Việt Nam đang tích cực triển khai các biện pháp để chống lại việc khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), với mục tiêu gỡ bỏ ‘thẻ vàng’ của Ủy ban châu Âu (EC). Từ khi EC tiến hành các đợt kiểm tra, Việt Nam đã có những tiến bộ đáng kể trong công tác chống IUU, đặc biệt là trong việc hoàn thiện khung pháp lý, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và xây dựng cơ sở dữ liệu nghề cá.
Dự kiến vào cuối năm nay, Đoàn thanh tra của EC sẽ tiếp tục thực hiện đợt thanh tra đối với thủy sản Việt Nam. Trước đó, tỉnh Cà Mau, với hơn 5.200 tàu cá, trong đó có hơn 2.000 tàu có chiều dài trên 15m, đã quyết tâm quản lý và giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác hải sản. Tỉnh đặt mục tiêu 100% hồ sơ của các tàu cá được số hóa và đạt yêu cầu để cung cấp cho Đoàn thanh tra EC hoặc các cơ quan Trung ương khi cần.
Lực lượng Biên phòng tỉnh Cà Mau đã phối hợp chặt chẽ với các cấp, ngành trong việc tuyên truyền, vận động ngư dân không vi phạm IUU. Thượng tá Trương Bảo Xuyên, Phó Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau, cho biết đơn vị đã chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho ngư dân về quy định IUU.
Ông Lê Văn Quang, một ngư dân xã Sông Đốc, cho biết đã được tuyên truyền và tập huấn về các quy định pháp luật trong khai thác thủy sản. Ông cam kết tuyệt đối không vi phạm các quy định IUU.
Bên cạnh công tác tuyên truyền, các cơ quan chức năng tỉnh Cà Mau cũng kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Trong 6 tháng đầu năm 2025, đã có 33 vụ/36 trường hợp vi phạm trong lĩnh vực thủy sản bị phát hiện và xử phạt, với tổng số tiền gần 800 triệu đồng.
Một trường hợp điển hình là việc xử phạt hành chính đối với một người đồng sở hữu tàu, một thuyền trưởng và một máy trưởng tàu cá vi phạm trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia. Tổng mức phạt hơn 500 triệu đồng.
Đại tá Nguyễn Văn Ngọc, Phó Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau, cho biết thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục tăng cường công tác nắm tình hình trên biển, kịp thời phát hiện, xác minh, điều tra các tổ chức, cá nhân môi giới, tổ chức đưa tàu cá và ngư dân Việt Nam đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Với sự nỗ lực và quyết tâm của các cấp, ngành và ngư dân, tỉnh Cà Mau đang dốc sức triển khai mạnh mẽ, quyết liệt các giải pháp để gỡ ‘thẻ vàng’ của EC và phát triển kinh tế – xã hội địa phương. Việc gỡ bỏ ‘thẻ vàng’ không chỉ giúp Việt Nam tránh bị áp dụng các biện pháp hạn chế thương mại mà còn góp phần bảo vệ nguồn lợi hải sản và môi trường biển, cũng như nâng cao uy tín và vị thế của ngành thủy sản Việt Nam trên trường quốc tế.
Quá trình chống IUU tại Việt Nam cũng nhận được sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế và các nước. Việt Nam đã tích cực hợp tác với các nước trong khu vực và trên thế giới để chia sẻ kinh nghiệm và áp dụng các công nghệ mới trong quản lý và giám sát khai thác hải sản.
Những nỗ lực của Việt Nam trong việc chống IUU đã và đang mang lại những kết quả tích cực. Với sự cam kết và quyết tâm của Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương, cùng với sự tham gia tích cực của ngư dân và các tổ chức xã hội, mục tiêu gỡ bỏ ‘thẻ vàng’ của EC trong năm nay là hoàn toàn khả thi.
Nếu Việt Nam gỡ bỏ được ‘thẻ vàng’, điều này sẽ tạo ra những cơ hội mới cho ngành thủy sản, giúp tăng cường xuất khẩu và nâng cao giá trị sản phẩm hải sản trên thị trường quốc tế. Đồng thời, việc này cũng sẽ góp phần bảo vệ môi trường biển, nguồn lợi hải sản và phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam.
Một yếu tố quan trọng khác là việc nâng cao nhận thức của ngư dân về tầm quan trọng của việc chống IUU. Thông qua các chương trình tuyên truyền, tập huấn, ngư dân đã hiểu rõ hơn về các quy định pháp luật và hậu quả của việc khai thác hải sản bất hợp pháp.
Ngoài ra, việc đầu tư vào công nghệ giám sát và quản lý tàu cá cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chống IUU. Việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên các tàu cá giúp cơ quan chức năng theo dõi và kiểm soát hoạt động của tàu cá một cách hiệu quả.
Trước những thách thức và yêu cầu đặt ra, tỉnh Cà Mau và các địa phương khác đang tiếp tục đẩy mạnh công tác chống IUU. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành và sự tham gia tích cực của ngư dân, mục tiêu chống IUU và gỡ bỏ ‘thẻ vàng’ của EC sẽ được hiện thực hóa.