Việc các sàn thương mại điện tử tăng cường kiểm soát tính pháp lý của hàng hóa từ ngày 1/7 đã khiến nhiều người bán hàng trực tuyến phải tìm kiếm các kênh bán hàng mới. Sau khi các sàn thương mại điện tử áp dụng các quy định nghiêm ngặt, nhiều người bán đã chuyển sang bán hàng trên mạng xã hội như Zalo và Facebook. Điều này đã dẫn đến việc các sản phẩm trôi nổi trở lại các nền tảng mạng xã hội.
Chị Mai Như, một người bán bánh bao và bánh gạo lứt trực tuyến tại tỉnh Đồng Nai, cho biết đã chuyển sang bán hàng trên mạng xã hội Zalo và Facebook. Chị không đăng ký kinh doanh và tự sản xuất bánh tại nhà, sau đó rao bán trên mạng xã hội. Việc này giúp chị tránh được các quy định kiểm soát chặt chẽ của các sàn thương mại điện tử.
Các sàn thương mại điện tử như Lazada Việt Nam đã tham gia chương trình ‘Tick xanh trách nhiệm’ do Sở Công Thương TPHCM triển khai. Chương trình này nhằm kiểm soát chặt chẽ chất lượng hàng hóa lưu thông trên nền tảng số. Lazada đã áp dụng công nghệ AI để sàng lọc sản phẩm vi phạm và triển khai chính sách đồng kiểm, hoàn trả minh bạch để bảo vệ quyền lợi người mua.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Mạnh Tấn, Giám đốc marketing Công ty cổ phần Công nghệ Haravan, cho biết khoảng 10% gian hàng đã rút khỏi các sàn thương mại điện tử, chủ yếu là các shop kinh doanh thực phẩm. Điều này đã dẫn đến việc một lượng lớn hàng ‘nhà làm’ chuyển sang mạng xã hội, nơi không kiểm duyệt gắt gao tính pháp lý của hàng hóa.
Nhiều nhóm trên Facebook, như ‘Chợ dân cư Thanh Đa, phường Bình Quới, TPHCM’, có hàng chục nghìn thành viên và mỗi ngày có hàng chục bài rao bán thực phẩm ‘nhà làm’ mà không có nhãn mác ghi hạn sử dụng hay thông tin kiểm định. Điều này đặt ra vấn đề về an toàn thực phẩm và quyền lợi của người tiêu dùng.
Bà Nguyễn Thị Hồng Minh, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm minh bạch, cho biết thực phẩm ‘nhà làm’ có ưu điểm là tươi, ít sử dụng chất bảo quản, chất tạo màu, tạo mùi nhưng không hẳn an toàn cho sức khỏe người dùng. Bà dẫn chứng nhiều trường hợp người tiêu dùng bị ngộ độc vì ăn bánh mì từ các bếp nhà và nhấn mạnh rằng thực phẩm ‘nhà làm’ cần được sản xuất trong điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm để đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng.
Trong bối cảnh này, việc cân bằng giữa kiểm soát chất lượng hàng hóa và tạo điều kiện cho người bán hàng trực tuyến là rất quan trọng. Các cơ quan chức năng cần có những giải pháp hiệu quả để quản lý và kiểm soát chất lượng hàng hóa trên mạng xã hội, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp và người bán hàng trực tuyến trong việc tuân thủ các quy định pháp luật.
Người tiêu dùng cũng cần nâng cao nhận thức về an toàn thực phẩm và quyền lợi của mình khi mua hàng trực tuyến. Việc lựa chọn các kênh bán hàng uy tín và có trách nhiệm sẽ giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng.