Việc sửa đổi Luật Đường sắt đang được thúc đẩy với nhiều chính sách đột phá nhằm thu hút các nguồn lực đầu tư cho phát triển đường sắt. Dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi) vừa được trình Quốc hội thể hiện sự đột phá trong việc khuyến khích đa dạng hóa nguồn lực đầu tư.
Đa dạng hóa nguồn lực đầu tư cho đường sắt
Chiều 27/5, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội Dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi). Dự luật được xây dựng trên tinh thần đơn giản hóa thủ tục hành chính và tạo hành lang pháp lý thuận lợi để thúc đẩy phát triển hạ tầng, vận tải và công nghiệp đường sắt.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh
Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, dự thảo Luật tập trung vào 5 nhóm đổi mới quan trọng, bao gồm đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, quản lý và khai thác hạ tầng, hoạt động vận tải, kết nối các phương thức vận tải, và phát triển công nghiệp và nguồn nhân lực.
Một điểm mới nổi bật là việc khuyến khích đa dạng hóa nguồn lực đầu tư từ địa phương và các thành phần kinh tế khác thông qua hình thức PPP như BOT, BT. Dự luật cũng cho phép địa phương sử dụng ngân sách để tham gia đầu tư các hạng mục thuộc kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia.
Việc đơn giản hóa thủ tục đầu tư cũng được chú trọng khi cho phép áp dụng thiết kế kỹ thuật tổng thể (FEED) thay cho thiết kế cơ sở. UBND cấp tỉnh được phép quyết định đầu tư dự án đường sắt đô thị mà không cần thực hiện thủ tục về chủ trương đầu tư như trước.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy
Dự thảo luật mới cũng nhấn mạnh vai trò kết nối giữa đường sắt với các phương thức vận tải khác. Các cảng hàng không, cảng biển lớn bắt buộc phải có quy hoạch kết nối với đường sắt. Chủ đầu tư các dự án cảng cũng phải dành quỹ đất cho hạ tầng đường sắt.
Dự thảo cũng mở rộng các hoạt động dịch vụ và thương mại trong khu vực nhà ga, cho phép khai thác hiệu quả quỹ đất vùng phụ cận (TOD), và khuyến khích phát triển vận tải liên vận quốc tế bằng đường sắt.
Cải cách thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh
So với Luật Đường sắt 2017, dự thảo mới đã cắt giảm 20% thủ tục hành chính và 33% điều kiện kinh doanh. Việc phân cấp này được kỳ vọng sẽ giảm gánh nặng cho Chính phủ và phát huy tính chủ động của chính quyền địa phương.
Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cơ bản đồng tình với các nội dung đổi mới trong dự thảo. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị làm rõ thêm một số nội dung về kết nối vận tải, tiêu chí quy hoạch, và chính sách khai thác quỹ đất ga đường sắt.