lưu niệm phục vụ du lịch, chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ, chính sách hỗ trợ chương trình OCOP, quảng bá sản phẩm.

Việc thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng được kỳ vọng trở thành trung tâm dịch vụ chất lượng cao, tạo động lực lan tỏa đến khu vực miền Trung – Tây Nguyên và cả nước; trở thành một mắt xích quan trọng kết nối Hành lang kinh tế Đông – Tây, khu vực châu Á – Thái Bình Dương và toàn cầu.

Một tác phẩm nghệ thuật gây tranh cãi của nghệ sĩ Ý Maurizio Cattelan đã bị một du khách ăn mất trong khi tham quan bảo tàng tại Pháp. Tác phẩm có tên Comedian, bao gồm một quả chuối tươi được dán trên tường, đã bị mất vào ngày 12 tháng 7 tại phòng trưng bày Centre-Pompidou Metz ở miền đông nước Pháp. Theo thông báo của bảo tàng, du khách này đã ăn quả chuối mà không có sự cho phép của nghệ sĩ hoặc bảo tàng.

Đội an ninh của bảo tàng đã hành động nhanh chóng và bình tĩnh theo đúng quy trình nội bộ. Tác phẩm nghệ thuật đã được lắp lại sau đó vài phút với một quả chuối mới, vì quả chuối là một yếu tố dễ hỏng cần được thay thế thường xuyên theo yêu cầu của Cattelan. Việc thay thế này là cần thiết để duy trì tính toàn vẹn của tác phẩm nghệ thuật.

Đây không phải lần đầu tiên Comedian bị khách ăn. Năm 2019, tại hội chợ nghệ thuật Art Basel Miami, một nghệ sĩ trình diễn đã ăn quả chuối của tác phẩm này trước sự chứng kiến của hàng trăm người. Sự kiện này đã trở thành một trong những khoảnh khắc nổi bật nhất trong thế giới nghệ thuật. Comedian được mô tả là một tác phẩm nghệ thuật thể hiện sự phi lý của đầu cơ tài chính và sự mong manh của các hệ thống kiến thức làm nền tảng cho thị trường nghệ thuật.

Centre-Pompidou Metz khẳng định nghệ sĩ Cattelan cảm thấy thất vọng vì du khách coi quả chuối là món ăn. Phòng trưng bày không thông báo vụ việc với cảnh sát, cho thấy sự việc không được coi là nghiêm trọng. Tuy nhiên, quả chuối đã trở thành một phần quan trọng của tác phẩm nghệ thuật này, và việc mất mát nó đã gây ra một số tranh cãi.

Năm 2023, một sinh viên nghệ thuật đã ăn quả chuối từ Bảo tàng Nghệ thuật Leeum ở Seoul, Hàn Quốc. Gần đây, vào tháng 11 năm 2024, một nhà sưu tập người Trung Quốc đã mua Comedian với giá 6,24 triệu USD tại một cuộc đấu giá trước khi ăn quả chuối. Centre-Pompidou Metz nhận định có lẽ đây là tác phẩm nghệ thuật bị ‘ăn nhiều nhất’ trong 30 năm qua.

Việc Comedian liên tục bị ăn đã đặt ra câu hỏi về giá trị và bản chất của tác phẩm nghệ thuật này. Liệu rằng một quả chuối dán trên tường có thực sự là một tác phẩm nghệ thuật hay chỉ là một trò đùa? Tuy nhiên, với giá trị kinh tế và sự chú ý của công chúng, Comedian đã trở thành một trong những tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng và gây tranh cãi nhất trong thời gian gần đây.

Nguồn: The Guardian

Nguồn: CNN

Mối quan hệ đồng minh giữa Mỹ và Nhật Bản hiện đang đứng trước những thách thức lớn chưa từng có. Sự thay đổi trong chính sách của Washington cùng với sự quyết đoán ngày càng tăng của Bắc Kinh đã tạo ra áp lực đáng kể lên Tokyo. Nhật Bản đang phải đối mặt với sức ép kinh tế từ Washington, đặc biệt là sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo áp thuế 25% lên tất cả hàng hóa Nhật Bản xuất khẩu sang Mỹ từ ngày 01.08 tới. Quyết định này đã gây ra phản ứng mạnh mẽ tại Tokyo.

Itsunori Onodera, thành viên cấp cao của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, đã thẳng thắn tuyên bố rằng nội dung của lá thư là ‘hoàn toàn không thể chấp nhận được’ và bày tỏ sự ‘vô cùng phẫn nộ’. Không chỉ dừng lại ở thương mại, Nhật Bản còn phải đối mặt với sự quyết đoán quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc. Trung Quốc đã điều động hai tàu sân bay mới đến Tây Thái Bình Dương, đi qua vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản và lần đầu tiên vượt qua ‘chuỗi đảo thứ hai’ – tuyến phòng thủ quan trọng nối Nhật Bản với đảo Guam của Mỹ.

Nhật Bản đã phải chính thức lên tiếng phản đối và cho phép quân đội bắn hạ thiết bị bay không người lái Trung Quốc nếu xâm phạm không phận. Mỹ cũng yêu cầu Nhật Bản tăng chi tiêu quốc phòng lên 3.5% GDP, thậm chí sau đó là 5%, trong khi Nhật Bản hiện chỉ chi khoảng 1.6%. Yêu cầu này đã gây báo động ở Tokyo và được xem là khó có thể biến mất.

Trong bối cảnh đó, Nhật Bản đang nỗ lực xây dựng quan hệ với các nước bạn bè như Australia, Ấn Độ, Philippines và Hàn Quốc, đồng thời tăng cường đầu tư vào công nghệ mới nổi, khả năng phục hồi mạng và an ninh vũ trụ. Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đang đối mặt với cuộc bầu cử thượng viện vào ngày 20.07 trong bối cảnh sự không hài lòng của người dân về lạm phát và thất nghiệp gia tăng.

Các cuộc thăm dò dự đoán đảng LDP của ông sẽ mất thế đa số tại Thượng viện, có thể đẩy nước này vào một cuộc khủng hoảng điều hành kéo dài. Những thách thức này không chỉ ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Mỹ và Nhật Bản mà còn tác động đến tình hình chính trị và kinh tế trong nước Nhật Bản. Tokyo cần phải tìm cách cân bằng mối quan hệ với Washington và đối phó với sự quyết đoán của Bắc Kinh trong bối cảnh hiện nay.